Dünya Sağlık Örgütü 65 yaş üstü bireyleri  yaşlı olarak tanımlar.Yaşlanma ise beden ve vücut işlevlerinde değişiklik meydana gelmesidir.Bu yaşlanma süreci önlenemez sadece geciktirilebilir ya da hafifletilebilir.Yaşlanma ve yaşa bağlı hastalıkların oluşumu;DNA,protein ve lipidlerde zamanla hasarların birikmesi ve bu hasara karşı antioksidan savunmanın yetersizliğiyle alakalıdır.Eğer antioksidan savunma güçlüyse hastalıksız uzun ömür mümkündür.Bu savunmanın güçlü olabilmesi için anne karnından başlayan yeterli ve dengeli beslenmeyle antioksidan enzimlerin sentezi kesintisiz gerçekleşir,diğer antioksidanlarda yeterli düzeyde alınırsa yaşam kalitesi ve süresi uzayabilir.

YAŞLILIKTA VÜCUTTA GÖRÜLEN DEĞİŞİKLİKLER

-Vücut duruşunun değişmesi

-Deride kırışma

-Duyma ve görme organlarında azalma

-Bilişsel performansta azalma

-Büyüme hormonlarının salınımında azalma

-Kas kütlesinde azalma,yağ kütlesinde artma

-Tat,koku algılamada azalma

-Dişlerin kaybı sonucu besin alımında azalma

-Sindirim organlarının mekanik hareketinde ve salgılarında azalma

-Bağışıklık hücrelerinin sentezinde azalma bunun sonucunda hastalığa yakalanma riskinde artma

-Kemiklerin mineral içeriğinin azalması buna bağlı kırıklarda artma

YAŞLILIKTA GÖRÜLEN KRONİK SAĞLIK BOZUKLUKLARININ BAŞLICALARI

-Koroner Kalp Hastalığı

-Obezite

-Hipertansiyon

-Kanser

-Diyabet

-Osteoporoz

-Alzheimer ve Parkinson hastalığı

YAŞLILIKTA BESLENME İLKELERİ NASIL OLMALIDIR ?

-Sindirim güçlüğünü önlemek için öğün sayısı arttırılmalı,öğünlerde tüketilen miktar azaltılmalıdır.

-Temel besin gruplarımızdan et grubunun,süt grubunun,tahıl grubunun sebze ve meyve grubunun her öğünde olmasına özen gösterilmelidir.

-Böbrek yükünü hafifletmek için tuz miktarı azaltılmalı,sıvı miktarı arttırılmalıdır.

-Çiğneme güçlüğü riskine karşı yemekler yumuşak ve sulu şekilde hazırlanmalıdır.

-Kabızlık sorununu önlemek için posa içeriği yüksek olan (kuru baklagil,sebze,meyve,kepekli tahıl ) tüketimi ihmal edilmemelidir.

-Kas kayıplarını önlemek için kalsiyum içeriği yüksek olan (süt,yoğurt,peynir,çökelek,kılçığı ile tüketilen balıklar) besinler tüketilmelidir.

-Beyin fonksiyonlarının işlevini yerine getirebilmesi için Omega-3 kaynağı balık haftada iki kez tüketilmelidir.

-Kalp hastalıklarından korunmak için hayvansal yağ ve katı yağ tüketimi sınırlandırılmalıdır.Et tüketilirken yağsız olmasına (tavuk eti,hindi eti) özen gösterilmelidir.

-Yemekler pişirilirken kızartma yerine haşlama ya da ızgara  yapılmalıdır.

-Besinler hazırlanırken doğru hazırlanmalı,doğru pişirilmeli,doğru saklanmalıdır.

-Obezite açısından risk oluşturacağı için şekerli ve hamurlu tatlılardan uzak durulmalıdır.

-Basit şeker dediğimiz bal,reçel,pekmez tüketimi azaltılmalıdır.

-Çay ve kahvenin aşırı tüketilmesinden kaçınılmalıdır.

-Her gün düzenli egzersiz yapılmalıdır.

-Uyku süresine özen gösterilmelidir.

-Güneşli günlerde D vitamini alınmasına özen gösterilmelidir.Yeterli gelmediği durumlarda doktor kontrolünde takviye alınmalıdır.

-Yeterli düzeyde vitamin ve mineral alınamıyorsa doktor kontrolünde takviyeler alınmalıdır.

DİYETİSYEN ŞEVVAL AKENGİN