Mümin Ağcakaya - Özel
TİGRİS HABER - Daha önce Aram Tigran Kent Konservatuarı adı altında müzik ve sanat çalışmalarını yürüten sanatçılar, 2017 yılında Ma Müzik Akademisini kurarak çalışmalarına devam etmektedirler. Özellikle pandemi döneminde tarihi Zerzevan Kalesi ve Hasuni Mağaralarında verdikleri Amida Konserler ile dikkatleri çeken ve bünyesinde Doğal Ritm, Ma Çocuk, Ma Kadın, Ma Orkestraları ve akademileri kuran; Ma Müzik Akademisi koordinatörü Şêrko Kanîwar, Ma Müzik Akademisini hangi anlayışla ve nasıl kurduklarını şöyle dile getirdi;
“Ma Müzik’ 3 Mart 2017'de kuruldu. Müzik alanında çalışıyoruz. Onun için doğal olarak eğitim verdiğimiz çocuklar, gençler çok dilli çok kültürlü anadili temelli müzik eğitimi felsefesiyle ve ‘Herkes için müzik her yerde müzik’ felsefesi ile Ma Müziği kurmamızın gereğine inanan bir eğitmen grubu, aileler, çocuklarla birlikte kolektif bir şekilde kurduğumuz bir müzik performans müzik öğretim kurumuyuz. Aslında Ma Müziği tamamen kolektif imkânlarla ailelerimizin ve ebeveynlerimizin, eş, dost, akraba desteği ile kurduğumuz bir kolektif müzik merkezi.
‘HERKES İÇİN MÜZİK HER YERDE MÜZİK’
“Müzik seçilmiş bir sınıfa ait olmamalı, kaliteli bir müzik eğitimi, anadilde sanat eğitimi bununla paralel olarak; çok dilli çok kültürlü müzik eğitimi; her yere ve herkese ulaşabilmeli. Biz; Ma Müzik olarak bunun müzikal zeminini yaratmaya çalışıyoruz. Şu an Diyarbakır'dayız. Ama köy atölyeleriyle, köy çocuk sanat atölyeleri ile farklı illerde, farklı ülkelerde; her çocuğa, her yere ulaşmaya çalışıyoruz.”
Pandemi sürecinin başlamasıyla birlikte nasıl bir çalışma yürüttüklerini şöyle dile getirmektedir;
“Pandemi süreci ile birlikte Mart’tan itibaren bizde evlerimize çekildik. Ma Müzik fiziksel olarak kapalıydı ama dijital olarak hiçbir çalışmamızı durdurmadık. Evlerden video derslerle, online derslerle ‘Ma le her maliye’ heştekiyle bir nevi müzik eğitimi seferberliği başlattık diyebiliriz. Pandemi süreci ile birlikte insanlar evlerine çekilip demoralize olduğu, her gün ölüm haberlerinin geldiği bu karanlık süreçte; insanların müzikle nefes alabileceği, müzikle umut dolu yarınlara bakabilecekleri umut, bilinç ve bu inançla pandemi sürecinden bu yana çalışmalarımızı büyüttük.
Şu an pandemi koşullarında sosyal mesafeye uygun, isteyen aile için birebir, yüz yüze, isteyen aile için online'da derslerle devam ediyoruz.
Bu pandemi sürecinde en çok travmatize olan kadınlar, çocuklar oldu. Ma Müzik eğitimiyle her evde sanatsal bir nefes olduk diyebiliriz. Çünkü böyle geri dönüşler alıyoruz.
Özellikle böylesi travmatik ve kaotik süreçlerde dünya tarihine baktığımızda sanat ve kültür çalışmaları; her şeyin tek sesli, tek renkli, tek dilli olmaya çalıştığı bir dünya sisteminde Ma Müzik burada çok dilli anadilde tam çok kültürlü çok renkli bir yapıyla herkese nefes ve umut olmaya çalışıyor.” Demektedir.
