Tekstil Kent müjdesi

Ali Abbas Yılmaz / Özel HABER

Diyarbakır’daki işsizlik sorununu bir nebze olsun azaltacak olan ve kentteki istihdama ciddi katkılar sağlayacak olan Tekstil Kent Projesinin kent ekonomisine katkılarını ve projenin geldiği aşamayı Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar ve Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş Adamları Derneği, (GÜNTİAD) Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Oğurlu ile konuştuk.

Tekstil Organize Sanayi Bölgesinin 2018 yılı sonunda hizmete gireceğinin müjdesini veren Sayar, “Tekstil kentin kurulmasıyla, merdiven altında sağlıksız koşullarda üretim yapan yerel firmalarımızı oraya taşıyacağız” dedi.

Tekstil Kent tüm avantajlarıyla yatırımcılarını bekliyor

Ulusal ölçekteki tekstil firmaları, kurumları ile de diyalog halinde olduklarını ve ulusal ölçekteki firmaları da bölgeye çekerek yerel firmalarla işbirliği halinde yatırım yapmalarını sağlamayı amaçladıklarını belirten Sayar, ulusal ölçekteki firmalara şu çağrıda bulundu: “ Tekstil kent yatırım yapmaya hazırdır. Tekstil Kent projemiz yatırımcılara çok önemli avantajlar sunuyor. Buraya yatırımcı geldiğinde kendisinden arsa bedeli alınmıyor. Bir yatırımcı buraya fabrika kurduğunda 10 yıl boyunca işçi ve işveren priminden muaf tutuluyor. Yani, 100 kişilik bir istihdam sağlayan bir yatırımcı yaklaşık olarak ayda 40 - 50 bin TL’lik bir avantaj sağlayacaktır. Bu rekabet ortamında bu bile başlı başına muazzam bir avantaj sağlayacaktır.”

Gerçek yatırımcılar için kriterleri ağırlaştırdık

Tekstil Kent Projesinin mimarı olan GÜNTİAD’ın Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Oğurlu ise Tekstil OSB’ye başvuru kriterlerine ilişkin şunları söyledi: “ Başvuru kriterlerimiz noktasında da çok ağır şartlar getirdik. Çünkü gerçek yatırımcıları Tekstil Kent Projesine çekmek istiyoruz. İlk etapta en az yüzde 50’lik bir yeri kapatmaları gerekiyor. Sektörde en az üç yıl deneyimli olmaları şartı aranıyor. Yine, en az 45 kişiyi istihdam etme zorunluluğu getiriyoruz.”

Türkiye’de ilk ve tek proje

Diyarbakır’ın gözdesi olacak Tekstil Kent Projesinin Türkiye’de ilk ve tek proje olduğuna vurgu yapan Oğurlu, “Diyarbakır Tekstil Kent Projesi tekstil sektöründe ihtisas OSB olarak tektir. Yani, bazı yerlerde küçük çaplı ya da karma OSB’ler içinde tekstile belli bölümler ayrılmış ama bağımsız ve tek başına olan Tekstil OSB olarak Diyarbakır’da kurulan ilk ve tektir. Diyarbakır Tekstil OSB tamamıyla konfeksiyon üzerinedir ve çok az bir maliyetle çok büyük bir istihdam sağlayacaktır” dedi.

Tekstil Kent Organize Sanayi Bölgesinin önemi, kent ekonomisine katkıları ve gelinen aşamada projenin durumu hakkında Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar ile konuştuk.

Tekstil Kent Projesinin Diyarbakır’a kazandırılmasının kent ekonomisine ciddi katkıları olduğunu belirten Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar, 2018 yılının bahar ayında fabrikaların temellerinin atılacağını ve yılsonunda da makinelerin çalışmaya başlayacağını söyledi.

