Google'dan Nüzhet Gökdoğan Sürprizi

Google, Türkiye'nin ilk kadın gökbilimcilerinden biri olan Türk astronom ve matematikçi Prof. Dr. Nüzhet Gökdoğan'a özel bir "Doodle" ile selam verdi.

Tigris Haber gazetesi okurları için yazdığımız Hatice Nüzhet Gökdağan biyografisi

Hatice Nüzhet Gökdoğan (14 Ağustos 1910, İstanbul - 24 Nisan 2003), Türk gökbilimci ve akademisyen olarak bilinir. Türkiye Cumhuriyeti'nin önde gelen bilim kadınlarından biri olarak kabul edilir. "Türkiye'nin ilk kadın gökbilimcisi ve ilk kadın dekanı" olarak tanınır. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde önemli görevler üstlenmiş ve Türk akademik dünyasına büyük katkı sağlamıştır. Aynı zamanda Bayındırlık Bakanlarından siyasetçi Ali Mukbil Gökdoğan'ın eşi ve Cumhuriyet tarihinin ilk kadın keman profesörü Gönül Gökdoğan’ın annesidir.

1910 yılında İstanbul'da doğan Hatice Nüzhet Gökdoğan'ın babası Atatürk’ün silah arkadaşlarından tümgeneral Mehmet Zihni Toydemir, annesi ise Nebihe Hanım'dır. Eğitim hayatına Erenköy Kız Lisesi'nde başlamış ve 1928 yılında mezun olmuştur. Devlet bursu kazanarak matematik ve fizik lisans eğitimi almak üzere Fransa'ya gönderilmiştir. Lyon Kız Lisesi'nde Fransızca öğrendikten sonra matematik ağırlıklı eğitim aldığı Lyon Üniversitesi'nde matematik lisansını tamamlamıştır. Ardından Paris Üniversitesi'nde fizik öğrenimi görmüş ve Paris Gözlemevi'nde staj yapmıştır.

İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde Astronomi Enstitüsü'nde görev alan Gökdoğan, üniversite bahçesine gözlemevi kurulması çalışmalarına katılmış ve 1936'da Yüksek Mühendis Mektebi'ne (İstanbul Teknik Üniversitesi) müderris muavini olarak atanarak bu kurumun ilk kadın çalışanı olmuştur. Matematik doçenti olarak görev yaparken 1937 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde doktora tezini tamamlamıştır.

1940 yılında doçent ünvanını alan Gökdoğan, Türk Matematik Derneği'nin ve Türk Kadınlar Derneği'nin kurucuları arasında yer almıştır. Aynı zamanda Türk Kadınlar Derneği'nin çeşitli dönemlerde başkanlığını üstlenmiştir. Astronomi alanındaki çalışmalarına da büyük önem veren Gökdoğan, 1954 yılında Türk Astronomi Derneği'ni kurmuş ve 20 yıl boyunca başkanlık yapmıştır.

1951-1952 yıllarında Amerika Birleşik Devletleri'nin Michigan eyaletine giderek çeşitli gözlemevlerinde çalışmalarda bulunmuştur. 1954 yılında İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanı olarak atanmış ve Türkiye'nin ilk kadın dekanı olmuştur. 1958 yılından itibaren 22 yıl boyunca Astronomi Kürsüsü başkanlığını üstlenmiş, bu süre içinde uluslararası araştırma işbirlikleri geliştirmiş ve önemli sempozyumlar düzenlemiştir.

Emekli olduktan sonra da akademik çalışmalarına devam eden Gökdoğan, 6 ders kitabı çevirisi, 3 ders kitabı yazımı ve 13 bilimsel makale ile katkıda bulunmuştur. Aynı zamanda TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nin kurulmasında da etkili olmuştur. Hatice Nüzhet Gökdoğan, 24 Nisan 2003 tarihinde yaşamını yitirmiştir ve Zincirlikuyu Mezarlığı'nda defnedilmiştir. Onun akademik başarıları ve gökbilime olan katkıları, Türkiye'nin bilim dünyasında unutulmaz bir iz bırakmıştır.