VİDEO - Diyarbakır’da yılın son gününü surlarda geçirdiler

SURDAN DÜŞÜP ÖLENLER OLMUŞTU

Ramazan YAVUZ-ÖZEL HABER

TİGRİS HABER - Surların en çok gezilen yerlerinden biri olan İç Kale kesiminde Surlardan düşme vakalarının artması üzerine güvenlik amacıyla takılan demir korkulukların son bölümlerine de çelik ağlar takıldı. Vatandaşlar surların tarihi dokusuna uymadığı gerekçesiyle tartışma yaratan demir korkulukların verdiği güvenle Surların üzerinde güvenle gezip bol bol fotoğraf çektirdi. Demir korkuluklar vatandaşlar arasında da görüş farklılığına neden oldu. Kimi vatandaş tarihi dokuya zarar verdiği için eleştirirken, bazısı ise güvenlik için iyi olduğunu savundu.

Diyarbakır Surlarının tam olarak ne zaman ve kimler tarafından ilk olarak yapıldığı bilinmiyor. Tarihçiler tarafından yapılan araştırmalarda Surların yapılışının geçmişi 5 bin yıla kadar gidiyor. Merkez Sur içini çevreleyen 5.8 kilometre uzunluğundaki tarihi Surlar ihtişamıyla Çin seddinden sonra Dünya’da ikinci sırada yer alıyor. Tarihi Diyarbakır Surları Hevsel Bahçeleri ile birlikte 2015 yılında UNESCO Dünya Mirası olarak ta tescillendi.

DÜŞÜP ÖLENLER OLDU

Her yıl merkez Surdaki tarihi ve turistik yapıları görmek için binlerce yerli ve yabancı turist kente akın ediyor. Gelen turistlerin uğrak yerlerinin başında ise tarihi Surlar geliyor. Turistler ağırlıklı olarak 27 sahabe türbesinin yer aldığı Hz. Süleyman Camisinin de bulunduğu Surların İç Kale kesimini ziyaret ediyor. Son bir yılda İç Kale Surlarına çıkan turistlerden ise bazısı dengesini kaybedip düşerek yaşamını yitirdi. Surlardan düşenlerin büyük bölümü ise başka illerden kenti görmeye gelen yerli turistlerdi. Surlardan düşme vakalarının artması üzerine ise yetkililer 3 ay önce tartışma yaratan bir önleme başvurdu. İç Kale’yi çevreleyen Surlar ile Urfa Kapı ile Mardin Kapı arasında bulunan Keçi ve Ben u Sen Burçlarına güvenlik amacıyla çelik ağlar bulunan demir korkuluklar taktı. Tarihi Surlara demir korkulukların takılması tarihe zarar verdiği ve estetikten uzak olduğu için eleştirildi.

YILIN SON GÜNÜNÜ SURLARDA GEÇİRDİLER

2024 yılının son gününün de güneşli havanın da etkisiyle tarihi Sur içini gezenler Surlara çıkmayı da ihmal etmedi.Bende uzun süredir Surlara çıkmamıştım. İç Kale’nin hemen girişindeki merdivenlerden Surlara çıktım. Surlar çok yüksek olduğu için vatandaşlar daha önce bu merdivenlerden düşmemek için genelde duvar dibinden yavaş yavaş çıkıp iniyordu. Ancak bu demir korkulukların verdiği güvenle bu kez hızlı adımlarla demir korkulukları tutarak Surlara çıkıp, iniyordu. Bu demir korkuluklar en çok ta yaşlıların işine yaramış. Daha önce tutacak yer olmadığı için Surlara çıkamayan yaşlılar bu kez bu demir korkulukları tuta tuta tabi yavaş yavaş çıkıyorlardı ve iniyorlardı. İç Kale kesimini çevreleyen Surlara çıkan merdivenler ile Sur üzerlerine takılan demir korkuluklar sayesinde vatandaşlar güven içinde gezip bol bol hatıra fotoğrafı çektiriyor, demir korkuluklara yaslanarak yılın son günü manzaranın keyfini çıkarıyordu. Sur üzerinde çocuklar demir korkulukların yanına kadar gelip koşturuyordu. Demir korkulukların son bölümünde ise çalışmalar devam ediyordu. Hz. Süleyman Camisinin tam karşısında bulunan ve genelde insanların yoğun olarak çıktığı burcun üzeri de tamamen demir korkulukla çevrilmişti. Diğer burçlarda ise demir korkuluk bulunmuyordu. İşçiler demir korkuluklara son çelik ağları takıyordu.

TAM BİR GÜVENLİK SAĞLAMAK ÇOK ZOR
Açıkçası Surlara çıkan merdivenlerde ve Surların üzeri de eskisine göre daha güvenli. Tabi demir korkulukların bulunmadığı dış kesime yaklaşmamak şartıyla. Çünkü Sur üstlerinin dış tarafa bakan kesiminde korkuluk bulunmuyor. Ancak vatandaşlar genelde ortada yürüyor. Birde şu var. Burçların üzerine kadar çıkıp en uç noktaya kadar giderek fotoğraf çekenleri önlemek ise pek mümkün görünmüyor. Bu da çok tehlikeli. Yani yüzde yüz bir güvenlik sağlamak çok güç. Böyle bir şey için Surların bütün merdivenleri, üzeri, Burçları hepsi korkuluklarla sarılmalı. Bu da olacak şey değil. Surlara çıkan vatandaşların da çok dikkatli olması lazım.

DEMİR KORKULUKLAR İÇİN FARKLI GÖRÜŞLER

Demir korkuluklar Surlara çıkan vatandaşlar arasında da görüş ayrılıklarına neden oldu. Bazı vatandaşlar korkulukların takılmasının güvenlik için çok iyi olduğunu savunarak, “çevre illerden Diyarbakır’ı görmeye gelenlerden bazısı oldukça yüksek olan Surlardan düşerek yaşamını yitirdi. Bizde Surlara korkudan çıkamıyorduk. Bu demir korkulukların takılması çok iyi oldu. Şimdi korkmadan çıkıp iniyoruz. Güvenlik her şeyden önce gelmeli” derken bazı vatandaşlar ise, demir korkulukların Surların tarihsel dokusuna zarar verdiğini belirterek, “Surların tarihsel dokusuna zarar vermeden de önlem alınabilirdi. Mesela restorasyon yapıldığında bu demir korkulukların bulunduğu yerlere taştan korkuluk duvarları örülseydi daha iyi olurdu. Bu Demir korkuluklar çok çirkin olmuş ve binlerce yıllık tarihe yakışmamış” dediler.

Açıkçası bu demir korkuluklar güvenlik açısından iyi olabilir ama surların tarihsel dokusuna göre başka bir önlem de alınabilirdi. Mesela vatandaşların dediği gibi restorasyonaşamasında taş duvarlar örülseydi bu demir korkuluklara da gerek kalmaz ve çok daha iyi olurdu.