VİDEO - Ev almak hayal, kira ödemek ise kâbus gibi

Mahsum Kara/Mahsum Rençber

TİGRİS HABER - Diyarbakır’ın merkez içlerinde bulunan konut ve kira fiyatlarında yüzde 100’ün üzerinde bir artış var. Kiralık daire arayan yurttaşların ev bulmaları imkânsız bir hal alırken, emlak danışmanları ise, yurttaşların mağdur olduğunu, kira ve satış konusunda devletin denetim mekanizması oluşturması gerektiğine vurgu yaptı.

Diyarbakır’da son zamanlarda ev kiraları kontrolsüz bir şekilde artıyor. Diyarbakır'da fahiş rakamlara ulaşan konut satış fiyatları, hem kiracıları hem de konut almak isteyen yurttaşları giderek zorluyor. Yasaya göre her yıl yüzde 25 artması gereken kiralar aynı semtte bile farklılık gösteriyor. Kira ve konut fiyatlarının neye göre belirlendiği bilinmezken, merkez ilçelerde kira artışlarının yüzde yüzün üzerinde olduğu gözlendi.

Diyarbakır’ın merkez ilçeleri; Bağlar, Kayapınar, Yenişehir ve Sur ilçesinde bulunan emlak danışmanı ve vatandaşlarla konut ve kira sorununu konuştuk.

Kayapınar’da konut fiyatı 4 milyon, kira ise 16 bin TL

Kayapınar ilçesinde konut fiyatlarının 3 ila 4 milyon TL arasında değiştiğini belirten Emlak ve Gayrimenkul danışmanlığı Zeynep Tokmak, “Deprem korkusundan insanlar binalarda oturmayı tercih etmiyor. Yurttaşlar müstakil evlere yoğunlaştığından dolayı arsa fiyatlarında ciddi artışlar var. Özellikle, villa satış rakamları 12 milyon TL’yi bulmuş durumda. Kira artışları da buna bağlı olarak değişti, şu an Kayapınar ilçesinde kira fiyatları 15 bin ile 16 bin TL arasında değişiyor. Orta hasarlı bir daireyi bile 8 bin liradan aşağı bulmanız mümkün değil” diye kaydetti.

İnsanlar mağdur, denetim yok

Covıd salgını ve döviz kurlarındaki artış nedeniyle son birkaç yıldır ilçede konut ve kira fiyatlarında ciddi bir atış yaşadığına dikkat çeken Tokmak, “Son bir yılda Diyarbakır’da konut artışları yüzde 100 arttı. 8 yıldan fazla bir zamandır Diyarbakır’da yeni imar alanları açılmıyor. Bu durumdan kaynaklı olarak fiyat yükselmeleri meydana geliyor. Kayapınar ilçesinde şu an asgari ücretle geçinen bir vatandaşımız bu ilçede oturamaz duruma geldi. Maalesef insanlar çok mağdur durumda, denetim yok. Devletin bir an önce bu duruma el atması gerekiyor” diye konuştu.

Verdiğimiz kirayla 3 aile geçinir

Kira fiyatlarının fahiş rakamlara ulaştığını söyleyen kiracı Hacer Aksoy, “Yıllardır kirada yaşadım, kazandığımız paranın tamamını kiraya veriyorduk. Kayapınar ilçesinde verdiğimiz ev kirasıyla üç aile geçinirdi. Sonra TOKİ konutlarına başvuru yaptık, bize çıktı. Şu an TOKİ ödemelerinde bile artış var, nasıl ödeyeceğimizi bilmiyorum, bir sürü borcumuz birikmiş durumda” ifadelerine yer verdi.

Yenişehir’de kiralar 4-12 bin TL arasında değişiyıor

21 yıldır Yenişehir ilçesinde emlak danışmanlığı yapan Mehmet Dalval, “İlçede bulunan Kooperatifler mahallesi ve Lise caddesinde kiralar 4 bin ile 7 bin TL arasında değişiyor. Üç Kuyular mahallesinde ise 10 ile 12 bin liraya kadar çıkıyor. İnsanlar artık enflasyona bakarak kendi malına değer biçiyor. Yenişehir ilçesinde kiralık ev bulmak çok zor. İnsanlar, depremden sonra kiralar ve konut fiyatları yükseldi diyor, hiç alakası yok, Diyarbakır’da zaten kira fiyatlarındaki artış devam ediyordu” diye kaydetti.

