Ali Abbas Yılmaz /Özel haber
Özel Genesis Hastanesinde görevli Diyetisyen Gülnihal Hazar, sağlıklı beslenmede Diyarbakır mutfağının yeri üzerine önemli bir çalışmaya imza attı.
Diyetisyen Hazar, tarihi, kültürü ve doğasıyla Mezopotamya’nın kadim kenti Diyarbakır mutfağının sağlıklı beslenmedeki yerine ilişkin yararlı bilgiler paylaştı.
Sağlıklı beslenme yaşam tarzı haline gelmeli
Diyarbakır yemek kültüründe kentin tarihsel geçmişindeki çeşitliğin etkilerine vurgu yapan ve Diyarbakır yemeklerinin lezzetine kapılıp porsiyonların abartılmamasını uyarısında bulunan Hazar, “Diyarbakır mutfağı lezzetli fakat diğer bir yandan mutfak kültürünü kebap ağırlıklı, bol yağlı yemekler ve aşırı şerbetli tatlılar oluşturduğundan bu durum yiyecekleri kalori içeriği yüksek hale getirmektedir. Yüksek kalorili, yağ - şeker içeriği yüksek yiyecekler ise bireylerin sağlıksız beslenmesine ve kilo artışına sebep olmaktadır. Sağlıksız beslenmenin neden olduğu hastalıklar arasında başta gelen, Türkiye’de hızla büyümekte olan obezite ve kötü beslenmeye bağlı diğer hastalıklar ülkemizde bu kadar artmışken sağlıklı beslenme artık yaşam tarzı haline gelmeli” dedi.
Kadayıf yerine Pestil ve Karpuz tüketilmeli
Diyarbakır yöresinin mutfak kültürünün kadayıf ve künefe gibi ağır şerbetli tatlılardan oluştuğunun altını çizen Hazar, “Diyarbakır’ın şire üzümlerinden yapılan özellikle uzun kış dönemlerinde damak kültürümüzün sahip olduğu önemli lezzetlerinden olan pestiller, sucuklar şerbetli tatlılara nazaran daha az kalorili ve daha sağlıklı olduklarından tatlı olarak tercih edilebilir. Ve tabiî ki Diyarbakır denince akla ilk gelen dev karpuzlara sahipken, özellikle yaz mevsimlerinde bunu değerlendirerek tatlı ihtiyacı ağır şerbetli tatlılar yerine karpuz ve diğer meyveler gibi sağlıklı besinlerle giderilmeli” ö
nerisinde bulundu.
SAĞLIKLI BESLENMEDE DİYARBAKIR MUTFAĞININ YERİ
“Yılların kültürünü barındıran tarihi bir şehir olan Diyarbakır birçok medeniyete ev sahipliği yapan en az 5 bin yıllık tarihi ile Mezopotamya’nın Anadolu ile birleştiği noktada, zengin kültür birikimine sahip bir kenttir.
Yemek kültüründe ortaklık
Kürt, Türk, Ermeni, Süryani, Arap, Acem vb. birçok topluluğun birlikte yaşadığı bereketli topraklar, her kültürün yemek zevkini de beraberinde yaşattığı bir zenginliğe dönüşmüş. Bu nedenledir ki, Diyarbakır mutfağı denildiğinde içinde Kürt mutfağından bir kebabın, Ermeni mutfağından bir mezenin, Türk mutfağından bir tatlının, Arap mutfağından bir hamur işinin bir arada olduğu mutfak kültürü akla gelmektedir.
Sağlıksız beslenmesine ve kilo artışına sebep olmaktadır
Diyarbakır’da genel olarak Doğu Anadolu’nun tipik yemek kültürü olarak etli ürünler, kebaplar oldukça revaçta. Diyarbakır’ın yöresel tatlarından kaburga dolması bunlardan sadece biri. Lahmacun, kadayıf, dolma vb. yiyecekler de Diyarbakır’da oldukça rağbet gören yiyeceklerin başında gelmektedir. Evet, tüm bu yiyecekleri sıraladıktan sonra peki biz nasıl kilo almayalım dediğinizi duyar gibiyim. Diyarbakır mutfağı lezzetli fakat diğer bir yandan mutfak kültürünü kebap ağırlıklı, bol yağlı yemekler ve aşırı şerbetli tatlılar oluşturduğundan bu durum yiyecekleri kalori içeriği yüksek hale getirmektedir. Yüksek kalorili, yağ - şeker içeriği yüksek yiyecekler ise bireylerin sağlıksız beslenmesine ve kilo artışına sebep olmaktadır. Sağlıksız beslenmenin neden olduğu hastalıklar arasında başta gelen, Türkiye’de hızla büyümekte olan obezite ve kötü beslenmeye bağlı diğer hastalıklar ülkemizde bu kadar artmışken sağlıklı beslenme artık yaşam tarzı haline gelmeli.
