Diyarbakır Kasaplar ve Besiciler Odası Başkanı Hacı Atlı, Ramazan ayında et fiyatlarının birkaç TL daha yükselebileceğini söyledi.
Yoksul vatandaşa bu Ramazanda da et yok!
Hayvan borsasında 42 TL’ye et kesildiğini belirten Atlı, “Bir kilo et neredeyse 13 Dolara tekabül edebiliyor. Dar gelirli vatandaş bir kilo et alabilmek için bir gün çalışmak zorundadır. Ramazanda et fakir kesimin sofrasında olmayacak. Her zamanki gibi yine zengin kesim kırmızı et yiyecek. Fakirin bu Ramazanda et yiyebilme şansı yok. Sabahtan akşama 60 TL yevmiye ile çalışan bir vatandaş evine Ramazanda et götürebilir mi?” diye sitem etti.
Destek için küpeler saklanıyor!
Tarım il Müdürlüklerinin denetimleri arttırmasını isteyen Atlı, “Tarım’daki verilere baktığınızda 1 milyon küpe gözüküyor ama bunun sahadaki karşılığı gerçekte böyle değil. Burada da bir tutarsızlık var; hayvan kesilmiş ama küpesi hala üreticide. Neden böyle, çünkü devlet desteğini almak için üretici hayvanı kestiği halde küpesini teslim etmiyor. Haliyle Tarım’daki küpe sayısı gerçeği yansıtmıyor” diye konuştu.
Gebe hayvan kesimi yapılıyor!
Atlı, ayrıca denetimlerdeki yetersizliği çarpıcı bir örnek üzerinden şöyle ifade etti: “Defalarca uyardık, Mezbahane’de gebe hayvan kesimi yapılıyor, Tarım nerededir, buralar denetleniyor mu? Gebe hayvan kesimi yasak değil mi, yasak olduğu halde nasıl kesim yapılabiliyor? Hayvan üretiminin yetersiz olmasının en büyük nedenlerinden biri gebe hayvan kesimi değil mi? Tarım bunu önleyebiliyor mu? Tarım denetim yapsın, denetim yapılmazsa sıkıntılar daha da artar.”
Diyarbakır Kasaplar ve Besiciler Odası Başkanı Hacı Atlı, Ramazan ayında et fiyatlarına ilişkin konuştu.
‘Fakirin bu Ramazanda da et yiyebilme şansı yok’
Et fiyatlarının bir türlü aşağıya çekilemediğini, bunun da üretimdeki yetersizlikten kaynaklandığını belirten Atlı, “Geçmiş yıllara baktığımızda et fiyatlarında ciddi bir artış olduğunu görüyoruz. Tabii et fiyatlarındaki yükseliş her geçen gün daha da artıyor. Bu artışın önünün bir türlü alınamamasının nedeni de daha önce de defalarca dile getirdiğimiz gibi üretimdeki yetersizliktir. Tabii bugün kırmızı et fiyatlarının yüksekliğinden yakınıyoruz ama Allah’tan tavuk eti piyasada ve bir nebze olsun kırmızı et fiyatlarını frenliyor. Eğer piyasada tavuk eti ucuz olmamış olsaydı bugün et fiyatları 60 TL’yi bulurdu. Ramazan ayında vatandaş et tüketmek ister ama vatandaşın alım gücü yoktur. Bugün itibariyle hayvan borsasında 41-42 TL’ye kuzu eti kesiliyor ve Kasaplarda da bu fiyat 45 – 46 TL’yi bulabiliyor. Tabii et fiyatları marketlerde daha da yükselebiliyor, 50 – 55 TL’ye çıkabiliyor. Bir kilo et neredeyse 13 Dolara tekabül edebiliyor. Dar gelirli vatandaş bir kilo et alabilmek için bir gün çalışmak zorundadır. Ramazanda et fakir kesimin sofrasında olmayacak. Her zamanki gibi yine zengin kesim kırmızı et yiyecek. Fakirin bu Ramazanda da et yiyebilme şansı yok. Sabahtan akşama 60 TL yevmiye ile çalışan bir vatandaş evine Ramazanda et götürebilir mi? Öyle insan var ki değil et bulmak ekmeğe muhtaçtır” diye konuştu.
‘Devlet üreticiye kontrollü bir şekilde destek vermelidir’
Büyükbaş ve küçükbaş hayvan üretiminin ciddi bir şekilde desteklenmesi gerektiğine işaret eden Atlı, “Devlet kırmızı et üretimine gerekli olan desteği bir türlü gerektiği kadar sağlayamadı. Bölgede yayla yasakları üretimin önündeki en büyük engellerden biridir. Yayla yasağı besiciler için, üreticiler için ciddi sıkıntılar yaratıyor. Çünkü yaylaya çıkamayan hayvanın maliyeti artıyor ve bu da ister istemez et fiyatlarına yansıyor. Üreticinin senenin 12 ayı hayvana yem verme şansı yoktur. Devlet üreticiye kontrollü bir şekilde destek vermelidir. Devlet et ithal ediyor, bunu da büyük marketler üzerinden halka sunuyor. Tabii bu bir nebze olsun piyasayı etkiler ama kuzu etini yine etkilemez. Dana etinde kilo başına birkaç TL düşüş yaşansa da kuzu etinde düşüş olmaz. Çünkü kuzu üretiminde Türkiye genelinde ciddi bir sıkıntı var” şeklinde konuştu.