25 yaş altı büyük bir genç nüfus potansiyeline sahip bir kent olarak ve devletin Altıncı bölge teşviklerinin ciddi avantajlarıyla yatırımcılar açısından bölgenin muazzam avantajlar sunduğunu ifade eden Sayar’ın konuşmasından satırbaşları şöyle:

Genç nüfusa istihdam alanı, Tekstil Kent OSB

“Diyarbakır, bir milyon 673 bin kişilik nüfusu ile Türkiye’nin on ikinci büyük şehridir. Nüfus dağılımı açısından da Türkiye’nin en genç şehirlerinden biridir. Ortalama yaşımız 22,8’dir ama buna rağmen işsizlik oranımız çok yüksek ve işe katılım oranımız ise çok düşüktür. Bir bütün olarak baktığımızda genç nüfusumuzun istihdam edileceği projeleri gerçekleştirmeye olan ihtiyacımız oldukça fazladır. Bu anlamda baktığımızda genç nüfus potansiyelimizi istihdama dönüştürecek politikaları ivedilikle harekete geçirmemiz gerekmektedir.

Merdiven altı üretimden Tekstil Kente

Hâlihazırda karma organize sanayi bölgesinde istihdamı arttırmaya dönük ek çalışmalarımız var. Yine, turizmi canlandırmaya dönük çalışmalarımız var. Tarımın geliştirilmesi ve tarıma dayalı sanayinin oluşturulmasına dönük çalışmalarımız var. Tekstil kent projemiz ise bin 290 dönüm üzerine kurulu ihtisas organize sanayi bölgesi, yani karma OSB değil tamamıyla hazır giyim /  konfeksiyon üretiminin yapıldığı bir alan olacak. Tekstil kentin kurulmasıyla, merdiven altında sağlıksız koşullarda üretim yapan yerel firmalarımızı oraya taşıyacağız. Bir diğer boyutuyla da Diyarbakır’ın altıncı bölge teşvik sistemi içerisinde yer alan bir şehir olması hasebiyle yatırımcılarımızı bu teşviklerden yararlandırmaktır. Altıncı bölge teşviklerinin en avantajlı kalemlerinden biri de işçi ve işveren prim desteğidir. Tekstil sektörü de emek yoğunluklu üretimin yapıldığı bir sektördür ve bu prim destekleri yatırımcılarımız için oldukça cazip avantajlar sunmaktadır. Yine, tekstilin hammaddesinin pamuk olması ve bölgemizin geniş tarım alanlarında pamuk üretimin yapılıyor olması da büyük bir avantajdır. Yani, hazır giyim / konfeksiyon ürünlerinin hammaddesinin bölgede olması tekstile yatırım açısından ciddi olanaklar sunmaktadır.

‘Bin 290 dönüm üzerinde 105 sanayi parseli’

Tekstil Kent projesi son aşamaya geldi. Şuanda bu projenin içerisinde Diyarbakır’da Ticaret ve Sanayi Odası olarak bizimle beraber Valilik, Belediye, Ticaret Borsası ve Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İşadamları Derneği (GÜNTİAD) yer alıyor. Dernek tüzel kişiliğini kazandı ve şuan faaliyettedir. Şuan bin 290 dönüm üzerinde 105 sanayi parseli planlanmış. Artık bir taraftan yavaş yavaş yatırım başvurularını alma sürecine yaklaşırken bir taraftan da altyapı çalışmalarına dönük olarak bakanlık nezdinde görüşmelerimiz var. Bizim amacımız 2018 yılı içerisinde fabrikaların yapılmasıdır. Son dört beş yıldır Diyarbakır’da tekstil alanında önemli mesafeler alınmış durumdadır. Yani, şuanda birçok tekstil firmamız ulusal ölçekteki firmalara ürün üretebilecek kapasitededirler. Kendi markasını oluşturmuş firmalarımız var. Şuan itibariyle biz başvuru kriterlerini çalışıyoruz. Gerçekten bölgemize tekstil alanında yatırım yapabilecek, ciddi istihdam oluşturabilecek firmalara bu alanları tahsis etmek için başvuru kriterlerini titizlikle oluşturuyoruz. Karacadağ Kalkınma Ajansı ile birlikte bu kriterleri tamamladıktan sonra da yakın zaman içerisinde başvuruları almaya başlayacağız.

