Ekonomik kriz, enflasyon, hayat pahalılığı her birimizi bir tarafa savuruyor. Kriz sadece yokluk ve yoksulluk koşullarında yaşayanları değil; küçük ve orta ölçekli işletme sahiplerini de derinden etkiliyor. Her gün ülkenin dört bir tarafında iflas ederek kepenk kapatan iş yerleri haberlerine baktığımızda yaşanan ekonomik sıkıntıların derinliğini ve boyutlarını daha iyi anlamamızı sağlamaktadır.

TOBB'nin kapanan ve açılan şirket ve işletmelere ilişkin yayınladığı istatiki bilgilerde. 2022'in ilk üç ayında önceki yıla göre kapanan şirket sayısını yüzde 17,3, kişi ticaret işletme oranını da yüzde 12,3 olarak açıklaması, resmiyete yansıyan bu rakamlar bile çok sayıda insanın yaşamını, geleceğini derinden etkilemektedir. Raporda ayrıca imalat yapan, toptan, parakende ticaret yapan işletme sahiplerinden iflas ederek kapılarına kilit vuran işyerlerinin yüzdelik oranları da raporda yer almaktadır. İflasla, işyerinin kapanmasıyla karşı karşıya kalan insanların ne kadar olduğunu daha iyi anlamak için adliyelerde birikmiş olan 25 milyon dosyanın olması bile neredeyse toplumun dörtte birinin iflas ve icralık olduğu anlaşılacaktır.

Hayat pahalılığı ve alım gücünün düşmesi karşısında işlerini devam ettiremeyerek iflas edenler, bu işyerlerinde çalışanların da bir anda işsizlikle karşı karşıya kalmaları nasıl bir psikolojik travma yaratacaktır.

Binbir emek ve umutla kurulan ekmek teknelerinin bir anda ellerinden uçup gitmesi, hiç beklemedikleri bir anda işsizler kervanına katılmaları, ekmek teknelerinin kapısına kilit vurulmuş olmanın getirdiği psikolojik çöküntünün sonuçları nasıl olacaktır. Ruhsal ve psikolojik yapılarda ortaya çıkacak olan marazlar nasıl iyileşecek, toplumsal yaşama nasıl yansıyacak şimdiden fazla bilinemez ama iyileşmenin kısa zamanda sağlamayacağı da açıktır.

Umut bağladıkları, üzerine hayal kurdukları ekmek teknelerini kaybederek kendilerini kör bir kuyuya düşmüş gibi çaresiz hisseden, içine düştükleri bu açmazın içinde çırpınmaya başlayan insanın yaşam sevinci, ütopyası nasıl olacak? Hiç bir şey olmamış gibi gelecek hayalleri kurabilir mi?

İflas ederek kapanan sadece iş yeri kapısı ve penceresi olmuyor, kişilerin hayata açılan kapı ve pencereleri de kapanıyor. Yaşanan travmanın etkileri belki bir ömür boyu, zincirleme olarak aile ve çevresini de içine katarak devam edecektir.