VİDEO - Vali El Cezeri sergisinde gençlere seslendi: Başımıza icat çıkarın!

Gönül Morkoç

TİGRİS HABER - “El Cezeri ve Olağanüstü Makineleri Sergisi” Diyarbakır Keçi Burcu’nda açıldı. Sergiye İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu ve AK Partili vekiller katıldı. Sergide konuşan Diyarbakır Valisi Karaloğlu, El Ceziri’nin Artuklu Sarayı’nda 26 yıl başmühendislik yaptığını hatırlattı. 800 yıl sonra Cezeri’yi Diyarbakır’da anmanın gençliğe bir mesaj olduğunu belirten Karaloğlu, “Biz diyoruz ki sevgili gençler, eğer merak ederseniz, eğer denemekten korkmazsanız siz de yeni Cezeriler olabilirsiniz.  Merak edin, deneyin, başımıza icat çıkarın. Başımıza icat çıkarmanızı istiyoruz” dedi.

‘Güçlü bir karakterin evlatlarıyız’

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da “Biz büyük bir medeniyetin evlatlarıyız” diyerek konuşmasına başladı. Piri Reis, Harezmi, İbni Sina gibi bilim insanlarını örnek veren Soylu şunları söyledi: “Bizi kendi medeniyetimizden ayırmak isteyenler ilk önce medeniyetimizi karaladılar. Birlik ve beraberliğimizi ötekileştirmeye ve ötelemeye çalıştılar.  Ardından özgüvenimizi almaya çalıştılar. ‘Biz yapabiliriz, anlayışını’ bizim içimizden koparmak istediler. Ardından dış dünyanın ürettiklerine hayran hayran bakıp bizi kendimiz yapamayız, bir anlayışın içine itmek istediler. Ama bizim hamurumuz, bu medeniyeti güçlü bir şekilde yoğurmuştur. Piri Reis’ten Harezmi’ye kadar, İbni Sina’dan Ceziri’ye kadar, hem fennin, hem ilmin, hem maneviyatın bütün arayışını bu medeniyette yoğuran bir anlayışın ve bir güçlü karakterin evlatlarıyız.”

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu

‘Yapacak çok işimiz var’

Ukrayna-Rusya savaşına işaret eden Soylu, Türkiye’nin bu savaşı sonlandırmak için sorumluluk hisseden yegâne ülkelerden biri olduğunu söyledi. Barış ve huzur olmadan bilginin peşinden gitmenin mümkün olmayacağını dile getiren Soylu şöyle devam etti: “Barışta ancak bilginin peşinden gidebilirsiniz. Kargaşanın içinde öğretemezsiniz. Tarihinizden de koparsınız. Size emanet edilenlerden de koparsınız.  Cezeri sadece kendi coğrafyasında mı ilmin, fennin ve tekniğin gereklerini yerine getirmiştir? Yaptıklarından bütün dünya istifade etmiştir. Yapacak çok işimiz var. Cezeri’nin yaptığı işlere bakıp yapacak işlerimiz konusunda kendimize ölçü biçmeliyiz.”

Konuşmalardan sonra, Soylu ve Karaloğlu serginin açılışını yaparak, vatandaşlarla birlikte sergiyi gezdi. Keçi Burcu’nda sergilenen Cezeri’nin mal mumu heykeli büyük ilgi gördü. Sergiye katılanlar mal mumu heykeli önünde fotoğraf çektirdi.

El Cezeri kimdir?

1136 yılında Cizre'nin Tor Mahallesi’nde doğmuştur. Sibernetik alanın kurucusu kabul edilen, fizikçi, robot ustası bilim insanı İsmail Ebul İz Bin Rezzaz El-Cezeri 1206'te Cizre'de öldü. Lakabını yaşadığı şehirden alan El Cezeri, öğrenimini Camia Medresesi'nde tamamlayarak, fizik ve mekanik alanlarında yoğunlaştı ve pek çok ilke ve buluşa imza attı. Batı literatüründe M.Ö. 300 yıllarında Yunan matematikçi Archytas tarafından buharla çalışan bir güvercin yapılmış olduğu belirtilse de, robotikle ilgili bilinen en eski yazılı kayıt, Cezeri'ye âittir. Fizikçi ve mekanikçi El Cezeri'nin diğer bir eseri de Diyarbakır Ulu Camii'nin ünlü Güneş Saati’dir.