Altıncı bölge teşvikleri büyük avantajlar sağlıyor

 Bu arada ulusal ölçekteki tekstil firmaları, kurumları ile de diyalog halindeyiz. Bizim amacımız aynı zamanda ulusal ölçekteki firmaları da buraya çekmek ve gerekirse de buradaki yerel firmalarla işbirliği sağlayarak birlikte yatırım yapmalarını sağlayabilmektir. Ulusal ölçekteki firmalar yerel firmalarla birlikte ortak çalışmalar yapabilirler. Bu vesileyle ulusal ölçekteki firmalara bir çağrıda bulunmak istiyorum; tekstil kent yatırım yapmaya hazırdır. Tekstil Kent projemiz yatırımcılara çok önemli avantajlar sunuyor. Buraya yatırımcı geldiğinde kendisinden arsa bedeli alınmıyor. Bir yatırımcı buraya fabrika kurduğunda 10 yıl boyunca işçi ve işveren priminden muaf tutuluyor. Yani, 100 kişilik bir istihdam sağlayan bir yatırımcı yaklaşık olarak ayda 40 - 50 bin TL’lik bir avantaj sağlayacaktır. Bu rekabet ortamında bu bile başlı başına muazzam bir avantaj sağlayacaktır. Altıncı bölge teşvik sistemi içinde yatırımcı firmalara kullanacakları kredinin belli bir oranını devlet karşılamaktadır. Yine, yurt dışından makine ve ekipman getirdiklerinde KDV ve gümrük vergilerinden muaf tutuluyorlar. Yani, bir bütün olarak bakıldığı zaman altıncı bölge teşvik sistemi yatırımcılarına büyük avantajlar sağlıyor. Bu avantajların başında da istihdam ağırlıklı sektörlere yönelik olarak yapılan prim destekleri teşvikidir.

Tekstil Kent bölge ekonomisini canlandıracak

Tekstil kentin inşası hem kent ekonomisine ciddi bir katkı sağlayacağı gibi hem de tekstile bağlı birçok sektörü de canlandıracaktır. Tekstilin hammaddesi olan pamuğun konfeksiyona dönüşünceye kadar geçirdiği tüm evrelerdeki üretim zincirini harekete geçirecektir. Yani, pamuğun ham halinden son ürün haline kadar birçok tesis kuruldu. İplik, dokuma vs. birçok sektör konfeksiyonun altyapısı olarak değer zincirine katılacaktır. Tabii ki, ilk üretimden nihai ürüne kadar olan süreçteki değer zinciri işlediğinde bölgede pamuğa daha çok ihtiyaç olacak ve bu da pamuk üretimini daha cazip hale getirecektir. Elbette ki, tüm bunlar pamuk üretimini destekleyecek politikaları daha da geliştirecektir.

Yetişmiş iş gücü açığı kapatılacak

Kentimizde işsizlik oranı, özellikle de genç işsizlik oranı çok yüksektir ve bölgemizde yetişmiş işgücü sayısı da çok yetersizdir. Dolayısıyla kentimizde yetişmiş işgücünün az olması beraberinde nitelikli işgücüne ulaşmaya dönük politikaların belirlenmesi ve bu yönlü projelerin hayata geçirilmesini de zorunlu kılıyor. Tekstil sektörünün bu konuda bir avantajı var o da çok kısa bir süre içinde öğrenilebilmesidir. Yani, tekstilde işi öğrenme süreci kısadır ve kısa bir süre içinde bu açık kapatılabilir. Yine, Tekstilciler Derneği ile birlikte eğitime dönük çalışmalarımız var. En son bir tekstil konferansı düzenlendi ve biz de kurum olarak katıldık. Tabii ki, tekstil kent projesi kapsamında sektörün iş gücü ihtiyacını karşılamaya dönük çalışmalarımızı önümüzdeki süreçte daha da yoğunlaştıracağız.

‘7 bin ila 10 bin arasında bir istihdam sağlanacak’

Tekstil Kent projesi tamamlandığında burada istihdam edilecek çalışanların büyük bir kısmı kadınlar olacak. Yani, bu proje aynı zamanda bölgedeki kadın istihdamının arttırılmasına ciddi bir katkı sunacak. Bizim öngörümüz, tekstil ihtisas sanayi bölgesinde 7 bin ila 10 bin arasında bir istihdam sağlanacak. Bir diğer husus şuan bu proje kapsamında yatırım yapmak isteyen firma sayısı da bir hayli fazladır. Tam da bu noktada bu projeye dahil edilecek firmaların belirlenmesi noktasında belli kriterlerin belirlenmesi için çalışmalarımız sürmektedir. 2018’in ilkbaharında da fabrika temellerini atmayı amaçlıyoruz. Yılsonunda da fabrikaların makineleri çalışmaya başlayacak.

