VİDEO - Dengbejler: Toplumun hafızaları

 Mümin Ağcakaya - Özel

TİGRİS HABER - Hikâyeleri yöreye göre, genellikle enstrümansız anlatan dengbêjler, tarihe, edebiyata da kaynaklık eden binlerce yıllık sözlü kültürü günümüze kadar taşımayı başaran kişilerdir.

Son yıllarda popüler kültüre ve kentleşmenin ablukasına rağmen inadına yaşatılıyor dengbejlik. Toplumun hafızasında yer etmiş olayları, insana ait duyguları sesine katarak söyleyen dengbêjler; tarihsel ve toplumsal kültürde önemli bir rol oynamışlardır.

Mustafa Oğuz, Şırnak Eruh ilçesi Torik Memira (Yalınmaz) köyünden. 1955 yılında dünyaya gelir. Köyün imamı da olan babasını ve ağbisini bir trafik kazasında kaybedince evin işleri üzerine kalır. 8 yaşında çobanlığa başlar. Beraber çobanlık yaptığı amcasının oğlu Mehmet de 1980 yılında kaza sonucu vefat eder. Dengbêjlik de yapan amcaoğlu Mehmet’in sesinden etkilenir ve ilk dengbêjliği ondan öğrenir.

Askerlik sonrası rahatsızlığından dolayı dengbêjliğe bir süre ara veren Mustafa Oğuz, dengbêj Heseni’nin kasetini dinledikten sonra yeniden dengbêjliğe başlar. İş için gittiği Adapazarı’nda hem Kürtçe hem de Türkçe söyler.

Sadece başka dengbêjlerin eserlerini değil kendi yazdıklarını da seslendirir. Söz ve müzikleri kendisine ait olan 150’ye yakın eserini Welat Botan’ Botan’a ismiyle bir kitabında toplar.

Emekli olan Mıstafaê Boti şimdi Dicle Fırat Kültür Merkezinde dengbêjlik yapmaya devam etmektedir.