Çarşı karakolu

Karakolların geçmişi genelde ‘kara’ dır. Geçmişi kadar ismi de eski olan ‘kara’ kolların siciline de bakmak lazım. Hiç bir ‘kara’ kolun geçmişi, ismi, sicili beyaz bir sayfanın notları arasında değildir. Diyarbakır’ın Sur ilçesindeki çarşı karakolunda olduğu gibi.

Yıkılıyor.

Kepçe dozer hummalı bir çalışma var, Diyarbakır’ın sur ilçesindeki meşhur çarşı karakolunun eski binasında.

Bazı gazetelerde gördüm, 50 yıllık karakol yıkılıyor diye.

Binanın bugünkü, yıkılan şekli 50 yıllık değil.

Öyle olsa 1970’li yıllarda yapılmış bir bina olması gerekiyor ki, öyle değil.

Eski bir Diyarbakır eviydi.

Avlulu, havuzlu.

İçeriye girildiğinde sol tarafta avlu, havuz, sağ tarafta odalar, polis memurlarının görev alanlarıydı.

1980’li yıllarda çok katlı bina oldu.

Bir katı çarşı karakolu, diğer katları emniyetin diğer birimlerine aitti.

Zeminin altı ise, gözaltı hücreleriydi, yani nezarethane.

Kaba işkence dönemlerinin karakolu unvanına sahiptir.

Bazı ‘suçlular’, soğuk hava da dahi havuza sokulup dövülür, bu yöntemle konuşmaları, ‘suçlarını’ itiraf etmeleri sağlanırdı.

Bu yöntem, adi suç sınıfı içindi.

Binanın bir katı siyasi şubeydi.

Özellikle 12 Eylül döneminde çok hareketliydi.

Gözaltına alınan gençlerin çoğunun getirildiği, ilk ifadelerinin alındığı yerdi.

Yukarıda iyice elden geçirilen, tabanları pasta gibi şişirilen gençler, daha sonra en alttaki nezarethanede ‘misafir’ edilirdi.

Benim de 3/5 günlük bir misafirliğim oldu.

Şişkin tabanlarla nezarethanede dolaşıp durdum ki şişler insin.

O karakol işte bu karakol.

İlçe statüsü, doğal olarak çarşı karakolu statüsüne Sur ilçe Emniyet
Müdürlüğü statüsü de eklemiş oldu. Çarşı karakolu ve Sur emniyet müdürlüğü, şimdi daha eğitimli bir alanda görev yapmaya başladı. Daha içeride, limoncular sokağının sonundaki Yavuz Selim ilkokulu binası şimdi Çarşı karakolu, aynı zamanda Sur ilçe Emniyet Müdürlüğü.

Çarşı karakolu, eski Diyarbakırlılar için ciddi bir hikâye mekânı!

Kara ya da beyaz, ama bir sayfası var Diyarbakır’ın tarihinde.

Adres vermek, belirlemek bakımından da önemli bir vazife yüklenmiş mekândır Çarşı karakolu. Oraya yakın bir yerdeyseniz, sağı, solu, önü, fark etmez, odak nokta Çarşı karakoludur, daha sonraki tarif de ona göre yapılırdı.

Şimdi, ‘eski çarşı karakolu’ diye bir tarifin mahkûmu olacak yılların çarşı karakolu.

Kimileri çocuk parkı olacak diye yazmıştı, ancak benim duyumlarım bu yönde değil. TOKİ’ye ait bu yer ya satıldı, ya da satılmak üzere. Muhtemelen, ya kebapçı, yemekçi ya da kahvaltıcı olur, diye düşünüyorum. Aldığım duyumda bu yönde.