Gayrimenkul bilgi ve pazarlama platformu Zingat verilerine göre, Diyarbakır satılık konut piyasasında son bir ayda satılık konut fiyatları %11.41 artış gösterdi. Diyarbakır şehrinde ortalama konut metrekare fiyatları 5.980 TL olurken, 2022 yılı emlak endeksi ve bölge raporunda Diyarbakır şehrinde satın alınan 100 metrekarelik bir konutun ortalama fiyatı 448.512 TL ile 747.500 TL arasında değişiklik gösteriyor. 100 metrekarenin üstü bir dairenin piyasa değerini siz düşünün artık.

Bu sofistike verilerin yer aldığı paragrafın özeti şu aslında, "Dar gelirli birinin ev alması imkansız oldu" imkansız demişken aklıma, "Zor olan başarılır, İmkansız ise biraz zaman alır" sözü geldi. Gelin, biraz zaman alan imkansızı hep birlikte hesaplayalım;

Diyarbakır ili için, normal bir muhitteki konutun mevcut değeri 1 milyon TL. 5.500 TL asgari ücretle yaşamını idame ettiren bir vatandaşın, sözkonusu evi alması için aldığı asgari ücreti yemeden içmeden, tam tamına 181 ay, yani 15 küsür yıl boyunca bir köşeye atıp biriktirmesi lazım. Yani, bu vatandaş 60 yıllık bir ömrün çeyreğinde bir ev almanın mücadelesini verecek. Mücadeleyi verecek de dededen ya da babadan kalma bir mirası yoksa bu parayı yemeden, içmeden denkleştirip ev alması mümkün değil. Haydi yemeyip, içmedi diyelim. Hiç mi fatura ödemeyecek, hiç mi kendisine, çocuklarına bir giysi almayacak, tatile gitmeyecek...Anlayacağınız, bu şartlar altında birinin ev alması gücünü aştı.

Ev sahibi olamayan vatandaşlar mecburen kiralık bir evde yaşam mücadelesi vermek zorunda kalıyor. Diyarbakır'da, ailemle güvenli ve rahat bir şekilde oturuyorum diyebileceğiniz bir evin kirası 2500-3000 bandında. Yani asgari ücretin yarısına eşdeğer. hatta bazı yerlerde asgari ücretin yüzde 70'i seviyesinde. Buna rağmen Diyarbakır'da çok ciddi bir kiralık ev sıkıntısı yaşanıyor. Aylardır ev arayan aileler, düğünü birkaç ay sonrasında olduğu halde şimdiden ev aramaya koyulup bulamayan gençler var. Birde bunları suistimal eden emlakçı ve ev sahipleri...

Diyarbakır'da, kiralık evin bulunmaz Hint kumaşına döndüğü bu dönemde ev sahipleri ve emlakçılar kendi kafalarına göre değer biçiyor. Arz'ın talebin altında kalmasını fırsat bilerek günü birlik kira ücret değişikliğine gidiliyor. Telefonda 2500 liraya anlaştığın evi görmeye gidince nedense ev sahibinin ve emlakçının dilinin sürçtüğünü öğreniyorsun. O ev aslında 3000 TL'miş. Emlakçılar, Boş bir dükkana attıkları bir masa bir sandalye ile Diyarbakır'daki gayrimenkul piyasasının ırzına geçmiş durumda. Konut ihtiyaçları ve emlak sektörüyle ilgili acil bir eylem planı devreye girilmeli.