Sürekli nafakaya sınırlama

 Taslak üzerine çalışmaya başlayan Adalet Bakanlığı, "nafaka hakkının evlilik süresi ile bağlı olarak kısıtlanması" yönünde hazırlık yapıyor.

Kadınların boşanma ile kazandığı ‘nafaka hakkı’nda yeniden düzenlemeye gidiyor. Adalet Bakanlığı’nın üzerinde çalıştığı belirtilen taslakta ‘nafakanın kısıtlanması’ için 5 aşama gündeme getirildi. TBMM Boşanmaları Önlenme Komisyonu raporunda “kadınlar nafakadan güç alıp boşanabiliyor” denilerek nafakaların sınırlanması istenmişti.

Boşanma komisyonun gündeminde

Meclis’te kurulan Boşanma Komisyonu’nun çalıştığı rapor taslağının tartışmalı önerilerinden biri “nafaka hakkının evlilik süresine göre belirlenmesi” idi. Kadın örgütleri bu öneriyi, ‘nafaka hakkı kısıtlanıyor’, ‘kadın istese de boşanmaktan caydırılıyor ve sosyal yardımlara bağımlı hale getiriliyor” diyerek eleştirmişti. Bu öneriyi, “çok kısa süren birlikteliklerde süresiz yoksulluk nafakası ödenmesi nafakayı ödeyene orantısız ceza haline geliyor” diye savunan AK Partili Komisyon Başkanı Ayşe Keşir ise, “Saha çalışmalarında görüldüğü üzere, çok kısa süren (birkaç gün), hatta fiili birliktelik gerçekleşmemiş ve/veya eşit kusurluluk halindeki boşanmalarda, eşlerden birinin süresiz olarak yoksulluk nafakası ödemesi, bu nafakayı ödeyen eş için orantısız bir ceza haline geldiği ifade edilmiştir. Yoksulluk nafakasının süresiz olarak verilmesi, bir sorun olarak belirtilmiştir. Bunun aynı zamanda kadının güçlenmesinin önünde bir engel olduğu da söylenmiştir” diye konuştu.

Star’dan Şerife Güzel ve Merve Güleç’in haberine göre, Adalet Bakanlığı’nda, nafaka hesaplamasında 5 alternatifli bir çalışma yürütülüyor. Meclis’teki Boşanma Komisyonu, hazırladığı önerileri Adalet Bakanlığı’na sunmuştu. Adalet Bakanlığı’nda, hem Meclis Komisyonu’ndan gelen öneriler, hem de Yargıtay başta olmak üzere ilgili birimlerden alınan görüşler doğrultusunda bir hazırlık başlatıldı.

5 aşamalı hesaplama

Henüz hazırlık aşamasında olan çalışmada, “nafaka”nın “ömür boyu” değil, 5 aşamaya göre belirlenmesi öngörülüyor. Buna göre nafaka, “evli kalma süresi”, “çocuk olup olmaması”, “boşanan kadının yaşı”, “gelir durumu” ve “kusur durumu” dikkate alınarak hesaplanacak.

Sürekli ve sınırlı!

Boşanan çiftlerin bu 5 koşulu hangi oranda taşıdıkları, nafakanın hesaplamasında etkili olacak. Mahkeme, 3 yıl, 5 yıl gibi sürelerle nafaka ödenmesine karar verebilecek. Kadına ödenecek nafakada, boşanmada kadının “kusur” derecesi önem taşıyacak. Kadının boşanmadaki kusurunun yüzde 50’nin üzerinde olması durumunda mahkeme, nafaka verilmemesi yönünde karar alabilecek.

Yaşlıya ömür boyu!

Evli kalma süresi ve çocuk olup olmaması ile kadının ekonomik gelir durumunun yanı sıra, boşanan kadının yaşı, nafaka hesabında en önemli unsur olacak. İleri yaşta olması durumunda kadının kusur durumu fazla olsa bile ömür boyu nafaka ödenmesi söz konusu olacak. İleri yaştaki bir kadının, bir daha evlenme ihtimali ve gelir elde edebilecek bir işte çalışması mümkün olamayacağı göz önünde bulundurularak ömür boyu nafaka alması öngörülecek.

Tazminat olabilir!

Şu anda da yasada var olan, ancak çok uygulanmayan, toplu “tazminat” alarak nafakadan çekilme imkanı da, seçenekler arasında yer alacak. Nafaka yerine toplu tazminat ödenmesi, böylelikle nafaka verilmemesi mümkün olabilecek.

Komisyonda ‘Fon’ önerisi

TBMM Aile Bütünlüğünü Olumsuz Etkileyen Olayları Araştırma Komisyonu’nun 14 Mayıs 2016 tarihli raporunda özetle şu tespit ve önerilerde bulunuldu: “Farklı ülkelerde görüldüğü gibi nafakanın belirli bir sürede verilmesine yönelik ilgili kurumlarca çalışma yapılması önerilmektedir. Bu süre zarfında nafaka alan yoksul eşin, sosyo-ekonomik açıdan güçlendirilmesi için meslek edindirme ve istihdam imkanlarından faydalanmasının sağlanması gerekmektedir. Yoksulluk hâlâ devam ediyor ise nafaka oluşturularak, fondan karşılanmalıdır.”