Diyarbakır’ın tarihi çeşmelerinde yeniden su akacak

TİGRİS HABER - Diyarbakır Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (DİSKİ) Genel Müdürlüğü, kentteki tarihi çeşmeleri restore etmek için proje hazırladı. Projenin Koruma Kurulu tarafından onaylanmasıyla birlikte restorasyon çalışmaları başlayacak. DİSKİ Genel Müdürlüğü ilk etapta, Kurtoğlu, Katırpınar, Arbedaş, Tahtalı Kastal Sokak ve Dabanoğlu çeşmelerini restore ederek, onlarca yıl sonra bu çeşmelerden su akmasını sağlayacak. DİSKİ Genel Müdürü Fırat Tutşi, 16. yüzyıldan sonraki dönemleri kapsayan seyahatnamelerde Diyarbakır'da 130’u umumi 300’ü özel olmak üzere toplam 430 çeşmeden söz edildiğini söyledi.

Tutşi, "1874 yılında Diyarbakır’da yayımlanan beşinci Diyarbakır Vilayeti Salnamesi’nde ise 130 çeşmenin varlığından söz ediliyor. Ancak bunlardan sadece 33 tanesi günümüze ulaşmıştır." diye konuştu.

Anadolu'daki çeşme yapımının Selçuklular döneminde başladığını belirten Tutşi, şöyle konuştu:

"Diyarbakır'daki çeşmelerin özelliklerine bakarsak Lalebey Çeşmesi, Zinciriye Medresesi Çeşmesi, Sahabe Paşa Çeşmesi, İbrahim Bey Çeşmesi, Arap Şeyh Camii Çeşmesi, Hasırlı Camii Çeşmesi ve Meryem Ana Kilisesi Çeşmesi arkasında cami, medrese, türbe ve kilise duvarı ile birlikte inşa edilmiş. İçkale'de bulunan Aslanlı Çeşme ise yapı olarak farklılık arz etmektedir. Bu çeşme, dikdörtgen prizma gövde üzerine üçgen alınlık ile sonlandırılarak yapılmış. Temel yapı malzemesi siyah renkli kesme bazalt taşı olduğundan beyaz taşla uyumundan faydalanılarak estetik görünmesi sağlanmıştır."

Özellikle tarihi Sur ilçesindeki çeşmelerin turizme büyük katkı sağlayacağını vurgulayan Tutşi, "Diyarbakır'da su çeşmeden içilir" mottosuyla çalıştıklarını anımsattı. Yürüttükleri çalışmanın önemine değinen Tutşi, şöyle konuştu: “Restore edilecek çeşmelerden biri de Diyarbakır Elazığ karayolu üzerinde bulunan 148 yıllık Kurtoğlu Çeşmesi. Çevresi tel örgülerle kapatılan ve uzun yıllardır suyu akmayan çeşme, Diyarbakır’ın 271. Osmanlı Valisi Kurtismail Paşa tarafından 1875 yılında yapılmış. Aynı zamanda Diyarbakır'ın ilk yerleşim yeri olan Sur dışındaki tek tarihi çeşme olan Kurtoğlu Çeşmesi, kesme taştan tek kemerli olarak yapılmış.” (Büyükşehir Basın)