VİDEO - Sevdanın destansı öyküsü: Gênç Xelîl û Edûlê

Mümin Ağcakaya

TİGRİS HABER - Osmanlı Ordusunda savaşırken hastalanan sevgilisi Genç Xalil’i kurtarmak için erkek kıyafetleri giyerek, kılıcını kuşanarak Şam’a giden Edûlê sevgilisini Diyarbakır’a ulaştıramadan Xalîl’in ölmesi üzerine kılıcıyla intihar eden Adûlê’nin öyküsünün anlatıldığı ‘Gênç Xelîl û Edûlê’ klamını dengbej Salihê Qubînê Mordem Sanat Merkezinde hem anlattı hem de söyledi. Dinleyenlere duygusal anlar yaşattı.

Genç dengbej Şevin Alparslan dinleyenleri büyüledi

Dinleyiciler arasında annesiyle birlikte gelen genç dengbej Şevin Alparslan’ın da bu klamı söyledi. Dinleyicilerin büyük beğenisini kazanan Şevin Alparslan dinleyicilerin beğenisini kazandı ve dakikalarca alkışlandı.

Gênç Xelîl û Edûlê klamını yaptığı projeyle sahnelere taşıyan Avaşin Yorulmaz Tigris Habere konuştu.

Avaşin Yorulmaz projeyi yanlış anlaşılmaları gidermek için yapıldığını, dengbejliği gerçek esasları üzerine oturtmak ya da tekrardan eskiden şevberglerde nasıl yapılıyorduysa şimdi de aynı şekilde canlandırmak olarak tanımlıyor.

“Özellikle son yıllarda dengbejlik popüler olduğu için bozulduğunu düşünüyorum. Tekrardan dengbejliğin ne olduğu klamın ne olduğu ne olmadığı konusunda bir hatırlatma babında olan bir proje. Projenin ilk ayağı Kadıköy Sanat Merkezinde başladı. Mordem Sanat Merkezinde devam ettik. Bu proje daha devam edecek. Bu projenin en önemli özelliği baştan sona icra etmektir. Genelde şöyle yapılıyor; her klamdan 4-5 dakika alınıyor. Fragman gibi. Çoğu insan da bunu klam olarak algılıyor. Dengbeji olarak anlıyor. Oysa dengbej klamları 30 dakika olanı var, bir saat olanı var hatta iki saat olanı var. Mesela Mem u ZİN’in klamı iki saat on beş dakika kadar sürüyor. Diğer bütün klamlar da bu uzunlukta. Bunun esasının bozulmamasını düşündüğüm için bu projeyi geliştirdim.” Diyerek projeyi yapmadaki amacını dile getiriyor.

Projenin yapım ve yürütücüsü Avaşin ‘Gênç Xelîl û Edûlê’ klamının içeriğine ilişkin;

Mordem sanatta icra ettiğimiz ‘Gênç Xelîl û Edûlê’ klamında geçen olay tarihi net olmamakla birlikte; Osmanlı döneminde yaşandığını anlıyoruz. Osmanlı ordusunda yer alan Gênç Xalîl savaşa gider ve orada bir hastalığa yakalanır. Dönemez. Bunu haber alan Edûlê sevdiğini kurtarmak için erkek kıyafeti giyerek, kılıç kuşanarak Şam’a kadar gider. Gênç Xalîl’i Diyarbakır’a getirmek için yola çıkarlar ancak Diyarbakır’a varamadan hayatını kaybeder. Bu acıya dayanamayan Edûlê kılıcıyla intihar eder.

Edûlê’nin Gênç Xalîl’e olan aşkını nasıl değerlendirdiğini;

Buradaki duygu durumu tabiki büyük aşk var. Daha doğrusu derin bir aşk var. Bir insanın aşkı için nelere katlanabileceğini ve neleri göze alabileceğini gösteren bir klam. Bu anlamda önemlidir. Günümüzde aşklar daha yüzeyde yaşanıyor. Bu anlamda projeyle sadece dengbeji hatırlatmak değil; en azından o derin duyguları hatırlatmak için de iyi bir klam olduğunu düşünüyorum.