VİDEO - Diyarbakır’da bir Fransız ve Kürtçe konser

TİGRİS HABER - Sanatçı Elêonore ve Bangavaz Tigris Habere konuştular.

Bir Fransız olarak Kürtler sizden Kürtçe müzik dinlediğinde tepkileri nasıl oluyor?

Elêonore Fourniau; Genel olarak tepkileri çok güzel. Takdir ediyorlar. Çok duygulanıyorlar, hatta bazen ağlıyorlar. Çünkü onlar da bu değerlerin kaybolduğunu hissediyorlar. Ama birçoğu sonraki nesillere dil ve kültürlerini aktarmıyorlar. Başka ülkeden gelen birinin değer verdiğini görünce duygulanıyorlar.

Çoğu zaman biz kendi dilimizi unuttuk, konuşuyorsun ben senin kadar konuşamıyorum. Diyenler var. Utanıyoruz diyenler var. Biz kendi kültürümüze demek ki o kadar değer vermemişiz, gibi bir durum ortaya çıkmaya başlıyor. Bu çok sık ortaya çıkan bir durum.

Diyarbakır ve diğer bölgelerde konser verdiniz. Buradaki tepkiler nasıl oluyor?

Elêonore; Sanki ben Kürt sanatçısıymışım gibi kabul edenler oluyor.

Bengavaz Çağrı; Elêonore Kürtlerdeki dil öğrenmeyle olan korkusunu yendi. Elêonore ile ilk tanıştığımda Türkçeyi de iyi bilmiyordu. Ama Kürtçeye olana ilgisine, çabasına şahit oldum. İlk başlarda ben de umutsuzdum. Belki bu dili bu kadar çabuk öğreneceğini sanmıyordum. Bu yüzden Kürtçeyi öğrenmen için önce duygusunu anlaman lazım ve senin bir yılın daha var diyordum. Ama o kadar kısa sürede hem dili, hatta duygusunu hem de müziğini söylediği gibi espriler de yapmaya başladı.

Batıya gidip kendi dilinden uzak olup artık öğrenmenin zor olduğunu düşünen Kürtler Elêonore’u gördüğünde, bu kız Fransa’dan geldi. Dili öğrendi, hatta bu şarkılara duygusunu verip söyleyebiliyor. Konserler veriyor. Hatta birçok insan onu Kürt sanıyor. Artık biz de yapabiliriz deyip Kürtçe öğrenmeye başlayan birçok Kürt ile karşılaştım. Sonradan öğrenen birçok arkadaşımız oldu. Bu cesareti Elêonore’un çabasından aldılar. Onu takdir ediyorum.

Tabiki zorlukları oldu. İlk başlarda ‘hê’ harfiyle büyük problemimiz vardı. ‘Lê lê rihê’ parçası için klip çekildiğinde biz çok tartıştık. Niye koyduk. Şu an güzel ‘rihê ‘ diyebiliyor. Oradaki saunt Elêonore’nın, enstrümanın ruhu, kendi iç ruhuyla birlikte bizim müziğimize yansıdı. Onun bu yolculukta büyük bir emeği var. Hiçbir kaygıya düşünmeden başladı bu yolculuğa.

Buradan bütün Kürt halkına sesleniyorum. Dilinizi öğrenin

Elêonore belki bizimle çok uzun kaldı ama akademik kursa da giderek ilerletti. Çabasını bir Fransız olarak gösterdi. Şimdi benim kadar Kürtçe konuşabiliyor. Bir dil konuşulmadıkça, özellikle çocuklarıyla konuşulmadıkça kaybolmaya yüz tutuyor.

Elêonore; bu benim için önemli olan bir konu; kaybolan diller, kültürler. Ben bir aile gördüğümde çocuğunuzla niye Kürtçe konuşmuyorsunuz diyorum. Konuşun yoksa bu dil kaybolacak. Sadece dil değil. Dil kaybolunca kültür de kayboluyor. O yüzden buna önem veriyorum.

Çok dilli söylüyorsunuz. Kürtçede sizi cezbeden ne oldu?

Elêonore; Dengbejler güçlü ve özel sesleri çekti. Enstrümansız, çıplak sesle söylüyorlar. Bu tarzdan etkilendim. Konservatuarda arkadaşlarım Kürt oldu. Onların dilini de kültürünü de öğrenmek istedim.

Dengbejlik tarihi eski olan bir müzik. Geçmiş tarihsel süreçlere ait sözlü bir tarihi anlatıyor. O sesin tınısında, derinliğinde, duygusu beni çok etkiledi. Bu coğrafyada yaşanılanların sesi oldu. Bu bir yerde acıdan çıkıyor.

Birçok ülkede konserler verdiniz sizi en çok heyecanlandıran konser nerede oldu?

Burada oldu. Benim söylediğim şarkıların, sözlerin anlaşılması, duygulanması çok daha etkileyici.

Diyarbakır’da konser vermek sizi heyecanlandırıyor mu?

Evet, iki yıl önce Newroz’daki konser hayatımdaki en büyük konser oldu. Çok güzel bir duyguydu.

Yeni albüm ‘Neynik’

Yeni çıkan albümün adı ‘Neynik’ komple Kürtçe bir albüm. Çoğunlukla Kurmanci, Zazaca ve Sorani parçalardan oluşuyor. Albümden sonra Paris’te konser oldu ama burada konser yapmak benim için daha önemli.