Teknik Kolej faaliyette

Biz Diyarbakır Ticaret ve Sanayi odası olarak, gelişmekte olan sektörleri göz önünde bulundurarak Organize Sanayi Bölgesi içerisinde bin 500 öğrenci kapasiteli bir Teknik Kolej projesi gerçekleştirdik. 2014 yılında temelini attık ve 2016- 2017 eğitim öğretim yılında da okulumuza öğrenci almaya başladık. Biz bu okuldaki bölümleri açarken, gelişmekte olan sektörlere öncelik vererek bölümlerimizi açtık. Yeni dönemde ise bu bölümlerden biri de tekstil olacak. Amacımız tekstil sektörüne nitelikli, kalifiye, yetişmiş istihdam ve teknik eleman sağlamaktır.”

Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş Adamları Derneği, (GÜNTİAD) Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Oğurlu, GÜNTİAD’ın faaliyetleri ve Tekstil Kent projesinin Diyarbakır ekonomisine katkılarını üzerine gazetemize şu değerlendirmelerde bulundu:

‘60 üyemiz var ve bunların tamamı tekstilci ve imalatçı’

GÜNTİAD’ın (Güneydoğu Tekstil Sanayi ve İş Adamları Derneği) kuruluşuna ilişkin olarak konuşan Yönetim Kurulu Başkanı İhsan Oğurlu, şunları söyledi: “Aynı sektörde bulunan üretici tekstil firmalarının iletişim sıkıntısını aşmak için 6 yıl önce böyle bir kurumsallaşmaya ihtiyaç duyduk. Derneğimiz 2011 yılında kuruldu. Bugün yaklaşık 60 üyemiz var ve bunların tamamı tekstilci ve imalatçı. Diyarbakır dışındaki illerde de üyelerimiz var. Derneğimizin isminde Güneydoğu yazıyor olması yanıltmamalı, Türkiye’nin değişik kentlerinden de üyelerimiz bulunuyor. Örneğin İstanbul, Batman, Mardin ve Maraş’ta da derneğimize üye olan firmalar var. Genel olarak 10 ilde üyemiz bulunuyor.”

‘107 Dezavantajlı kişinin istihdamı sağlandı’

GÜNTİAD’ın amaçlarını değerlendiren Oğurlu, “Derneğimizin amacı yatırımcıları bölgeye getirip, bölgedeki yerel firmalarla işbirliklerini geliştirip bölgede istihdamı arttırmaktır. Diyarbakır’da tekstil üreticilerinin en büyük sorunu kümelenme sorunu olduğu için elbirliği ile bu sorunun üstesinden gelmek istedik. Bölgemizi tekstil alanında bir cazibe merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz. Tekstil sektörü bölgeye yatırım yapmayı cazip kılan bir konumdadır.  Dernek olarak tekstil sektöründeki büyük yatırımcılarla ciddi görüşmelerimiz oldu. Avrupa Birliği ile ilgili bir proje yaptık. Dezavantajlı Kişilerin Tekstil Ve Hazır Giyim Sektöründe İstihdamı Projesini geliştirdik. Dezavantajlı kişilere yönelik olarak 150 kişiye altı aya yakın bir eğitim sürecinin sonunda 107 kişinin istihdamı sağlandı” şeklinde konuştu.

