BİR İNSAN HAKLARI İHLALİ

Betül Nergiz SUNAR

Dünyada her yıl yaklaşık 15 milyon kız çocuğu erken yaşta evlendirilmektedir. Bu, her 5 kız çocuğundan birinin erken yaşta evlendirildiği anlamına gelmektedir. Erken evlilik, özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaygın bir sorundur.

Erken evliliğin birçok nedeni vardır. Bu nedenlerden bazıları şunlardır:

Kültürel faktörler: Bazı kültürlerde erken evlilik geleneksel bir uygulama olarak kabul edilmektedir.

Yoksulluk: Yoksul aileler, kızlarını erken yaşta evlendirerek ekonomik bir yükten kurtulmaya çalışmaktadır.

Eğitimsizlik: Eğitimsiz aileler, kız çocuklarının evlilik dışı hamile kalmasından endişe duymaktadır.

Savaş ve çatışmalar: Savaş ve çatışmalar, aile ve toplum yapısını bozarak erken evliliği teşvik etmektedir.

Erken evlilik, kız çocukları için birçok olumsuz sonucu beraberinde getirmektedir. Bu sonuçlardan bazıları şunlardır:

Sağlık sorunları: Erken yaşta evlilik, kız çocuklarının fiziksel ve ruhsal sağlığını olumsuz etkilemektedir. Erken yaşta gebelik, doğum ve doğum sonrası komplikasyonlar, çocuk gelinler arasında daha yaygındır.

Eğitim ve kariyer fırsatlarının kısıtlanması: Erken evlilik, kız çocuklarının eğitim ve kariyer fırsatlarını kısıtlamaktadır. Erken yaşta evlenen kız çocukları, okula gitmeyi bırakıp ev işlerine ve çocuk bakımına odaklanmak zorunda kalmaktadır.

Aile içi şiddet: Erken evlilik, aile içi şiddet riskini artırmaktadır. Erken yaşta evlenen kız çocukları, daha savunmasız oldukları için eşlerinden şiddet görmeye daha yatkındır.

Çocuk evliliğinin önlenmesi için neler yapılabilir?

Eğitim: Kız çocuklarının eğitim almasının sağlanması, erken evliliği önlemede en etkili yollardan biridir.

Toplumsal farkındalık: Erken evliliğin olumsuz sonuçları konusunda toplumsal farkındalığın artırılması gerekmektedir.

Yasal düzenlemeler: Erken evliliği yasaklayan ve caydırıcı cezalar getiren yasal düzenlemeler yapılması gerekmektedir.

Türkiye'de de erken evlilik yaygın bir sorundur. 2022 yılında yapılan bir araştırmaya göre, Türkiye'de 15-19 yaş arası kadınların yüzde 14,2'si evlenmiştir. Bu oran, gelişmekte olan ülkeler arasında yüksek bir orandır.

Türkiye'de erken evliliğin önlenmesi için birçok kurum ve kuruluş çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışmalar kapsamında kız çocuklarının eğitim almasının teşvik edilmesi, toplumsal farkındalığın artırılması ve yasal düzenlemeler yapılması gibi adımlar atılmaktadır.

Çocuk evliliği, insan hakları ihlali olan ciddi bir sorundur. Bu sorunun önlenmesi için toplumsal duyarlılığın artırılması ve gerekli yasal düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.