VİDEO - ‘Halkımızı ölüme mahkûm etmeyeceğiz’

Mahsum Kara/Mahsum Rençber

TİGRİS HABER - Diyarbakır’daki kentsel dönüşüm projelerini imara aykırılıktan iptal edilmesini sağlayan TMMOB İl Koordinasyon Kurulu’na (İKK), deprem sonrası yöneltilen eleştirilere yanıt veren İKK Üyesi Doğan Hatun, projelerin İmar Kanuna aykırı olması ve rant odaklı olması nedeniyle iptal edildiğini belirterek, “Halkımızı ölüme mahkum etmeyeceğiz” dedi.

Depremin yaşandığı, etkilediği ilerde, yürütülecek kentsel dönüşüm çalışmalarına ilişkin TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu üyeleri basın toplantısı düzenledi. Harita Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi’nde düzenlenen toplantıda açıklama yapan Maden Mühendisleri Odası Başkanı Doğan Hatun, depremden hasar gören yapıların, mühendisliğini görmeyen yapılar ya da denetimi yapılmayan yapılar olduğunu söyledi. Depremle birlikte kentsel dönüşümün yeniden gündeme geldiğini vurgulayan Hatun, bu süreci takip ettiklerini vurguladı. Diyarbakır’da deprem öncesi bazı mahallelerde başlatılan kentsel döşüm projelerine işaret eden Hatun, yaptıkları incelemelerde söz konusu projelerin İmar Kanunu’yla çelişmesi, rant odaklı olması, dayanıksız olmaları nedeniyle KayapınarPeyas Mahallesi’ndeki ve Bağlar Kaynartepe Mahallesi’ndeki kentsel dönüşüm projelerini yargıya taşıdıklarını yargının ise bu projelerin yürütmesini durdurduğunu hatırlattı. Belirlenecek olan kentsel dönüşüm modelinde uygulamaların planlı bir şekilde ve dönüşümün ticari kaygılarla değil insan odaklı bir dönüşüm modeliyle yapılması gerektiğini özellikle vurguladıklarını dile getiren Hatun, Suriçi’nde yapılan kentsel dönüşümün yaratığı mağduriyet ve alanın ticarileşmesinin herkes için acı verici bir örnek olduğunu belirtti.

‘Halkı yerinden etmeyecek dönüşüm sağlanmalı’

Yaşadığımız afetin yanlış yer seçim kararları, sağlıksız yapılaşma modelleri ve yüksek yoğunluklu alanlar yaratılması, eksik ve teknik yetersiz altyapı alanlarının olması doğa olaylarının yıkıcılığını arttırdığını gösterdiğini ifade eden Hatun, “Kentsel dönüşüm alanlarında yapılacak olan çalışmaların bilim ve teknikten yana, halkı yerinden etmeyecek şekilde bütünlüklü olarak ele alınması gerektiğini vurguluyoruz. Dönüşüm sonrası bireysel tercihi olmadıkça, geçim sıkıntısı yaşaması, elektrik, su, doğalgaz, kapıcı ücreti, güvenlik ücreti, asansör bakımı gibi gelirine oranla aidat gibi harcamaları karşılayamayacağı sebebiyle zorunlu olarak bu alanlardan taşınmasına sebep olacak uygulamaları da doğru bulmuyoruz. Bu insanlara zorunlu giderlerinin karşılanmadığı, çalışabilecekleri iş olanaklarının sunulmadığı, sosyal devlet olma ilkesi gereği ücretsiz konut sunulmadığı veya ödeme seçeneklerinin altında ezilmeyecek yöntemlerin oluşturulmadığı seçenekleri de kabul etmiyoruz.” diye konuştu.

Bağlar ve Kayapınar’da yapılması planlanan kentsel dönüşüm projelerinin sağlıksız olması nedeniyle yargıya taşımaları ve yargının bu projenin yürütmesinin durdurulması nedeniyle bazı çevrelerce hedef gösterildiklerini belirten Hatun, bu kesimleri “yandaş ve maaşlı iftiracılar” olarak nitelendirdi. Kendilerine suçlamalara 10 madde halinde yanıt veren Hatun, Bağlar’da tamamının kentsel dönüşüm projesine dahil edilmiş gibi algı yaratılmasına karşı Bağlar’daki Kaynartepe Mahallesi’nin sadece 5,36 hektarlık bir kısım olduğunu anımsattı.

‘İmar Kanununa aykırı olduğu için durduruldu’

Alanın deprem riski nedeniyle değil, güvenlik gerekçesiyle kentsel dönüşüme dahiledildiğini, TMMOB olarak açılan davanın rantsal dönüşüm biçimine karşı olduğunu ifade ederek, dönüşüm projesinin Mekansal Alanlar Yapım Yönetmenliğine aykırı olduğu için mahkeme tarafından da iptal edildiğini vurguladı. Bağlar Belediyesinin bu projeyi yönetemediğini ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’ne devrettiğinin altını çizen Hatun, projenin Mekansal Alanlar Yapım Yönetmenliği uygun yapılmış olsaydı herhangi bir engel çıkmayacağını ancak milyonlarca liralık bütçe yandaşa aktarılmış, liyakatsiz, donanımsız ve teknikten yoksun ve nasıl rant devşiririz diye düşünüp kanunlara aykırı proje yapıldığı için projenin durdurulduğunu vurguladı.

‘Kentsel dönüşüm ilan edilen alanda hiçbir yapı yıkılmadı’

Bağlar’dakikentsel dönüşüm projesinde mülk sahiplerine konut seçeneğinin sunulmadığı sadece para seçeneği sunulduğuna işaret eden Hatun, projede usulsüzlük yapıldığını, projede 2 katlı olması gereken yapının 6 katlı girildiğini ifade ederek, dönüşümün tamamının yapılması planlandığı 150 hektarlık alanda depremde yıkılan hiçbir yapının yıkılmadığına işaret etti.

‘Halkımızı ölüme terk etmeyeceğiz’

Kendilerini suçlayan ve bankamatik kartlarının elinden alınacağı korkusu yapanların cesaretleri varsa sözcülük yaptıkları siyasi iktidardan, kentsel dönüşüm amacıyla İmar Aflarından ve Deprem Fonundan topladıkları milyarlarca lirayı nerelere harcadığını da sormasını isteyen Hatun, “Meslek örgütleri olarak bizler kentsel dönüşüm projeleriyle; yeni, kentten uzak ve kopuk alanlar oluşturulmadan bölge insanını yerinden etmeyen ve bölgesel bazda iş olanağı sağlayabilecek, afetlere karşı dirençli bir dönüşüm modelini savunuyoruz. Birileri kasalarını dolduracak diye bizler halkımızı ölüme, evsizliğe, açlığa mahkum etmeyeceğiz” şeklinde konuştu.