VİDEO - Diyarbakır’da ‘Kadının eşit temsili için, güçlü dayanışma’ toplantısı

Haber: Ali Çekdar Korkma
KAİSDER koordinatörlüğünde, DOGÜNKAD ve KİKAD paydaşlığında yürütülen  'Kadının eşit temsili için, güçlü dayanışma’ projesi kapsamında ‘Diyarbakır Paydaş Toplantısı’ gerçekleştirildi. Bir otelde düzenlenen toplantıya Kaisder Başkanı Canan Karalar Yüksel, DOGÜNKAD Başkanı Rojda Yılmaz’ın yanı sıra çok sayıda iş kadını katıldı.

 3 kadın derneği tarafından yapılan ortak açıklamada, “Bugün burada projenin yürütücüsü Kaisder ve proje paydaşımız Dogünkad olarak bulunuyoruz. Toplumun ortak sorunu olan Kadınların Yönetimde Temsili için kadın sayısını nasıl artırabiliriz konusunda Kadın İşveren ve Sanayiciler Derneği (KAİSDER), Konya İş Kadınları Derneği (KİKAD) , Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği (DOGÜNKAD) olarak 3 kadın derneği bir araya gelerek dayanışma ve işbirliği içinde bir proje yürütüyoruz” denildi. 

Söz hakkı sağlanmasını hedefliyoruz

Açıklamada şu ifadelere yer verildi, “Bu amaçla çıktığımız yolda projemiz kapsamında ; meslek örgütlerinin karar alma süreçlerinde, özellikle ticaret ve sanayi odalarının komitelerinde, meclislerinde, kurullarında ve diğer yönetim organlarında kadınların temsilini artırmayı amaçlıyoruz. Bu organlarda temsiliyetlerini artırarak, iş kadınlarına, politika ve karar alma süreçlerinde söz hakkı sağlanmasını hedefliyoruz. Bu kuruluşlarda kadın sayısının artırılması amacıyla sorunlar tespit etmek ve bu sorunlara yönelik eylem planları geliştirimek amacıyla proje paydaşımız Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği ile Diyarbakır ‘da bir takım faaliyetlerimizi gerçekleştirdik. Bu faaliyetlere katkı ve desteklerinden dolayı Kaisder ve Dogünkad olarak öncelikle Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı, DOGÜNSİFED Başkanı ve yöneticilerine teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Girişimci sayısının artırılması

Diyarbakır Odak Grup Toplantısı, Diyarbakır Paydaş Toplantısı, STK’larla Buluşma Toplantısı ve Kadın Girişimci Tanımlama Çalıştayı toplantılarımızda Diyarbakır iline ilişkin sorunları ve çözüm önerilerini dikkate alarak bazı sonuçlara ulaştık; Genç ve dinamik nüfus gücü ve coğrafi açıdan Ortadoğu’daki pazarlara yakınlığı ile öne çıkan Diyarbakır ili gıda ve tarım sektörünün yanı sıra son yıllarda zengin yeraltı ve yerüstü kaynakları ile sektör çeşitliliği açısından yüksek potansiyel taşıyan illerimizin başında gelmektedir.
 
Bu potansiyeli hayata geçirebilmek amacıyla özellikle ildeki kadın girişimci sayısının artırılmasının ve var olan kadın işverenlerin sanayi ve ticaret odası ve meslek odalarının yönetimlerinde daha fazla yer almalarının desteklenmesi yeni gelişen pazarlara yönelik yeni sanayi ve ticaret alanlarının oluşması açısından da önem kazanmaktadır.
Ancak, Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odası verileri ildeki kadın girişimci sayısının hızlı artışına dikkat çekse de bu hızlı artışın başta gelen nedenlerinden birini uzun süren Pandemi dönemi nedeniyle mevcutta faaliyet gösteren pek çok işletmenin finansal sorunlar nedeniyle, yeni bir şirket kuruluşuna yönelmesi ve işletmelerin eş ya da ailenin kadın bireyleri üzerinden devam ettirilmesi olduğunu ifade etmektedir.

Bununla birlikte Diyarbakır ili Sanayi ve Ticaret Odası Yönetim Kurulunda yer alan kişi sayısında baktığımızda 11 kişi içinde sadece 1 kadın üye bulunduğu görülmektedir. Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği’nin kayıtlarına göre ilde faaliyet gösteren birliğe bağlı 43 odanın ise sadece birinde kadın başkan bulunmaktadır.

Finansman destek

Diyarbakır ilinin kapasitesini ortaya çıkartacak yüksek katma değerli üretim biçimlerinin yaygınlaştırılması, üretim çeşitliliğinin geliştirilmesi ve ulusal ve uluslararası pazarlara girişin sağlanması ilin kadın girişimci potansiyelinin de etkin şekilde harekete geçirilmesi ve sektörlerini en iyi şekilde temsil edebilmeleri ile mümkün olacaktır.

