Simsarlar kayıt dışı mı?
vatandaşın kafasını meşgul etmeyi sürdürüyor.
Ev alım satımı ve kiralamalarında aracılık yapan ve her iki taraftan da %3 komisyon alan emlakçılar aldıkları bu paradan vergi ödüyorlar mı? Emlakçıların kazançları kayıt altında mı? Emlakçılara herhangi bir denetim var mı?
Bu sorular daha da uzatılabilir ancak bu kadarı bile emlakçıların kazançlarının kayıt altında olup olmadığını anlamaya yeter. Kiralamalarda evin bir aylık kirasına, satışlarda ise ev bedelinin %3’üne talip olan Emlakçılar aldıkları bu paralar için herhangi bir fatura kesmiyorlar. Ne kiracılara ne de ev satışı yapan vatandaşlara Emlakçılar herhengi bir belge vermiyorlar. Peki, emlakçıların aldıkları bu para nasıl kayıt altına alınıyor. Beyan edilmeyen bu paradan Vergi Dairelerinin haberi nasıl oluyor ya da oluyor mu? Emlakçıların aldıkları bu parayı ne kadar hak edip etmedikleri meselesine dahi girmeden soruyoruz, emlakçıların kazandıkları paradan vergi alınıyor mu? Ev kiralayanlar, evini kiraya verenler ya da ev satışı yapan vatandaşlar bu konuda ne yapmalı? Emlakçılardan aldıkları paranın karşılığı olarak fatura istemliler mi ne yapmalılar? Bu konuda bugüne kadar yetkililerden herhangi bir açıklama, bilgilendirme vs. duyan oldu mu? Maliye Bakanlığının bu konuda bir düzenlemesi var mı? Emlakçılar vergiye tabi değil mi? Emlakçıların kayıt dışı çalışmasına göz mü yumuluyor?
Emlakçı aracılığı ile yapılan alım satım işleminde hem alıcının hem de satıcının komisyon ödüyor. Peki emlakçı komisyonu yasal mı?
Simsar olarakta ifade edilen emlakçılar taşınmaz mallar için yapılacak alım satım ve kiralama gibi işlemlerde aracılık yapıyor. Bu süreçte emlakçıların bazı hak ve görevleri bulunuyor. Emlakçılar sözleşmesiz hizmet veremiyor. Emlakçılar müşterisi ile yapacağı sözleşmelerde oda tarafından bastırılan tek tip basılı evrak kullanmak zorunda oluyor. Kiralama ya da satın alma gibi işler için anlaşma sağlanmadan ücret talebinde de bulunamıyor. Ancak tarafların anlaşması ve satış/kiralama işleminin gerçekleşmesi halinde emlak komisyonu alabiliyor. Ödenecek ücret, belirlenmemişse tarifeye, tarife yoksa teamüle göre hesaplanıyor.
Borçlar Kanununda Simsarlık Sözleşmesi madde 520-21-22-23 düzenlenmiştir. Buna göre, “MADDE 520- Simsarlık sözleşmesi, simsarın taraflar arasında bir sözleşme kurulması imkânının hazırlanmasını veya kurulmasına aracılık etmeyi üstlendiği ve bu sözleşmenin kurulması hâlinde ücrete hak kazandığı sözleşmedir.
Simsarlık sözleşmesine, kural olarak vekâlete ilişkin hükümler uygulanır.
Taşınmazlar konusundaki simsarlık sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz.
B. Ücret
I. Hak etme zamanı
MADDE 521- Simsar, ancak yaptığı faaliyet sonucunda sözleşme kurulursa ücrete hak kazanır.
Simsarın faaliyeti sonucunda kurulan sözleşme geciktirici koşula bağlanmışsa ücret, koşulun gerçekleşmesi hâlinde ödenir.
Simsarlık sözleşmesinde simsarın yapacağı giderlerin kendisine ödeneceği kararlaştırılmışsa, simsarın faaliyeti sözleşmenin kurulmasıyla sonuçlanmamış olsa bile giderleri ödenir.
II. Ücretin belirlenmesi
MADDE 522- Ücret, belirlenmemişse tarifeye, tarife yoksa teamüle göre ödenir.
III. Simsarın haklarını kaybetmesi
MADDE 523- Simsar, üstlendiği borcuna aykırı davranarak diğer tarafın menfaatine hareket eder veya dürüstlük kurallarına aykırı olarak diğer taraftan ücret sözü alırsa, ücrete ve yaptığı giderlere ilişkin haklarını kaybeder.”
Borçlar kanununda simsarlık düzenlemesi böyle ancak yine de simsarların vatandaşlardan aldığı paradan vergi ödeyip ödemediklerini sorusu hala askıda kaldı.
Ali Abbas Yılmaz / Özel
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.