DOĞUM ÖNCESİNDEN BEŞ YAŞINA KADAR; ‘ZAROG MA’ PROJESİ
Ma Müzik Akademisi yöneticisi Şerko dünyada ilk olduğunu söylediği çalışmalarından biri olan Zarog Ma Projesini;
“Doğum öncesi başlayan bir müzik eğitimi serüveni var Ma Müzik'te. Şu an gündemde olan bir ‘Zarog Ma’ projesi var. Dünyada ilk ve tek doğum öncesi 5 yaşına kadar ana dilli temelli olması dünyada ilk ve tek kılıyor. Doğum öncesi başlayacak müzik eğitimleri. Beş yaşına kadar devam edecek. Çocuklar burada anadil temelli müzik eğitim alıyorlar. Dengbejleri, kültürel kodları çok küçük yaşta almaya başlıyorlar. Çocuklar çok kaliteli bir müziği, akademik bir müziği; zihinsel, duygusal, sosyal gelişimlerine katkıda bulunacak akademik müzik eğitimini çok küçük yaşlardan itibaren Zarok Ma’da almaya başlıyorlar. Ve şu an bunun içinde, çocukları müziksiz kalmasın, çocuklar ana dilsiz kalmasın diye bu çağrıyla bir destek kampanyası başlattık. En geç bir buçuk ay içerisinde Ma Müziğin bünyesinde müzik aktiviteleri gerçekleştiren Zarok Ma artık Ma Müzik Center’in bir şubesi olarak Diclekent villalarında sadece ebeveyn ve çocuklara ayrılmış bir şubemizi olarak çalışmalarına devam edecektir. Sosyal medya, online ve video dersler aracılığıyla da hizmet vermeye devam edeceğiz.” Demektedir.
ENSTRÜMAN KURSLARIMIZ
Beş yaşından sonraki çocuklar için müzik çalışmaları için kurdukları; Ma Müzik Çocuk Akademisi’nin çalışmalarına ilişkin;
“5 yaşından itibaren çocukların isteği ile çocukların seçimi ile enstrüman kurslarımız başlıyor. Enstrüman eğitimlerinde; çocuk hangi enstrümanı isterse o enstrümanı seçiyor. Ebeveynin zoruyla asla bir müzik aleti kursuna kayıt yapmıyor, çocuğun katılımını esas alıyoruz. Tüm enstrüman branşlarında; santur, kemençe, tembur, perküsyon, kaval, gibi bu tür branşlarda çocuğun ilgisine göre enstrüman eğitimleri veriyoruz. Tüm yaş grupları için devam ediyor. Eğer çocuk Ma Müzik Akademisine gelmek isterse 6 ile 14 yaş arası bütün çocuklar 6 yıl boyunca devam eden akademik bir müzik eğitimi alabiliyorlar. Ma Müzik Çocuk Akademisi kursu içerik olarak, ders saati olarak ve akademik olarak daha üst seviyede olduğu için; Ma Müzik Çocuk Akademisine alacağımız çocukları bir seçme atölyesinden geçirmek zorunda kalıyoruz. Çünkü her çocuğun üst düzeyde müzik eğitimi almasına gerek yok, almak zorunda değildir. Biz birazda Ma Müziğin müzisyen eğitmen adaylarını yetiştirmek istiyoruz. Daha önce Aram Tigran Konservatuarında devam edip şu an Ma Müzikte; keman, piyano ve tembur eğitmeni olan genç eğitmenlerimiz var. 14 yaştan sonra 17 ve 30 yaş arası Ma Müzik Akademisi artık Kürtçe anadilinde müzik eğitmenlerinin yetiştiği müzisyenler yetiştiği, Südütyo operatörlerinin yetiştiği, aranjörleri yetiştiği orkestra şeflerinin yetiştiği Ma Müzik Akademimiz var.”
Müzik alanında hem üst düzeyde uzmanlaşmaya hem de akademinin eğitmen ihtiyacını karşılamak için kurdukları Ma Müzik Akademisi’nin çalışmalarını;
Müzik Akademisinde süreç nasıl işliyor?
