Bireylerin kişisel sorumlulukları; elbette ki toplumsal sorumluluğa hitap ediyor, elbette ki adaletli yönetim biçimlerine katkı sunmak içindir. Bireylerin sorumluluğu kadar devletin, devlet erkini elinde bulunduran iktidarların da onlara karşı sorumlulukları söz konusudur. Laik, seküler toplumlarda bireylerin şahsi sorumluluğu söz konusu olduğu için, hukuk devleti işleyişi de yüzde yüz olmasa da arzulanan ölçülerde sağlıklı ve sorunsuz bir şekilde yürüyor.

Bu karşılıklı bir sözleşmedir, bağıttır. Yazılı ya da sözlü olması çok önemli değil, önemli olan karşılıklı sorumlulukların yaşamla buluşturulmasıdır. Devlet yurttaşına karşı, yurttaş devletine karşı sorumluluklarını samimiyetle ortaya koyduğunda hukuk devleti işleyişinde bir sıkıntı da olmuyor.

Bizim gibi hem adalet hem de hukuk devleti kavramlarının dilden düşürülmediği ülkelerde, hukuk ve adalet işlemediği halde, hukuksuzluğun hukuk, adaletsizliğin adalet olarak sunulması Devlet-yurttaş arasındaki samimiyet bağını zedeliyor.

*

Türkiye’de uzun zamandır Devlet-mafya ilişkileri meselesi tartışma konusudur. Dünyanın birçok ülkesinde mafya-devlet-siyaset ilişkileri bilinen gerçeklerdir. Engellenmesi güç olan bu ilişkilerin tespiti bazen mümkün olmamakla birlikte, ortaya çıkarılması, sorgulanması da zaman alabiliyor.

Bizde, yani Türkiye’de, özellikle son zamanlarda çok açık ilişkilerin varlığı gözlerimizin içine sokuldu. Hem Alaattin Çakıcı hem de Sedat Peker aracılığıyla. Bu mafya artıkları, bireysel davranış imajı vererek, ‘vatan, millet, Sakarya’ edebiyatıyla ortalığa tehditler savurdu, muhalefet partisinin liderine hakaretler etti, demokrasi güçlerine ölüm tehditleri savurdu. Devletin kurumlarından bunlara yönelik bir tek hareket göremedik. Ne iktidar partisinden, ne de savcılıklardan ‘bir dakika kardeşim siz kimsiniz, ne adına konuşuyorsunuz’ diyen olmadı.

Şimdi, devlet, ülke, Mafya sarmalında. Yurt dışına çıkan çakma babalardan biri daha önce birlikte hareket ettiğine tanıklık ettiğimiz her yeri herkesi tehdit ediyor, diğer ‘baba’ ise onu sükûnete davet ediyor, ‘sakin ol’ diyor. Uluslar arası tiyatro oyununu hep birlikte izliyoruz.

Herkesin devleti; erki uhdesinde bulunduranların eliyle zaman zaman mafyaya yem edilmiş, ya da mafya yem olarak kullanılmış. Şimdi onlar fırsatı yakalamış, devletin kurumlarına arpalık muamelesi yapıyor.

Adalet ve hukuk varsa, mafya olmaz.

Mafya varsa Adalet ve hukuk yoktur demektir.