‘Görüşmelerimiz çok verimli geçti’

Türkiye’nin batısındaki sektör temsilcileri ile yaptıkları görüşmeleri değerlendiren Oğurlu, Üyelerimizle, STK’lar ile bölgenin, kentin sorunları konusunda istişarelerde bulunduk. Yirmi gün kadar önce kapsamlı bir gezi düzenledik. Denizli Ticaret ve sanayi Odası, Denizli İhracatçılar Birliği ile görüştük ve onlara bölgemizin yatırım imkanlarını paylaştık. Yine, İzmir’de büyük bir tekstil firmamızı ziyaret ettik ve onlara istişare halinde olduk. Ege’li  sanayicilerle görüşmelerimiz oldu, onlara hem bölgemiz hakkında bilgiler verdik hem de tekstil sektörüyle ilgili bölgenin avantajlarını değerlendirdik. Bölgemizde genç nüfus oranının yüksek olduğunu, 900 bin civarı 25 yaş altı bir genç nüfusun olduğunu ifade ettik. Sonrasında Bursa’ya gittik ve aynı şekilde bölgemizin yatırımcılara sunduğu avantajları aktardık. İstanbul’da da tekstil sektöründeki ilgili kuruluşlarla görüşmeler gerçekleştirdik. Bölgemizin pamuk üretiminde tuttuğu yerden ve genç nüfus potansiyelinden kaynaklı olarak cazip yönlerini ve Altıncı bölge teşviklerinin yatırımcılara sunduğu imkanları İstanbul’da faaliyet gösteren tekstilcilere anlattık. Bütün bu görüşmeleri Ticaret ve Sanayi Odamız ve Karacadağ Kalkınma Ajansımızla birlikte gerçekleştirdik. Tabii ki, derneğimizin faaliyetlerinin merkezinde Tekstil Kent projesi yer alıyor ve bu projenin hayat bulması için çabalarımızı yoğunlaştırdık. Tüm bu görüşmelerimiz neticesinde çok çok fazla bir ilgiye mashar olduk, görüşmelerimiz çok verimli geçti. Tekstil alanında iki büyük kurumdan toplantılarını Diyarbakır’da yapacaklarının sözünü aldık. Yine, belli firmalardan yatırım sözü aldık. Tabii ki, bu ilk görüşmelerdi ve aldığımız ilk sonuçlar bizim açımızdan gayet memnuniyet vericiydi. Bu görüşmeleri ileriki zamanlarda daha da yoğunlaştırarak sürdüreceğiz. Bunun yanında Tekstil Kent projesinin altyapı sorunlarını kısa sürede çözmeyi planlıyoruz”  diye konuştu.

‘123 adet tapu aldık’

Tekstil Kentin Diyarbakır’a mal olmuş bir proje olduğunun altını çizen Oğurlu, “ Gerek GÜNTİAD ve gerekse de bütün STK’lar, Valiliğimiz, Ticaret ve Sanayi Odamız, Ticaret Borsamız, Karacadağ Kalkınma Ajansı ve Büyükşehir Belediyesi olarak ortak bir proje yürütüyoruz. Son iki gün içinde olan bir gelişmeyi de ilk kez paylaşmış olayım.  Yaklaşık bin 400 dönüme yakın yerimizde ticari alan olarak 105 parselimiz olacak. 18 parselde ise idari binasından kreşe, sağlık merkezine ait yapılar olacak. İki gün önce bunlara ait 123 adet tapu aldık. Dün de iki ay önce altyapı ile ilgili verilen projelerin ihaleleri imzalandı ve bakanlığa sunuldu. Bakanlık da öncesinde 2017 – 2018 altyapı yapım programına projemizi dahil edeceklerinin sözünü vermişlerdi. Bu projemiz bakanlık tarafından imzalandıktan sonra da altyapı çalışmaları ile ilgili ihaleye çıkacağız. Kalkınma ajansımız şuan bunun formatını hazırlıyor. Muhtemelen önümüzdeki hafta içerisinde Tekstil Kent projesiyle ilgili başvuruları almaya başlayacağız” dedi.