“3 yıllık bir müzik öğretim süreci var. Haftanın 5 günü 5, 6 saat dünya müzik tarihi, Kürt müziği tarihi, Kürt müziği formları, dünya müzik formları, orkestrasyon, repertuar, solfej, müzik teorisi, piyano eğitimleri. Her öğrencinin istediği bir enstrüman dalında branşlaşacağı bir müzik eğitimi var. Ma Müzik Akademisinde mezun olan gençler şu an Ma Müziğin eğitmen kadrosunu oluşturuyorlar. Şu an 26 kişilik bir eğitmen ekibimiz var. Ve bunlardan 23'ü Ma Müzikten mezun. Yani biz bir yandan eğitmen yetiştirip tüm şehirlerde Ma Müzik şubeleri açmak istiyoruz. Ma Müzik şubelerini açıp; ‘herkes için müzik her yerde müzik’ felsefemizi yerine getirebilmek.” İstiyoruz diyen Şêrko, şöyle devam etti;
“Bir de ilk defa Kürt müziği tarihinde ‘Dengbej ve Stranbej Akademisi’ kurduk. 1.5 yıldır hizmet veriyor. Bugüne kadar dengbejler divanhanelerde usta-çırak ilişkisi ile yetiştirilirdi. Ama artık teknolojinin de gelişmesiyle o eski divanhaneler ne yazık ki kurulmuyor ya da yılda bir iki defa bazı köylerde usta-çırak ilişkisiyle artık dengbejlik kültürünün gelecek nesillere aktarımı çok zor gibi görünüyor. Dengbejlik kültürünün geleceğe aktarılabilmesi için bir akademik eğitim gerekiyor. Serhat bölgesinin, Botan bölgesini, Amed Bölgesi'nin dengbejleri nasıl söylüyor. Hawraman’ın, Mahaba’dın, Kamışlo’nun, Urfa’nın dengbejleri nasıl söylüyor. Her birinin gırtlak yapısı üzerinde özel olarak; Dengbej Akademisi çocuk ve yetişkin bölümünde yeni nesillere aktarılmaya çalışılıyor.”
‘DOĞANIN RİTMİNE KULAK VERİN’
Ekolojik bilinci geliştirmek istediklerini, bunun için atık eşyalardan yararlanarak bir çalışma da yürüttüklerini söyleyen Şêrko;
“Eğitimler dışında Ma Müzik Akademisi aynı zamanda orkestra çalışmaları yapıyor. 2006 yılında Hazar Gölü yaz çocuk kampında benim çocuklarla başlattığım ve bugüne kadar yaklaşık sadece Diyarbakır’da 15000 çocuk doğal ritim orkestra çalışmalarına katıldı. Atık malzemelerle kurduğumuz bu orkestramızla konser verirken şunu diyoruz; “Doğanın ritmine kulak verin.’ Ekolojik bilinç oluşması açından çok değerli bir çalışmadır.
Bu çalışmada beş on dört yaş arası müzik yeteneği olsun olmasın hiç fark etmiyor, tek bir provaya katılması yetiyor. Bu gruba katılanlar da yılda iki üç defa farklı etkinliklerde sahne alıyorlar. Atık şişelerden, boya kutularından, yoğurt kovalarından, bozuk bilgisayar klavyelerinden bozuk hoparlör kutularına kadar her şey; bu orkestra için bir müzik aletidir.” Demektedir.
ÇOCUK ORKESTRAMIZ VAR
“Ve profesyonel akademik çalışma yürüten bir çocuk orkestramız var. Ma Müzik Çocuk Akademisi’nde eğitim gören çocuklardan oluşan bir Ma Çocuk Orkestramız var. Ma Çocuk Akademisinde eğitimleri verilen enstrümanlardan ve çocuk korosu'ndan oluşan şuan 140 çocuğun olduğu şu an pandemi den dolayı pratik çalışmalarının durduğu Bir Çocuk Orkestrası var. Yılın 2 ya da 3 döneminde farklı etkinliklerde müzik günlerimizde sahne alan çocuklar kendilerini profesyonel olarak ifade ettikleri ve Ma Orkestrasına hazırlık yaptıkları Bir Çocuk Orkestrası var.”
