Diyarbekir gibi bir ilde, işsizlikten söz etmek, iş için göç verdiğini yazmak ve yardıma muhtaç insanların bir hayli fazla olduğunu belirtmek vicdanları sızlatan bir durum.

Demek ki vicdanı sızlamayan, bu gidişata razı olan ve hatta özel çaba gösteren zenginler, idareciler ve siyasetçilerimiz var.

Her neyse.

Diyarbekir; konumu, jeopolitik durumu, yerüstü ve yeraltı imkanları ile dünyada ender görülen yerlerden biridir.

Tarihten bize miras kalan kaleler, ören yerleri, surlar, peygamber ve kral mezarları, manastırlar, kiliseler, camiler... bacasız fabrika kabul edilen turizm için nadide yerlerdir.

Bu nadide yerlerde biri de Diyarbekir ili Çınar ilçesi Demirölcek mahallesinde bulunan Zerzevan kalesidir.

Diyarbakır-Mardin yolunun 45 km'sinde bulunan ve bölgeye hâkim olan 124 Metre yükseklikteki kayalık bir tepede kurulmuştur.

Doğu Roma dönemine ait olan bu eser 2020 yılında Dünya Mirası Geçici Listesine girmiştir.

Zerzevan kalesinde 2014 yılında başlanan kazı çalışmalarında 2017 yılında bulunan Mitras Tapınağı ise en önemlisidir.

MS 2 ve 3 yy. Roma İmparatorluğunda özellikle askerler arasında yaygın olan Mitras dini iki önemli tapınağı vardır. Biri Gaziantep’te diğeri de Zerzevan kalesindeki Mitras tapınağıdır.

Kazı çalışmalarında bu tapınağa ilaveten; 12 Metre yükseklikte ve 1200 Metre uzunluğunda ki su yolu, 22 Metre yükseklikte gözetleme kulesi, kilise, saray, konutlar, kaya mezarları, 54 su sarnıcı, hamamlar, tahıl ve depoları gün yüzüne çıkmıştır.

Konutların kayalara oyularak yapılması, iki katlı olanı, kocaman kayalarla kapıları, alt katlarda hayvanlar için barınma, erzak depolama ve askeri alan olarak kullanılması günümüzde dahi insanları kendine hayran bırakır.

Kalenin su ihtiyacını karşılayan 54 sarnıç, yağmur ve kar suyu ile doldurulması bir mühendislik eseridir.

Kaleyi tek tek anlatmak yerine gidip görmenizi tavsiye ederim.

Turizme açılan zerzevan kalesi, gelenleri orada uzun zaman tutacak, zamanını değerlendirecek, bölge insanına ekonomik getiri elde edecek tesislerin olmayışı eksikliktir.

Bir başka eksiklikte kalifiye elemanının yetersizliği, rehberliğin zayıf oluşu, satılacak hatıra el işi ürünlerinin olmayışıdır.

Turizm için bir cazibe merkezi olan kale; gerekli biçimde değerlendirilmemesi, ekonomiye, bölgedeki insanlara ve işsizliğe az da olsa katkısının olmaması bir kayıptır.

Yazı dizisi devam edecek...

Selam ve dua ile