VİDEO - Üretim Diyarbakır’da, ihracat Batı’da

Gönül Morkoç

TiGRİS HABER - İstanbul Sanayi Odası (İSO), sanayi sektörünün devler ligini belirleyen ve 1968 yılından bu yana aralıksız yapılan “Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu Araştırması”nın 2021 yılı sonuçlarını açıkladı. Ancak, Diyarbakır Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) üretim yapan 300 firmadan hiç biri bu sıralamaya giremedi. Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’nın açıkladığı verilere göre, 2021 yılında 45 milyon 823 bin dolar olan Diyarbakır ihracatı, 2022 yılı aynı dönem ihracatı yüzde 39,6 artarak, 63 milyon 963 bin dolara yükseldi. Rakamlar, Türkiye’nin büyüme ortalamasının iki katına çıksa da, hiçbir firmanın sıralamaya girememesi, hayal kırıklığı yarattı.

‘Merkezi neredeyse ihracat orada’

Konuyu Tigris Haber’e değerlendiren Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Derneği (GÜNSİAD) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu, Diyarbakır’da üretim yapan büyük firmaların merkezlerini Batı’ya taşıdığını, ihracatın da o illere kaydedildiğini söyledi. Finansa erişim sıkıntısından kurtulmak isteyen Diyarbakır ve bölge firmalarının merkezlerini İstanbul, İzmir, Mersin gibi illere taşımak zorunda kaldığını belirten Bedirhanoğlu, “Finansa erişimde bankaların izledikleri yol ve yöntemler ve firmalardan beklentiler nedeniyle firmalar merkezlerini büyük illere taşıyor. İhracat yapan firmalarımızın bir kısmının merkezi Ankara’da, İstanbul’da ve Mersinde. İhracat rakamları da o ilde görünüyor” dedi.

Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Derneği (GÜNSİAD) Başkanı Şah İsmail Bedirhanoğlu

En az 5 firma ilk 200’de

İhracatta sıralamaya girmenin Bölgede avantaj sağlamadığına dikkat çeken Bedirhanoğlu, “Burada olup ihracatta sıralamada olmak sana bir avantaj sağlamıyor ama büyük illerde bu sıralamaya girmek büyük avantajlar sağlıyor. Bölge firması olmak ile Batı firması olmak arasında farklar var. Diyarbakır firması olmak bir avantaj sağlamıyor” dedi. Bedirhanoğlu, merkezini Diyarbakır’dan İzmir, Ankara, İstanbul, Mersin gibi illere taşıyıp ihracat sıralamasına giren büyük firmalar olduğuna işaret ederek şunları söyledi: “Merkezini buradan taşıyıp sıralamaya giren en az 5 firma olduğunu biliyorum. Hatta ben bunların ilk 200’ün içinde olduğunu biliyorum. Ama merkezleri burada değil. Bu kısmen bir sermaye göçü anlamına geliyor. Yaşanan çatışmalı ortamdan dolayı, firmalar da önlem almak zorunda kaldı. Risklerini dağıtmak durumunda kaldılar” dedi.

‘Burada kalın, ihracatı buradan yapın’

Firma sahiplerine “taşınmayın” çağrısı yapan Şah İsmail Bedirhanoğlu şunları söyledi: “Bazı yatırımcılarımızın büyük merkezleri tercih etme nedenlerini kısmen anlıyorum. Ama yine de çağırımız burada kalmaları, ihracatını buradan yapıp ilimize bir katma değer sağlamaları yönündedir.”