JİN MA DEDİĞİMİZ BİR KADIN ORKESTRAMIZ VAR
Müzik çalışmalarında ayrıca kadınlara özgü bir çalışmanın da bünyelerinde yer aldığı belirten Şêrko;
“Tamamen kadınlardan oluşan, şefliğini kadınların yaptığı, kadın müzisyenlerimiz, kadın eğitmenlerimizin yer aldığı, repertuarı da, aranjeyi de kadınların yaptığı bir orkestra.
Jin Ma’da yıl içinde farklı sanatsal etkinliklerde ve Ma Müzik günlerinde; kadına özgü repertuarlar aracılığıyla hem genç kadınların önünü açmak için hem de kadınların kendilerini özgün bir tarzda ifade edebilmeleri için kadınlar tarafından kurulmuş bir orkestra.”
“Tüm Ma Müzik ekibinin yer aldığı Ma Orkestrası var. Ma Müzik Orkestrasında Kürtçe'nin; Kurmanci, Sorani, Zazaki, Hawrami, Lori, Kelhori lehçelerinde hem geleneksel ezgilerin yeniden aranje edildiği bir orkestra. Ve küçük dar, mobil bir ekip dediğimiz Koma Ma var. Bu Ma Orkestrası'ndan daha dar bir ekip.
Yine üst düzey performanslar sergilendiği ve çok farklı konseptler için repertuarlarını kısa bir sürede hazır hale gelebilecek bir ‘Koma Ma’ grubumuz var. Şu anda DTSO’nun işbirliğiyle Diyarbakır'da tarihi mekânlarda tanıtmaya çalışıyorlar. Bu tür işbirliklerinin olması, Amide konserlerinin gerçekleşmesi; kültür ve sanat merkezlerinin desteklenmesi önemlidir.”
ŞARKILARDAN KÖPRÜ YAPTIK
Çalışmalarında ulusarası kurumların destekleri ve sanatçıların katkılarına dikkat çeken Şêrko;
“Ma Müzik kurulduğu günden bu yana uluslararası atölye çalışmalarına, eğitmen eğitim çalışmalarına önem veren bir noktada duruyor. Kurulduğumuz günden bu yana Goethe Enstitüsü, Kültür İçin Alan destekleri ile projelendirdiğimiz renkli kartlarla müzik öğretim metotları atölyesi, Amsterdam Kardeş Okulumuz Aslan Müzik Centerin desteği ile gerçekleştirdiğimiz bir proje. Ondan sonra; Şarkılardan Köprü Yaptık. Kürtçe'nin Kurmanci, Zazaki, Türkçe ve Ermenice beşer çocuk şarkısının yer aldığı, bir çocuk şarkısı projesi. Bu da hem kendimiz için Ma Müzik de kullandığımız çok dilli çok kültürlü bir müzik materyali. Ama aynı zamanda dünyadaki tüm müzik kurumlarının kullanabileceği bir müzik materyalidir. Şu an bir kitap çalışmamız baskıya hazırlık aşamasındadır.’ Ninnilerden Senfonilere Ezgilerin Yolculuğu’ Dünyada ilk defa ve tek olacak materyaller. Bunlar ne yazık ki dünyada böyle bir çalışma yok. Bu Kültür İçin Alanın desteklediği bir proje. Kürtçe melodilerden oluşan ve Kürtçe geleneksel ezgilerden oluşan, Kürtçe çocuk şarkılarından oluşan, bu temeller üzerine kurulmuş bir keman ve piyano metodu hazırlıyoruz. Bir Kürt müzisyen olan keman virtüözü Burusk Zengane ve ve Bolivyalı piyanist Sercio Escalera’nın destekleriyle bu materyalleri gerçekleştiriyoruz. Bu materyaller basıldıktan sonra müzik eğitim kurumlarına ve Ma Müzik Web sitesi üzerinden dijital ortamda herkesin kullanımına sunulacaktır.”
Yoğun çalışmalar içinde bize zaman ayırdığınız için teşekkür ediyor, başarılar diliyoruz.
Bizde size yayın hayatınızda başarılar diliyoruz.