Gönül Morkoç / Norşin Öncel/ Mahsum Rençber
TİGRİS HABER - Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları, güvenlik sağlamak amacıyla sahne önünde tedbir alan polis ile kalabalık arasındaki gerginlikle başladı. Arama noktalarında yüzlerce kişi birikti, Tertip Komitesi arama noktalarında bekletilenler alana alınana kadar kutlamaları başlatmadı. Saat 11.00’da başlaması gereken program 14.30’da başladı.
Diyarbakır’da “Şimdi kazanma zamanı” sloganı ile düzenlenen Newroz kutlamalarına yüz binlerce kişi katıldı. Sabah saatlerinden itibaren alana gelmeye başlayan vatandaşlar, Newroz Alanı etrafında kurulan arama noktalarında tek, tek aramadan geçirildi. Aramaların gecikmesi nedeniyle kontrol noktaları önünde binlerce kişi birikti, gerginlik yaşandı. Polis, aramaların hızlandırılmasını isteyen gruba biber gazı ile müdahale etti. Müdahale esnasında yaralananlar oldu.
Sahne önünde gerginlik
Geçmiş yıllarda yapılan Newroz kutlamalarında sahne önü güvenliği HDP’nin görevlendirdiği kişiler tarafından sağlanıyordu. Ancak, bu yıl polis bu uygulamaya izin vermedi. Onlarca kişi, sahne güvenliği için kurulan tel örgüleri ve polis bariyerlerini kırarak sahne önünde birikti. Çevik kuvvet ekipleri, sahne önündeki biriken kalabalığı çıkarmak için müdahale etti. Bu sırada, polis ile kalabalık arasında gerginlik yaşandı. Alandan, polise, pet şişe, taş ve bayrak çubukları atıldı. Tertip Komitesi görevlilerinin görüşmelerinden sonra, çevik kuvvet ekipleri, sahne önünden ayrıldı. Telleri kıran yüzlerce kişi, bir anda sahne önünde toplandı. Tertip Komitesi’nin uyarılarına rağmen, kalabalık grup sahne önünü boşaltmadı. Kalabalıktan bazı kişilerin platforma çıkması nedeniyle basın mensuplarının çekim yapması da zorlaştı.
Gecikmeli başladı
Arama noktaları ve sahne önünde yaşanan gerginlik nedeniyle kutlama programı da gecikmeli başladı. Saat 11.00’da başlaması gereken program saat 14.30’da başladı. Newroz tertip Komitesi üyeleri, sık sık “arama noktalarında bekletilen kişiler içeri alınmadığı sürece, programı başlatmayacağız” duyuruları yaptı. Gecikmeli başlayan programın açılış konuşmasını HDP İl Eşbaşkanı Zeyat Ceylan yaptı. Ceylan, polisin sert tutumunu eleştirdi, alana gelenlerin “Newroz Bayramı”nı kutladı.
Ahmet Türk konuştu
Ardından, yerine kayyum atanan HDP’li Mardin Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Türk konuştu. Türk, kutlamalara katılanları, “Rengin Amed, selam ve saygılarımı sunuyorum. Newroz ateşinin sıcaklığıyla sizleri selamlıyorum” diyerek selamladı. HDP eski Milletvekili Aysel Tuğluk’un ağır hasta olmasına rağmen tahliye edilmediğini belirten Türk, “Arkadaşım Aysel Tuğluk hastalığından dolayı yaşam savaşı veriyor. Bu durumda zindanda tutuluyor. İnsani, ahlaki bir şey kalmadı. Hastalığından dolayı bırakılması gerekirken, zulüm altında tutuluyor” dedi. Ahmet Türk, Kürt siyasetçilere de “birlik olma” çağrısı yaptı.
Amed bugün bir kez daha tarih yazdı
Daha sonra sahneye çıkan HDP Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, “Bugün Amed halkı bir kez daha tarih yazdı. Sizler bir kez daha Newroz'da hiç kimseye boyun eğmediğinizi gösterdiniz ve tarih yazdınız. Bu tarih elbette demokrasinin, barışın, adaletin yol haritasıdır. İşte bu yol haritasına hep birlikte sahip çıkacağımızı; asla adaletten, barıştan, demokrasiden vazgeçmeyeceğimizi sizler bugün ilan ettiniz. Barışta, eşit ortak yaşamda, onurlu bir yaşamda sonuna kadar kararlı olduğunuzu bir kez daha dünyaya gösterdiniz, Türkiye halklarına gösterdiniz.
Herkes bu meydana iyi baksın
Herkes bu meydana iyi baksın, bu meydandan verilen mesajları iyi okusun. Ankara bu meydanı görsün, Ankara Amed’i görsün. Sizler "şimdi kazanma zamanı" diyerek büyük bir fotoğrafın ortaya çıkmasını sağladınız. Adı, tarihi, kimliği, kültürü yasaklayan bu yasaklı düzeni kabul etmeyeceğinizi bir kez daha herkese gösterdiniz. İnkarla, yok saymayla, kayyımla, cezaevine koymakla, katletmekle bizleri bitiremeyeceklerini bir kez daha gösterdiniz, sizlere teşekkür ediyoruz. Bu yüzyıl büyük acılarla geçti, zulümlerle geçti. Bu yüzyıl tarihe cezaevlerine atılan siyasetçilerle geçti, kayyımların irademizi gasp etmesiyle geçti ama önümüzdeki yüzyılda bunların bir kez daha tekerrür etmeyeceğine bu alandan söz veriyoruz.
Dolmabahçe mutabakatına bağlıyız
“9 yıl önce bu meydanda ilan edilen çözüm iradesine, Dolmabahçe Mutabakatına bağlıyız” diyen Buldan, “Sevgili Amedliler, 9 yıl önce 2013'te bu meydanda bir çözüm mektubu okundu. Bu mektup tarihi çözümün yol haritasıydı. İmralı’dan Sayın Öcalan’ın kaleme aldığı bu tarihi deklarasyonun, ortak geleceğin birlikte kurulacağını ilan eden bu mektubun burada okunmasının üzerinden tam 9 yıl geçti. 9 yılda yaşananlar çözüm mektubunun güncelliğini ve aciliyetini bizlere gösterdi. Biz HDP olarak, Kürtler olarak 2015'teki Dolmabahçe Mutabakatının da 2013'te Amed Newrozunda okunan o mektubun da arkasında olduğumuzu ve onu savunduğumuzu bir kez daha ilan ediyoruz. Çözümden korkan bir iktidarın bu ülkeyi ne hale getirdiğini hepimiz gördük, görüyoruz. Bu iktidar aklı barışa tecrit uyguladı, bu iktidar aklı demokrasiye tecrit uyguladı. Bu iktidar aklı halkların kardeşliğine, özgürlüğüne, kimliğimize, dilimize, kültürümüze tecrit uyguladı” ifadelerini kullandı.
Halaylarla bitti
Kutlamalarda, DBP Eş Genel Başkanı Saliha Aydeniz ile Azadî Partisi Genel Başkanı Ayetullah Aşiti de birer konuşma yaptı. Alana gelen yüz binlerce kişi, sanatçı Elenora ve Rojda’nın şarkıları eşliğinde halaylar çekti.