Beş yıl süreyle her yıl mayısın üçüncü haftasında düzenlenen TÜYAP Diyarbakır Kitap Fuarları TÜYAP’ın anlaşılmaz hışmına uğrayıp yapılmaktan vazgeçilip bu yıl ilk kez yapılmak üzere kitap fuarı Samsun’a kaydırılınca Diyarbakır / Amed bu yıl “kendi” fuarına soyundu. Tabi adına 1. Amed Kitap Fuarı dense de Diyarbakır’da ilk kez fuar yapılmıyordu. Bir geçmiş kazanımı ve deneyimi vardı kent için. O geçmiş üzerinden fuar bina ediliyordu.

Fuarın ilk günü Koca Çınar Yaşar Kemal ağabeyimiz üzerine bir panel düzenlenmişti. Panele Hicri İzgören, Fahri Aral, Ayşegül Tözeren, Mahmut Temizyürek ve ben katıldık. İki buçuk saat süreyle Yaşar Kemal’i bütün yönleriyle konuştuk. Katılım azdı, umulan düzeyde değildi. Ama olsun Yaşar Kemal’in kentte düzenlenen kitap fuarının açılış gününde anılması bile anlamlıydı.

TÜYAP kitap fuarlarında her yıl bir programla hafızası diri tutulan Mehmed Uzun da unutulmayıp bu yılki fuarın altı günlük programları içinde hiç değilse bir etkinlikle hatırlansaydı! Hâlbuki adı verilen Mehmed Uzun Kent Kütüphanesinin hemen önünde yapılıyordu kitap fuarı ve Mehmet Uzun yoktu…

Yaşar Kemal öte yakaya göçeli iki buçuk ay olmuş. Biliyorsunuz Yaşar Kemal’i uğurladığımız hafta ülkede Barış Havası esmeye başlamıştı. Bu hepimizi ziyadesiyle heyecanlandırmıştı. “Bundan böyle her 28 Şubat günü Yaşar Kemal’i andığımızda Barış çağrısını da birlikte dillendireceğiz” demiştik / denmişti.

Ama sahiden garip ve tuhaf bir ülkede yaşıyoruz. Kalıcı olması gereken evrensel, ezeli ve ebedi gerçeklikler o kadar kolaylıkla gündelik politik malzeme haline dönüşebiliyor ki! Evrensel Barış Söylemi belki de bunların en başında geleni…

Ama inadına Barış demek durumundayız. Çünkü bizler kavganın, mücadelenin içinde pişenler biliyoruz ki; inatçılığımızı “keçiler”den değil, Yaşar Kemal gibi edebiyatın büyük ustalarından öğrendik.

Barış’ın; erdem, onur, kişilik, kimlik, saygınlık işi olduğunu Yaşar Kemal ve onun edepli soyundan gelenler öğretti bize…

Yaşar Kemal Barış şahsiyetiydi.

Yaşar Kemal mağdurun ve mazlumun suskun dilinin pasını çözendi.

Yaşar Kemal 73 kez katliama uğrayan Ezidîlerin edebi piriydi.

Yaşar Kemal yüzyıllık Ermeni Ahı’nın yüzleştiricisiydi.

Yaşar Kemal Süryanilerin, Keldanilerin, Nasturilerin susturulmuş çanlarının edebi zangocuydu.

Yaşar Kemal Alevi dedelerinin Semahlarında başı çekendi.

Yaşar Kemal binler yıllık Kürt sözlü kültürünün usta Dengbêjiydi.

Ez cümle Yaşar Kemal Kadim Kürdistan’dı, Mezopotamya’ydı, Anadolu’ydu.

Bizi, yine bize; yetinmeyip cümle âleme, dünyaya anlatan bizden biriydi Yaşar Baba.

Yaşar Kemal her şeyden evvel ezberbozan bir adamdı.

Bu dünyadan Yaşar Kemal geçti. Geçip giderken ardında sesini, nefesini bıraktı. Dünya durdukça adın söylenecek büyük edebiyatçı…