Bu projede herkesin katkısı oldu

Tekstil OSB’ye başvuru kriterlerine ilişkin konuşan Oğurlu, şunları söyledi: “ Başvuru kriterlerimiz noktasında da çok ağır şartlar getirdik. Çünkü gerçek yatırımcıları Tekstil Kent Projesine çekmek istiyoruz. İlk etapta en az yüzde 50’lik bir yeri kapatmaları gerekiyor. Sektörde en az üç yıl deneyimli olmaları şartı aranıyor. Yine, en az 45 kişiyi istihdam etme zorunluluğu getiriyoruz. Bu proje GÜNTİAD’ın bir projesi olmasına rağmen herkesin, tüm kurumların, STK’ların bu projede büyük desteği oldu. Projenin hiçbir aşamasında bir sıkıntı yaşamadık. Bütün daire amirleri, müdürleri hiçbir sıkıntı yaşatmadan projeye destek sundular. Yakın zamanda il Valimizin de bu konuda çok büyük desteklerini aldık. Sonuna kadar bu projede yanımızda olacaklarını ifade ettiler. Yine Büyükşehir Belediyesinin, altyapı çalışmaları bitinceye kadar üst yapı konusunda, geçici yolların yapımıyla ilgili çalışmalar konusunda sözler alındı. Hedefimiz en kısa sürede bu projeyi hayata geçirmektir.”

‘Pamuğumuzu 5 TL’ye satacağımıza 50 TL’ye satmış olacağız’

Bu projenin hayata geçmesi halinde Diyarbakır ekonomisine katkılarına değinen, Oğurlu, “Öncelikle bu projenin hayata geçmesi demek 7 bin 500 ila 10 bin kişi arasında bir istihdam demektir. Tekstil Kent Projesi sadece tekstil ve konfeksiyon üzerine olacak ve bildiğiniz gibi bu sektör de emek yoğunluklu bir sektördür. Haliyle bu projenin tamamlanmasıyla bölgenin istihdamına büyük katkı sağlanacaktır. Bunun yanısıra bildiğiniz gibi bölgemiz tekstilin hammaddesi pamuk üretimi açısından ciddi bir potansiyele sahiptir. Şuan Organize Sanayi Bölgesinde 3 tane iplik fabrikamız var. Yine, artıma tesislerinin ihale aşamasında olması bizim için sevindiricidir. Buna boya ve örme fabrikalarını da eklediğimizde kısaca biz burada pamuğumuzu alıp konfeksiyon olarak pazarlayacak üretim zincirini kurmuş oluyoruz. Hem ülke içine hem de yurt dışına pamuğumuzun işlenmiş, ürüne dönüştürülmüş halini, konfeksiyon olarak satacak pozisyona ulaşmış oluyoruz. Yani, pamuğumuz bölgemiz için katma değeri yüksek bir ürün haline getireceğiz. Pamuğumuzu 5 TL’ye satacağımıza 50 TL’ye satmış olacağız. Tekstil Kent Projesi ile pamuğumuzdaki entegrasyonu tamamlamış olacağız ve bu da bölge ekonomisine ciddi bir katkı sağlayacaktır.

Türkiye’nin ilk ve tek Tekstil Kent Projesi

Tekstil Kent Projesine büyük emeklerin verildiğinin altını çizen Oğurlu, son olarak şunları söyledi: “Diyarbakır Tekstil Kent Projesi tekstil sektöründe ihtisas OSB olarak tektir. Yani, bazı yerlerde küçük çaplı ya da karma OSB’ler içinde tekstile belli bölümler ayrılmış ama bağımsız ve tek başına olan Tekstil OSB olarak Diyarbakır’da kurulan ilk ve tektir. Diyarbakır Tekstil OSB tamamıyla konfeksiyon üzerinedir ve çok az bir maliyetle çok büyük bir istihdam sağlayacaktır. Yani, düşünün 100 milyon Dolarlık bir yatırım yapılıyor ama 100 kişi bile çalışamıyor ama konfeksiyon alanında 100 milyon Dolarlık yapılacak bir yatırım nereden bakarsanız iki üç bin kişilik bir istihdam demektir. Dolayısıyla bu proje bölgenin işsizlik sorununun çözümüne büyük bir katkı sağlayacaktır. Şuanda Tekstil Kent projesine bir talep fazlalığı var ve halihazırda GÜNTİAD bünyesine 50 firmanın üç yıl öncesinden yaptığı başvurular var.   GÜNTİAD’ın dışından da 20 firmanın başvurusu var. Yani, öz olarak bir yatırımcı sıkıntısı çekmiyoruz. Tekstil OSB’ye büyük bir ilgi var ve inşallah önümüzdeki dönemlerde ikinci, üçüncü Tekstil OSB’yi kentimizde kazandırmayı umut ediyoruz.”