Wikipedia Türkiye'de erişime açılıyor

Anayasa Mahkemesi'nin Wikipedia'nın erişime kapatılmasını hak ihlali sayan kararının gerekçesi Resmi Gazetede yayımlandı. Böylece Wikipedia'nın yeniden erişime açılması için süreç başladı. Anayasa Mahkemesi, oy çokluğu ve 6 üyenin karşı oy yazısıyla alınan kararı Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi'ne de gönderdi. Mahkemenin kararı bilgi teknolojileri ve iletişim kurumuna iletmesiyle birlikte Wikipedia erişime açılacak.

Anayasa Mahkemesi, kararın gerekçesinde, Wikipedia'nın kapatılmasının demokratik toplum düzeninin gereklerine uymadığını vurguladı. Wikipedia'nın kapatılmasını haklı gösteren vahim nitelikte bir içerik olmadığı belirtildi.

2017’de “Türkiye'yi çeşitli terör gruplarıyla aynı düzlemde ve iş birliği halinde göstermeye çalışan yazı ve yorumlar” iddiasıyla engellenen internet sitesine ilişkin Wikimedia Vakfı, Yüksek Mahkeme’ye başvuru yaptı. Vakıf başvurusunda, sitenin herkese açık olduğunu ve herkesin sitede değişiklik yapabileceğine yer verdi. Başvuruda, sitede nihai doğruların yer almadığı ve zaman içine değişikliklere uğrayabileceği belirtildi.

AYM’nin kriterleri vurgusu

Wikipedia’nın işlevi, kullanıcı sayısı, ulusal ve uluslararası platformlarda bilinirliği, alternatifinin olmaması gibi özelliklerinin göz önünde bulundurulduğu AYM kararında, siteyi kullandıklarını belirten başvurucular Prof. Dr. Yaman Akdeniz ve Doç. Kerem Altıparmak’ın böyle bir kaynaktan yoksun kalmalarından dolayı mağdur sıfatı taşıdıkları kabul edildi. Kararda, ifade özgürlüğüne yönelik müdahalenin kanuni dayanağı olarak 5651 sayılı Kanun’un gösterildiği ve bu kanunun keyfiliğe yol açıldığı izlenimi verildiğine dikkat çekildi.

İnternetin başta ifade özgürlüğü olmak üzere temel hak ve özgürlüklerin kullanılması bakımından önemli bir değere sahip olduğu vurgulanan Yüksek Mahkeme kararında, ifade özgürlüğüne gerekçesiz olarak veya AYM tarafından ortaya koyulan kriterleri karşılamayacak şekilde yapılan müdahalelerin Anayasa’yı ihlal edeceğinin altı çizildi.

Kavramların geniş yorumu…

Wikipedia’da yer alan bir içeriğe erişimin engellenmesi yoluyla yapılacak bir müdahalenin demokratik toplumda gerekli olduğuna ilişkin yeterli bir gerekçe konması gerektiği belirtilen AYM kararında, şu ifadelere yer verildi: “Başvurucunun erişimin engellenmesi kararına karşı yaptığı itiraz, içeriklerin ‘Devletin itibarını zedelemiş olması’ gibi hangi sebeplerle ‘Milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması’ kapsamında ele alındığı anlaşılmayan bir gerekçeyle reddedilmiştir. Bu durum söz konusu kavramların geniş yorumlandığını düşündürtmektedir.”

Wikipedia’ya müdahalenin keyfiliğe yol açtığı izlenimi oluşturmasının kuralı öngörülemez hale getirdiğine yer verilen kararda, “Wikipedia’ya Türkiye’den erişimin engellenmiş olması sadece içerik sağlayıcı konumunda olan birinci, başvurucunun bilgi ve fikirleri yayma hakkına müdahale oluşturmamış, aynı zamanda Türkiye’deki kullanıcıların bilgi ve fikirlere erişime hakkını da sınırlandırmıştır” dendi.

Wikipedia’ya erişimin engellenmesinin ifade özgürlüğünün oy çokluğuyla ihlal edildiğine hükmedilirken, dosyanın yeniden yargılama yapılması için Ankara 1. Sulh Ceza Hâkimliği’ne gönderilmesine karar verildi.