VİDEO - Tarihi miras: İpek böcekçiliği

Özel Haber/ Mümin Ağcakaya

TİGRİS HABER - DTSO ve ALZ Grup tarafından düzenlenen 14. Mezopotamya Tarım ve Hayvancılık Fuarında GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma Ve Eğitim Merkezi Müdürlüğünde Veteriner hekim olarak görev yapan Mehmet Çatalkaya, ipekböceği kozasını ipeğe nasıl dönüştüğünü gazetemize anlattı.

Çatalkaya; ‘Kırk günlük sürede çiftçiler ve depremzedeler için iyi bir ek gelir olabilir’ dedi. Günümüzde ipek denilince akla başka yerler gelmektedir. Ama Diyarbakır ipek böcekçiliği ve ipek açısından bin yıllık bir geçmişi var. Bir dönem unutulmaya yüz tutmuş olsa da son yıllarda teşvikler sayesinde ipek böcekçiliği yeniden canlandı. Diyarbakır’daki üretimin büyük bölümü Kulp ilçesinde gerçekleşiyor. 40 günlük bir sürede yetiştirilen ipekböceği üreticiye ciddi bir ek bir gelir sağlıyor.

Depremzedeler için ek gelir olabilir

Tarım fuarında sergi alanında kurdukları stantta ipek böcekçiliği hakkında ziyaretçilere tanıtım yapan veteriner hekim Mehmet Çatalkaya; ipek böcekçiliği yapılması için 40 günlük bir sürenin yeterli olduğunu belirterek, şunları söyledi;

“Depremden etkilenip köylerine giden vatandaşların bu işi ek gelir kaynağı olarak da düşünebilecekleri bir uğraş olabilir.” Dedi. Çatalkaya bu işin çok fazla bir masrafa gerek olmadan yapılabileceğini söyleyerek; “Bunun için en önemli hususu dut ağacıdır. Dolayısıyla ipek böceğinin temel beslenmesi olan dut yapraklarının varlığıdır.

40 günde üretim

Sezon oldukça kısadır. Yaklaşık 35-40 günlük bir süresi vardır. Yetiştirilmesi oldukça da kolaydır. Bunun için evin boş bir odası ya da ahırın dezenfekte edilmiş, zemini kireçlenmiş kullanılmayan bir bölümünde; nem, ısı, ışık ayarlamaları düzenlenerek rahatlıkla yapılabilir.

Koza Birlik’te yumurtalar üretilmekte ve buradan yetiştiriciler ücretsiz bir biçimde dağıtılmaktadır. Üreticilerde sahip oldukları dut ağaçlarının yapraklarına göre ipek böceği larvası alıp yetiştiriciliğini yapmaktadırlar.

Alım garantili ürün

Çatalkaya ipek böcekçiliği yapılırken üreticinin dikkat etmesi gereken bir hususun; dut yapraklarının zirai ilaçlamalardan uzak tutulması olduğunun altını çizdi. Çatalkaya çünkü ilaçlı yaprakları yiyen ipek böceklerinde koza örememe sendromu ve ölümler yaşanmaktadır. Bu durum da yetiştiricinin emeklerinin boşa gitmesine neden olmaktadır.”

Çok yönlü kullanım alanı olan bir hammadde

Çatalkaya; “Uluslar arası tarımsal araştırma müdürlüğü olarak ipek böcekçiliği sektörüne de projelerimizle de destek sağlamaktayız. Bu konuda müdürümüz Mehdi Sürmeli’nin katkıları da önemli rol oynamaktadır.

Yürüttüğümüz bir diğer proje de ipek liflerinde serisinin geri kazanımına yönelik bir projedir. Burada ipek böcekçiliği sadece ipek lifi olarak değil yapısında sahip olduğu doğal proteinlerle farmakolojide, eczacılıkta ve özellikle de kozmetikte çok yoğun olarak kullanılmaktadır. Kozmetikte kullanılan en önemli unsurlardan biri de ipek lifinin oluşumunu sağlayan iki adet proteinden biri de selisin proteinidir. Bugün selisin proteini kozmetikte çok kullanılmaktadır. Bir ipek kozasını doğal olarak bir piling maddesi gibi kullanılmaktadır. Ülkemizde üretilemeyen bu selisini maddesinin üretilebilir hale gelmesini amaçlıyoruz. Enstitü müdürlüğü olarak ipek böcekçiliğinin Diyarbakır’da gelişmesi için çalışmalar yürütmekteyiz” şeklinde konuştu.