‘’SAĞLIKLI BESLENMEYİ YAŞAM TARZI HALİNE GETİRMELİYİZ’’
Sağlıklı beslenme yaşam tarzı haline gelecekse ve bizde hayatımıza yöresel tatlarla devam edeceksek bunu birkaç püf noktayla sağlayabiliriz. Çünkü Diyarbakır geniş bir mutfağa sahip ve bu nedenle ilimizde yaşayanları yöresel yemeklerden uzak bir beslenme tarzı ile düşünmek yanlış olur.
Peki, Neler Yapabiliriz?
Yöresel tatlardan uzak kalmadan kilo kontrolünü sağlamak ve sağlıklı bir beslenme tarzı uygulamak istiyorsak dikkat edilmesi gereken en önemli adım PORSİYON KONTROLÜ.
Bu nedenle yemeğe gitmeden önce açlık sınırında olmamaya dikkat edin. Çünkü uzun süren bir açlıktan sonra ortaya çıkan aşırı yeme isteğiyle baş edemeyebilirsiniz. Unutmayın ki uzun süren açlık nedeniyle iyice düşen kan şekeri, farkına varmadan çok hızlı ve gereğinden fazla yemenize yol açacaktır. Bunu önlemenin yolu ise sağlıklı ara öğünlerden geçmektedir. Ara öğün alarak uzun süre aç kalmayı ve bir sonraki öğünde porsiyon kontrolünü sağlayamayıp aşırı yemeyi önleyebiliriz. Ayrıca yemeklere yeşil bir salata ile başlamakta porsiyon kontrolünüzü sağlamada size yardımcı olacaktır.
Porsiyona dikkat!
Porsiyon kontrolünü sağlamada diğer bir başka konu ise dışarıda bize sunulan besin miktarı. Restoran porsiyonları genelde yanıltıcı olabilir; her bireyin kalori ihtiyacı, metabolizma hızı ve dolayısıyla tüketmesi gereken besin miktarı farklıyken restoranlardaki porsiyonlar sabit ve genellikle fazladır. Bu nedenle mümkünse yarım porsiyonları tercih edin.
Ağır şerbetli tatlılar yerine karpuz
Diyarbakır yöresinin mutfak kültürünü ağır şerbetli tatlılardan olan kadayıf ve künefe oluşturduğu kadar Diyarbakır’ın şire üzümlerinden yapılan özellikle uzun kış dönemlerinde damak kültürümüzün sahip olduğu önemli lezzetlerinden olan pestiller, sucuklar şerbetli tatlılara nazaran daha az kalorili ve daha sağlıklı olduklarından tatlı olarak tercih edilebilir. Ve tabiî ki Diyarbakır denince akla ilk gelen dev karpuzlara sahipken, özellikle yaz mevsimlerinde bunu değerlendirerek tatlı ihtiyacı ağır şerbetli tatlılar yerine karpuz ve diğer meyveler gibi sağlıklı besinlerle giderilmeli.
Yeterli ve dengeli beslenmek sağlıklı yaşamın anahtarıdır
Kısacası beslenme tarzımız bulunduğumuz yöreye yaşam tarzımıza göre farklılık gösterebilir. Fakat yöresel yiyeceklerimizi yeterli miktarda tüketerek kilo kontrolümüzü ve sağlığımızı korumalıyız. Çünkü yeterli ve dengeli beslenmek sağlıklı yaşamın anahtarıdır. Sağlıklı bir bedene sahip olmak ise yaşamın bize sunduğu en önemli hediyedir. Sağlıkla kalın...”