Siirt Valiliği’nin 'Eşbaşkanlık' iptal başvurusu

Siirt Valiliği, Siirt Belediye meclisinin 10 Temmuz 2014 tarihinde oy çokluğu ile aldığı ‘belediye eş başkanlık’ sisteminin yasal dayanaktan yoksun, mevzuat ve kamu yararına aykırı olduğunu iddia ederek, yürütmenin durdurulması ve iptaline ilişkin dava açtı. Valilik dava dilekçesinde, Eş Başkanlık sisteminin iptal edilmemesi durumunda “telafisi güç ve imkansız zararların oluşabileceği” iddiasında bulundu.

Siirt Belediyesi, 'Eş Başkanların Çalışma Yönetmenliği'ni BDP’li meclis üyelerinin oy çokluğuyla meclisten geçirerek, eş başkanlık sistemini resmileştirdi. Belediye'nin meclis toplantı salonunda geçtiğimiz ay gerçekleşen toplantıya Belediyesi Eş Başkanları Tuncer Bakırhan, Belkiza Beştaş Epözdemir ve belediye meclis üyeleri katıldı. BDP ve AKP meclis üyelerinin katılımı ile gerçekleşen meclis toplantısında yapılan konuşmaların ardından eş başkanlık sistemi oylamaya sunuldu. Yapılan oylamada BDP’li 19 meclis üyesi kabul, AKP’li 12 Belediye meclis üyesi ise ret yönünde oy kullandı. AKP’li üyelerin karşı çıkmasına rağmen eş başkanlık sistemi oy çokluğu ile meclisten geçti ve resmiyet kazanmış oldu.

Belediye meclisinin bu kararına rağmen Siirt Valiliği skandal bir karara imza atarak, ‘Eş Başkanlık sisteminin’ mevzuat ve kamu yarına aykırı olduğunu iddia ederek ‘eş başkanlık çalışma yönteminin’ durdurulması ve iptali için dava açtı. Siirt Nöbetçi Asliye Ceza Mahkemesine başvurdu. Şikayeti alan Siirt Asliye Ceza Mahkemesi kararın iptali için başvuruyu Batman Nöbetçi İdare Mahkemesine gönderdi.

Dosyayı 5 Ağustos tarihinde inceleyen İdare Mahkemesi, talebi kabul ederek dava açılmasına karar verdi.

Valilik dava dilekçesinde, ”Anayasanın 124. Maddesinde yer alan başbakanlık, bakanlar ve kamu tüzelkişileri kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunlar ve tüzüklerin uygulamasını sağlamak üzere yönetmelikler çıkarabilirler. Hangi yönetmenliklerin resmi gazetede yayımlanacağı kanunda bellidir. Anayasanın ‘mahalle idareler’ başlıklı 127. Maddesinde ‘mahalli idareler, il, belediye veya köy halkının mahalleyi müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla” belirtilen ve karar organları, yine kanunda gösterilen seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişileridir. Mahalli idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkilileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla düzenlenir. Mahalli idarelerin seçilmiş organlarının, organlık sıfatını kazanmalarına ilişkin itirazların çözümü ve kaybetmeleri, konusundaki denetim yargı yolu ile olur” ifadelerine yer verildi.

EŞ BAŞKANLIK KADROSU YOK!

Dava dilekçesinde şu gerekçeler sıralandı: “Belediye başkanın, izin, hastalık veya başka bir sebeple görevi başında bulunmadığı hallerde, vekaleten belediye meclis üyeleri arasından birini belediye başkan vekili olarak görevlendirilebilir. Başkan vekili, başkanın yetkilerine sahiptir. Başkan vekiline görev süresince başkana ödenen aylık bürüt ödeneğin gün hesabı üzerinden ödenek verilir. 2007 yılında yayımlanan resmi gazetede,  yayınlanarak yürürlüğe giren belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birlikleri norm kadro ilke ve standartlarına dair yönetmeliğin ekinde yer alan ‘belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalle idare birlikleri norm kadro standartları cetvelinde; ‘eş başkanlık’  kadrosunun bulunmadığı, diğer yandan belediye başkanının norm kadro değil, belediyenin 3 organından biri olarak belediye kanununda yasayla düzenlendiği, belediye başkanının belediye teşkilatı içerisinde değil, belediye teşkilatının en üst amiri olarak yer aldığı görülmektedir.”

Valilik, Belediye kanununda ve ilgili mevzuatta ‘eş başkanlık’ sistemi adı altında bir organ ve kadronun bulunmadığını belirterek, “Siirt Belediyesince, 5393 sayılı belediye kanununda ve yürürlükteki mevzuatta düzenlenmeyen ‘eş başkanlık sistemi’ adı altında ‘eş başkanlık’ uygulamasına geçildiği ve söz konusu ‘eş başkanlık’ adı altında belediye başkanlığı görevini usulsüz olarak üstlendiği. Belediye başkanlığının yaptığı idari iş ve işlemlerin hukuken geçersiz olacağı dikkate alındığında bu durumun, vatandaşların ve kamunun yararına olmayacağı ve belediyenin zararına sebep olabileceği, belediyenin, belde ve belde sakinlerinin mahalli mahiyette müşterek ve medeni ihtiyaçlarını tanzim ve hizmetlerin idarenin bütünlüğü ilkesine uygun yürütülmesi, kamu görevlerinde birliğin sağlanması, toplum yararının korunması ve mahalli ihtiyaçların gereği gibi karşılanması ile mükellef olduğu” ifade edildi.

‘Eş başkanlık devam ederse telafisi güç zararlar olur’

Siirt Belediye meclisinin 7 Temmuz 2014 tarihinde aldığı eş başkanlık kararının, kanuni hiçbir bir dayanağının olmadığı belirtilen dava dilekçesinde şu ifadelere yer verildi: “Kanunun yetki vermediği bir alana ilişkin alınan kararın hukuka aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmektedir. Sonuç olarak yürürlükteki mevzuat hükümlerine açıkça aykırı olarak Siirt Belediye meclisinin ‘belediye eş başkanlık çalışma yönetmeliğinin’ tastiki konulu kararının öncelikle yürütmesinin durdurulması ve iptali gerekmektedir. İptale konu karar açıkça kamu yararına ve hukuka aykırı olup, yürürlük kazanmış bu idari işlemin uygulanması ve devamı halinde telafisi göç veya imkansız zararların doğrulması kaçınılmazdır. Sonuç olarak yürütmenin durdurulması ve iptali gerekmektedir” şeklindeki tehdit  içerikli ifadeler kullanılması dikkat çekti.

Batman Bölge İdare Mahkemesi, Valiliğin dava dilekçesini işleme koyarken, konuyla ilgili yargılamanın önümüzdeki günlerde başlaması ve karara bağlanması bekleniyor.