VİDEO - 21 yıllık emeği taşladılar

TİGRİS HABER - Mardinkapı semtindeki Büyükşehir Belediyesi Turizm Bürosu’nun önünde sergilenen Sur maketi gece bilinmeyen kişilerce taşlandı. Camlı bölmenin iki yerinde çatlaklar oluştu. Maketi Yapan Fesih Gündoğar, üzgün olduğunu söyledi.

Onu ilk tanıdığımda Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nde çalışıyordu. İlk olarak halk arasındaki adıyla deliller hanı, günümüzde ise Kervansaray otel olarak bilinen han’ın birebir maketini 1990-1993 yılları arasında yapmış ve o dönemdeki yetkililerin dikkatini çekmişti. Taşlara şekil vermedeki el becerisini gören dönemin yetkilileri 1995 yılında onu Belediye’ye almış, çalışmalarını yürütmesi için ona küçük bir atölye kurmuşlardı. O’nu her ziyaret ettiğimde toz, toprak içinde bazalt taşlara çeşitli şekiller veriyordu. Bir keresinde İçkale dahil 6.1 kilometre uzunluğundaki Diyarbakır Surlarının birebir maketini yapacağını söyledi açıkçası ben pek inandırıcı bulmadım. Çünkü surların birebir maketini yapmak öyle kolay iş değildi.

Kuş bakışı kalkan balığı şeklinde olan Surlarda onlarca burc ve üzerlerinde de yüzlerce motif ve yazıt vardı. Ben her yanına gittiğimde yaptığı bir burcu gösteriyordu. Aylar, yıllar geçtikçe burclardatamamlanıyordu. Ben yaptığı burcları görünce dedim “Galiba yapacak. Durum bunu gösteriyor”. Çok azimliydi. Sonra uzun süre yanına uğramadım. Bir gün beni çağırdı. Atölyesine gittiğimde surlarınbir bölümünü bitirmişti. Demek ki yavaş yavaş hayalini gerçekleştiriyordu.

21 YIL, 21 GÜNLÜK BÜYÜK EMEK

Aradan tam 21 yıl ve 21 gün geçti. Tarihi Sur ilçesini çevreleyen tarihi Surların maketini Diyarbakır plakası olan 21 rakamını baz alarak 21 yıl 21 günde bitirmiş, hatta bununla da yetinmemiş tarihi ilçenin içindeki camiler, kiliseler, hanlar, hamamlar, medreseler ve 4921 evin taştan maketini 1/250 ölçeğinde büyük emekler sarf ederek yapmıştı. Bu maketi yapabilmek için hemen her gün Sur ilçesindeki sokaklarıgezerek tespit ettiği tarihi yapıların fotoğrafını çekmiş, sonra çizimlerini yapmış ve sonra taştan makete dönüştürerek bu muhteşem eseri ortaya çıkarmıştı. Aradan uzun yıllar geçmiş ikimizde orta yaşımızı geçmiştik. Görünce şaşırıp kaldım. Dediğini yapmıştı. Onu tebrik etmemek elden değildi. 50 Metrekarelik bir zemine oturtulan bu muhteşem maket Mardinkapı semtinde Büyükşehir Belediyesi Turizm bürosunda 2016 yılından itibaren de sergilenmeye başlandı. Sur’un maketini, kenti görmeye gelen yerli ve yabancı turistler hemen her gün ziyaret ediyor ve hayranlıklarını dile getirerek onu kutluyor.

