Tanrıkulu'ndan 8 Mart raporu

TİGRİS HABER - Tanrıkulu, her yıl olduğu gibi bu yıl da yayınladığı raporda çarpıcı veriler paylaştı. Geçtiğimiz yıl 106 kadının iş cinayetlerinde öldüğünü, 328 kadının erkekler tarafından öldürüldüğünü ve 645 kadının da çok ağır şiddete maruz kaldığını aktaran Tanrıkulu, "Dünya Ekonomik Forumu tarafından yıllardır düzenlenen cinsiyet eşitsizliği endeksinde Türkiye, 146 ülke arasında 127'nci sırada ve Avrupa ülkeleri arasında da en dipte" sözleriyle Türkiye'nin kadın hakları karnesini ortaya koydu.

Sezgin Tanrıkulu'nun çeşitli bağımsız kuruluşların verilerine dayanarak hazırladığı rapordan bazı başlıklar şöyle;

2024 yılında;

En az, 106 kadın işçi iş cinayetleri sonucunda yaşamını yitirdi, 378 kadın erkekler tarafından öldürüldü, 645 kadına şiddet uygulandı

Türkiye Genel Hizmet İşçileri Sendikası (Genel-İş) Emek Araştırma Dairesi’nin (em-ar) her yıl 8 Mart’ta hazırladığı “Kadın Emeği Raporu”nda yeralan özet bulgular şöyle:

• Her 10 kadından sadece 3’ü çalışma hayatında…

• Her 10 kadın işçiden yalnızca 1’i sendikalı…

• Çalışan kadınların yüzde 20’e yakını yarı zamanlı çalışıyor…

• 10 milyona yakın kadın ailevi ve kişisel nedenler ve ev işleri dolayısıyla çalışma hayatına katılamıyor…

-Türkiye’de kadın istihdamı hala istenen düzeyde değil. Son dört yıllık (2021-2024) veriler kadın istihdamı açısından karşılaştırdığımızda sadece 4,5 puanlık bir artış olmuştur.

-2024 Aralık ayı verilerine göre kadın istihdamı 10,855 milyon kişi ile yüzde 32,5 iken erkek istihdamı 21,803 milyon kişi ile yüzde 66,7’dir. Erkeklerin istihdama katılımı, kadınların iki katıdır.

-Tam zamanlı çalışan kadınların da yüzde 24,4’ü kayıt dışı ve güvencesiz çalıştırılmaktadır.

-2024 yılı 4. çeyrek verilerine göre 10 milyon 855 bin kadın istihdamının 6 milyon 557 bini (yüzde 75,6’sı) tam zamanlı ve kayıtlı, 2 milyon 122 bini ise (yüzde 24,4’ü) yine tam zamanlı ancak kayıt dışı çalıştırılmaktadır. Yani her 4 kadından 1’i tam zamanlı çalışmasına karşın sigortasız çalıştırılmaktadır.

-Kadınların sendikalara katılımı düşüktür. 2024 Temmuz ayı verilerine göre; Türkiye’de kadınların sendikalaşma oranı yüzde 11,4 iken erkeklerin sendikalaşma oranı yüzde 16,3’dür.

-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi’nin (İSİG) 1 Şubat günü yayınlanan “Fabrika yollarında ölüm var!” çalışmasında da kadın iş cinayetlerinin yüzde 44’ünün trafik ve servis aracı kazalarından kaynaklandığı belirtildi.

Dünya Ekonomik Forumu, 2006 yılından bu yana dünyanın farklı ülkelerinden toplanan verilerle Küresel Cinsiyet Eşitsizliği raporu hazırlıyor.

“Ekonomik Katılım ve Fırsat”, “Eğitime Erişim”, “Sağlık ve Hayatta Kalma” ve “Siyasi Yetkilendirme” olmak üzere dört temel alan baz alınan endekste Türkiye 146 ülke arasında 127. sırada yer aldı (2023 yılında 129. sıradaydı). Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında sonuncu…

2022 yılında endekste 122. sırada yer aldıktan sonra geçen yıl 129. sıraya gerileyen Türkiye bu yıl 127. sıraya yükseldi.

Suudi Arabistan (126), Nijerya (125), Burkina Faso (120), Bahreyn (116), Tacikistan (112), Kamboçya (102), Çin (106), Uganda (83), Etiyopya (79) Türkiye’den daha az cinsiyet eşitsizliği sorunu yaşayan ülkeler arasında yer aldı.

Türkiye bu notları ile 40 ülkenin bulduğu Avrupa’da en alt sırada yer alıyor. Avrupa’da Türkiye’nin bir sıra üstünde bulunan Çek Cumhuriyeti ise endekste 104. sırada…

Türkiye, “eğitime erişim” alanında 90., “sağlık ve hayatta kalma” alanında 98., “siyasi yetkilendirme” alanında 113., “ekonomik katılım ve fırsatlar” alanında 133. sırada yer aldı.