‘Tarım’daki küpe sayısı gerçeği yansıtmıyor’
İl Tarım Müdürlüklerinin denetimlerinin yetersizliğinden yakınan Atlı, şöyle konuştu: “Tarım’daki verilere baktığınızda 1 milyon küpe gözüküyor ama bunun sahadaki karşılığı gerçekte böyle değil. Burada da bir tutarsızlık var; hayvan kesilmiş ama küpesi hala üreticide. Neden böyle, çünkü devlet desteğini almak için üretici hayvanı kestiği halde küpesini teslim etmiyor. Haliyle Tarım’daki küpe sayısı gerçeği yansıtmıyor. Tarım’ın da bu konuda denetimleri yetersiz kalıyor. Biz işin içindeyiz tanık oluyoruz; mezbahane'de hayvan kesiliyor, küpelerini toplayıp götürüyorlar. Tarım burada denetim görevini yeterince yerine getirmiyor. Tarım daha çok küçük esnafı denetliyor. Defalarca uyardık, Mezbahane’de gebe hayvan kesimi yapılıyor, Tarım nerededir, buralar denetleniyor mu? Gebe hayvan kesimi yasak değil mi, yasak olduğu halde nasıl kesim yapılabiliyor? Hayvan üretiminin yetersiz olmasının en büyük nedenlerinden biri gebe hayvan kesimi değil mi? Tarım bunu önleyebiliyor mu? Tarım denetim yapsın, denetim yapılmazsa sıkıntılar daha da artar. Tek tırnaklı hayvan kesiminin önlenmesi noktasında denetimler daha da arttırılmalıdır. Türkiye genelinde AT ve Eşek sayısında ciddi düşüşler var. Halk sağlığı için denetimler sıklaştırılmalıdır ama denetim de tek taraflı olmamalı, küçük esnafın denetlendiği kadar büyük işletmeler de denetlenmeli. Allah’tan korkmayan, vicdanı olmayan insanlar her türlü usulsüzlüğü yapabilir. Bunu önleyebilecek tek güç Tarım’ın ciddi denetimleridir. Yemek fabrikaları 7 -8 TL’ye yemek veriyor, bunu nasıl başarıyorlar. 12 TL’ye bir porsiyon lahmacun olur mu? Kuzu kıymanın kilosunun 55 TL olduğu bir yerde bu normal bir fiyat mıdır? Bağlar ilçesinde 25 TL’ye et satıldığına dair duyumlar alıyoruz. Söz konusu bu esnaflar odamıza kayıtlı da değil. Bağlarda ölü hayvan piyasası olduğu yönünde haberler geliyor, bunu daha önce de dile getirdim. Nakliye sırasında ölen hayvanların satıldığı bir borsa var. Hayvan borsasında 42 TL’ye hayvan kesiliyor, peki Bağlarda 25 TL’ye et nasıl satılabiliyor, bu işte bir hile yok mu? Bağlarda denetimlerin yeterli olduğu söylenebilir mi? Bağlarda nereden baksanız yüz’ün üzerinde kayıt dışı esnaf var. Belediyelere bu konuda uyarılarımızı yapıyoruz ama her hangi bir işlem yapılmıyor.”
Fiyatlar pahalı, tüketim düşük!
Geçtiğimiz yıllara nazaran et satışında düşüş yaşandığına vurgu yapan Atlı, “Ramazan ayı geldi ama eski yıllara nazaran et satışında pek bir artış yok. Esnaflar eski yıllardaki satış rakamlarına bir türlü ulaşamıyorlar. Bunun nedeni de et fiyatlarının pahalı olmasıdır. Geçen yıla göre bu yıl satışlar yarı yarıya düştü diyebilirim. Keza Dolardaki yükseliş et piyasasını da ciddi şekilde etkiliyor. Çünkü yem fiyatları Dolardan anında etkileniyor” dedi.
Et fiyatlarına dikkat!
Vatandaşları sağlıklı et tüketimi konusunda uyaran Atlı, “Ramazan ayında vatandaş sağlıklı kırmızı et tüketmek istiyorsa güvendiği, bildiği, köklü esnaflardan alışveriş yapmalıdır. Vatandaş hayvan borsasının fiyatlarından düşük etlere özellikle dikkat etmelidir. Ramazan ayında kuzu eti fiyatlarında bir iki TL daha artış olabilir. Büyükbaş hayvanda fiyatlar sabit kalabilir, tabii bu da ithal etten kaynaklı böyle olur. İthal et piyasaya bir denge getiriyor ama bunun üretim ile desteklenmesi lazım. Yani, bir taraftan üretime destek verilecek bir taraftan da üretim yeterli miktara ulaşıncaya kadar piyasadaki boşluğu ithal etle dengede tutabilesiniz” ifadelerini kullandı.
‘Kemikli et daha faydalıdır’
Atlı, son olarak ise kırmızı etin nasıl tüketilmesi gerektiğine ilişkin şunları söyledi: “Vatandaş kırmızı et aldığında mutlaka kemikli alsın, çünkü kemikli et daha faydalıdır. Lezzet, vitamin, bereket hepsi kemikli ette var. Ayrıca kırmızı et yağıyla tüketilmelidir. Hayvanın kendi yağından insana zarar gelmez. Vatandaş hazır yağlardan kaçınmalıdır. Doğal olan yağlardan, zeytinyağı, hayvansal yağ, bunlardan insan sağlığına zarar gelmez.”