Kiracılıktan kurtulmak için bin bir zorlukla ev aldığını ifade eden Recep Derin, “Yenişehir ilçesinde yaşıyorum, burada kira fiyatlarında ciddi artışlar var. Asgari ücrete zam yaptılar, bir gün sonra her şeye zam geldi. Artık yemek bile yiyemiyoruz, karnımızı simitle doyurmak zorunda kalıyoruz” dedi.

Bağlar’da yüzde 300’lere varan artış var

Bağlar ilçesinde uzun yıllardır konut ve kira alım satımıyla uğraşan Şenol Acar, “Kiralar şu anda Bağlar ilçesinde inanılmaz bir şekilde yükselmiş durumda. Gün geçtikçe kiralar yükselmeye devam ediyor. Normal şartlarda Kaynartepe Mahallesinde bin lira olması gereken ev kirası şu an 2 ila 3 bin lira arasında değişiyor. Bu fiyatların neye göre belirlendiği ise bilinmiyor. Eskiden yoksul insanların gelip kaldığı mahallelerden biriydi burası, ama artık böyle bir durum kalmadı, kiralık ev bile bulamıyorsunuz. İlçede kira oranları yüzde 300 artmış durumda” şeklinde konuştu.

Zor şartlar altında kiralarımızı ödüyoruz

Geçen sene bin 500 TL olan ev kirasının 5 bin liraya yükseldiğini söyleyen Eşref Okçu, “Bağlar gibi bir ilçede kiralar böyle omluysa diğer ilçeleri düşünmek bile istemiyorum. Hayat pahalılığı ortada insanlar artık nefes alamaz bir duruma geldi. Sürekli çalışan biri değilim, ama kiramı her ayın sonunda ödemek zorundayım. Borç içinde yüzüyoruz, zor şartlar altında kiralarımızı karşılıyoruz” diye belirti.

Gerçekten bir kira nasıl bu kadar yükselir aklım almıyor

Bağlar ilçesinde küçük bir bakkal dükkânı işleten Ramazan Ateş de yaşanan kira artışlarından şikâyetçi. Hem ev hem de dükkân kirasını ödemek zorunda olduğunu ifade eden Ateş, “28 yıldır kirada oturuyorum. Evimin kirası bin 500 TL’den 4 bin 500 TL’ye çıktı. İki kirayı ödemek zorundayım. Gerçekten bir kira nasıl bu kadar yükselir aklım almıyor” ifadelerini kullandı.

Sur’da kiralar 5-15 bin TL arasında değişiyor

Sur ilçesinde bulunan dükkân kiralarının 15 bin TL’ye kadar yükseldiğini söyleyen Sur esnaflarından Cavit Satıcı, “Son bir iki yıldır Sur ilçesinde hareketlilik var, bunu fırsat bilen mülk sahipleri kiraları artırdı. Burada bulanan mekânların fiyatları 5 bin ile 10 bin arasında değişiyor, bazı yerlerde çok yüksek olan kiralar bile var. Bunun en büyük etkeni Sur’da yapılan yeni yapılara büyük fiyat biçilmesi, yeni yapıların kiraları 15 bin TL’ye kadar yükselmiş durumda” diye kaydetti.

Kira oranlarımız iki katına çıkmış durumda

Sur ilçesinde bulunan Melik Ahmet Caddesinde esnaflık yapan Ahmet Karaaslan, “ 6 yıldır burada esnaflık yapıyorum, hayatım boyunca bu kadar pahlılık göremedim. Su ilçesi de bulunan dükkân ve evlerin kira fiyatları her geçen gün artıyor. Her şey çok pahalı olduğu için satış yapamıyoruz, satış yapamadığımız için kiralarımızı bile ödeyemiyoruz. Kira oranlarımız iki katına çıkmış durumda” dedi.