İLKOKUL MEZUNU

Sözünü ettiğim ve benim ona “diplomasız mimar” dediğim bu maharetli kişi Fesih Gündoğar. Kentte tarihe ilgi duyan çok kişi tanır onu. Tanımayanlar için yazayım 1970 yılında Diyarbakır’ın Lice ilçesinde doğmuş. 1975 yılında Lice’de meydana gelen ve ilçeyi yerle bir eden depremden kurtulduktan sonra ailesiyle birlikte Diyarbakır kent merkezine taşınmış. İlkokulu bitirdikten sonra ekonomik sıkıntılar yüzünden eğitim ve öğretimine devam edememiş ve çalışma hayatına atılmış. El sanatlarına küçüklüğünden beri ilgi duyan Fesih Gündoğar, 14 yaşındayken yani 1984 yılında iki minareli bir camiyle ilk maket çalışmasına başlamış, mobilya atölyesi ve oto tamircilerinde çalışan Gündoğar, taş oymacılığı ve maket yapma çalışmalarını da buralarda da aksatmadan sürdürmüş.

ŞAŞKINLIK YARATAN SALDIRI

Sur maketi ve onu yapan Fesih Gündoğar’dan bahsettikten sonra şaşkınlık yaratan olaya gelelim. Önceki gün akşam saatlerinde Mardinkapı’dan dönerken Salos caminin önünde minübüs beklerken gördüm onu. Mesaisi bitmiş eve gidiyordu. Ben karşı kaldırımda selam verip yanına gittiğimde bayağı üzgün görünüyordu. “hayırdır moralin niye bozuk, taşlar mı istediğin şekle girmiyor, onları artık yontamıyormusun?” diye takılınca meseleyi anlattı. “Moralim nasıl olsun. Maketimi taşlamışlar” deyince şaşırıp kaldım. “hangi maket ?” diye sordum. “21 yıl ve 21 gün büyük emekler sarf ederek yaptığım Sur maketi ve içindeki tarihi yapıların maketini taşlamışlar” dedi. O sırada da minibüs geldi, ben ona “yarına maketin olduğu yere geliyorum” dedim ve ayrıldık.

TAŞ MAKETE, TAŞLI SALDIRI

Bir gün sonra ilk işim yanına gitmek oldu. Mardinkapı semtindeki Büyükşehir Belediyesi Turizm Bürosu’nun önünde sergilenen Sur maketinin bulunduğu camlı bölmenin iki yerinde çatlaklar vardı.Olayı ben yeni sanıyordum meğerse 15 gün önce olmuş. Ancak pek kimsenin haberi olmamış. Gece saat 02.35’te bir kişi kocaman bazalt taşlarla saldırmış. Atılan iki taştan dolayı camda büyük çatlamalar oluşmuş, ama tam olarak kırılmamıştı. Bunun nedeni ise filmli çift cam olmasıydı. Sonra düşündüm, kim ve neden nefret eder bu muhteşem eserden. Burası çok iş yapan ve birileri tarafından kıskanılabilecek ticari bir işyeri de değil, kim neden bu taş esere taşlı saldırıyı gerçekleştirir.? Poliste saldırıyla ilgili hemen inceleme başlatmış ve saldırganı bulabilmek için yoğun çaba sarf ediyormuş.

“MAKETİN 10 KAT BÜYÜĞÜNÜ YAPARKEN EMEĞİME TAŞ ATILDI”

Ben çatlayan camları kontrol ederken Fesih, atılan taşları getirerek bana gösterdi. Bazalt taşlardı ve bayağıda büyüktüler. Her halinden çok üzgün olan Fesih Gündoğar, “bu maketi 21 yıl ve 21 gün gecemi gündüzüme katarak, büyük emeklerle yaptım. Sonuç taşlama oldu. Kim neden bu eserden nefret eder ve taş atar bir türlü aklım almıyor. İki taraftan taş atmışlar. Cam çift olmasaydı taşlar içeri girer ve makete büyük zarar verirdi. Bu maketin 10 kat daha büyüğünü yapmak için çalışmalara başlamıştım. Bir çok burcu da bitirdim. Bana tahsis edilecek büyük bir alanda bu maketin 10 kat büyüğünüyapıp sergilemeyi düşünüyordum. Tabii buna ömrüm de yetseydi. Ancak bu taşlama durumu moralimi çok bozdu. Ne diyeceğimi bilemiyorum” dedi.