Bu amaçla yürütmekte olduğumuz projemiz içinde gerçekleştirilen toplantılarda öncelikle kadınların meslek örgüt ve odalarının yönetiminde yer almalarının önündeki engeller ve sorunlar üzerinde tartışılmış ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri sunulmuştur. Diğer bir önemli sorun ise ilde kadın işverenlerin/girişimcilerin örgütleme yetersizliği ve lobi faaliyetlerinin eksikliği olarak ortaya çıkmıştır.

Özellikle seçim sürecinde ittifaklar ve iş birlikleri oluşturma konusunda kadın üyelerin bilgi, deneyim ve rol-model açısından yetersiz kaldıkları vurgulanmıştır.

Önemli bir diğer sorun da ildeki kadın girişimcilerin finansman kaynakları ve olanaklarından yeterince haberdar olamamaları şeklindedir. Kadın işveren/girişimcilerin bankalar gibi finansman kuruluşlarının destek programları konusunda (mail ya da yüz yüze görüşmeler yoluyla) yeterli şekilde bilgilendirilmedikleri ve bu açıdan yeterli destek göremedikleri ifade edilmiştir. Bununla birlikte daha önce de belirtildiği gibi erkek girişimcilerin çeşitli nedenlerden dolayı yeni şirketleri akraba oldukları kadınlar üzerine kurmaları ve kadın girişimcilere sağlanan teşvik ve kredi olanaklarından kendilerinin ararlandıkları ve ayrıca ildeki kadın girişimciliği ile ilgili verilerin de bu nedenle doğru tutulamadığı vurgulanmıştır.

Kadın adaylar desteklenmeli

Katılımcıların birçoğu aile şirketlerinde kadınların söz sahibi olamayışına, yönetimde kız evlatlara yer olmayışına bu nedenle kariyer planlamasının genç kadınlar açısından evlilik nedeniyle yarım kaldığı konusuna dikkat çekmiştir.
Yukarıda bahsi geçen engeller ve sorunlara çözüm olarak aşağıda yer alan öneriler öne çıkmıştır. Oda ve meslek örgütlerine üye kadın işveren/girişimcilerin seçimlerde yönetime aday olmaları konusunda cesaretlendirilmeleri, liderlik, yönetim, temsiliyet ve benzer konularda en az diğer erkek üyeler kadar başarılı olabileceklerini göstermeleri için fırsat yaratılması gerekliliği ortaya çıkmıştır.

Bu amaçla özellikle hem erkek hem kadın üyelere yönelik toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili farkındalık oluşturma çalışmaları ve eğitimlerin planlanması öngörülmüştür.

Karar alma mekanizması

Diyarbakır ilinde öncelikle kadın işveren/girişimcilerin oda ve meslek örgütleri içinde bir araya gelerek örgütlenmelerinin önemine değinilmiş ve bu konuda Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odası bünyesinde oluşturulan Kadın Meclisi’nin olumlu etkisi vurgulanmıştır.

Kadın Meclisi’nin çalışmalarının yoğunlaştırılarak özellikle mentörlük, rol-model oluşturma ve bilgi/deneyim aktarımı gibi konularda kadın üyelere yönelik çalışmaların geliştirilmesinin yanında, yönetimde yer alan erkek üyelerin de deneyim ve bilgilerini yönetime aday olan kadın üyelere aktarmalarının sağlanması önerilmiştir.

Ayrıca karar alma mekanizmalarında eşit/dengeli temsil amacıyla Kadın Meclisi’nin ildeki ve bölgedeki meslek örgütleri ve diğer STK’larla iş birlikleri geliştirerek örgütlenme, kadın girişimcileri bilgilendirme, ağ kurma ve finansman kaynaklarından hızlı ve doğru şekilde haberdar olma gibi konularda güç birliği oluşturarak ortak çalışmalar yapabileceği vurgulanmıştır.

Kota uygulaması

Diğer bir çözüm önerisi olarak Kadın Meclisi gibi iyi uygulamaların yaygınlaştırılması, ildeki kadınların şirketlerin yönetiminde daha aktif olabilmeleri amacıyla bilgilendirme ve farkındalık yaratama çalışmalarının yapılması, Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odasına üye şirketlerin ikinci jenerasyon kız evlatların ve eşlerin yönetimde aktif yer almalarına yönelik farkındalık çalışmaları gerçekleştirmeleri ile kadınların şirket içinde imza ve temsil yetkilerinin artabileceği önerilmiştir.

Son olarak meslek örgütleri ve odaların yönetimlerinde kadınların eşit/dengeli temsil edilebilmesine yönelik eş başkanlık ve kota uygulamaları da alternatif çözüm önerileri olarak ortaya çıkmıştır” ifadelerine yer verildi.