Mahsum Kara
TİGRİS HABER - Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası (DTSO) Başkanı Mehmet Kaya, Kent insanının sürdürülebilir bir ekonomi ve yönetim anlayışını istediğini söyleyen Mehmet Kaya, Diyarbakır’ın popülizmi sevmediğini, popülist yaklaşımlara izin vermediğini belirttiği Tigris haber’in canlı yayınında, birlik ve beraberliğe vurgu yaparak, “Ben yaptım oldu demekle olmuyor, Biz yapalım, biz yaptık deyince oluyor. Bizim ilkeli duruşumuzun tarifi budur. Yeşil listenin bileşenleri de bu ilke ile hareket ediyor” dedi.
Kazanma şansı yüksek olarak görülen Yeşil listenin Başkan adayı Mehmet Kaya’nın Tigris haberin canlı yayınında Naci Sapan ve Salih Yeşil ile yaptığı sohbetin ana başlıkları şöyle:
Çalışmalarımız sadece üyelere dönük değil
DTSO’nın dört yılık çalışmalarında sadece üyelerine yönelik çalışma yapmadıklarını belirten Kaya, “Her üyemizin sorunlarını çözmeye çalıştık ama kentin ihmal edilmiş sorunları konusunda da elimizden geldiğince kentte bir ortak akıl yaratarak çalışmaya çalıştık. Türkiye’ni hiçbir yerinde Ticaret Sanayi Odaları bir vize merkezi kurmaz biz bir vize merkezi kurduk. Bu kentte birçok desteğimiz oldu; kooperatiflerimizin yolcu taşımacılığından tutunda yerel yönetimlerle bağlantılı işlerinde takipçisi olduk. Bize gelen insanların sadece üyelerimiz değildi, kentte ve belediye ile ilgili yaşanan sorunlara ilişkin odamız ilk çalınan kapıya dönüştü maalesef. Kenttin sorunlarını dışarıdan getirilmiş bürokratlar ile çözmeye çalışırsanız kentteki insanlar kimle temas edecek? Dört yıllık bir çalışma süremizde bir seçilmiş, üç atanmış kayyum ile çalışmak zorunda kaldık. Yaşanan bu durum bize yapacağımız bütün işlerin yarıda kalmasına neden oldu” dedi.
Sanayi için alt yapı hazırlıyoruz
Kent için önemli adımlar attıklarını ifade eden Kaya, şunları dile getirdi: “Özellikle bu kenttin yıllardır ihmal edilmiş sanayi alt yapısı yetersizdi. Büyük organize sanayi bölgesinin arıtmasını, Karacadağ Organize Sanayi Bölgesini bitirdik, tekstil organize sanayinin birinci bölgesi bitti, şimdi ikinci etabını yapıyoruz. Hedeflerimiz içerisinde Silvan Barajı önünde bir gıda organize sanayi bölgesi kurmak istiyoruz. Kentte özellikle 2018’den 2021’e kadar bir ortak akıl yapısı kurmaya çalıştık. Önümüze koyduğumuz hedefler var o hedeflere baktığımız zaman, henüz yapılacak çok işimiz var ve bize bir dört yıl daha lazım. ”
Kenti dışarıdan yönetmeye çalışıyorlar
Göreve ilk başladıklarında kentte bir ekonomik koordinasyon masası kurma talebiyle işe başladıklarını belirten Kaya, “Bu koordinasyon masası üç yıl boyunca gayet iyi yürüdü. Şu an meyvelerini yemeğe başladığımız tekstilinden tutun Karacadağ organize sanayi bölgesine kadar yapılan planlamaların hepsinin altında bu ekonomik koordinasyon vardır. Maalesef son bir yıldır bu ekonomik koordinasyon toplanmaya başlandı. Somut meyveleri görünmesine rağmen, projelerin devamında sorun yaşıyoruz. Seçimle gelip seçimle gidenlerden bahsetmiyorum, dışarıdan atanmış kişilerden bahsediyorum. Dışarıdan atanmış biri geldiği zaman, maalesef bölgenin yılardır süren çatışmalı sürecini ve ortada olan Kürt sorununu bilmiyor. Bu durum, bürokratın bu kenti tanıması, rahat yol alması, sivil toplum ilişkilerinde sorun yaşamasına neden oluyor. Bu kent maalesef kendi iç dinamiği ile yürüyen bir kent değil. Dışarından çok siyasi müdahaleler alan bir kent. Bu durum istediğimiz bir durum değil. Bu durum kentte yarattığımız ortak aklın kaybolmasına neden oluyor. Bu kentte hiçbir güvenlik sorunu olmadığını çok iyi biliyor olmamıza rağmen, bazen bir anda önümüze çıkan güvenlik politikaları bu kentteki aklın önüne geçerek çalışmaları, projeleri engelliyor” şeklinde konuştu.
Her alanda yatırım yapılabilecek bir kent
Kaya, Diyarbakır’ın her anlamda yatırım yapılabilecek olan bir kent olduğuna dikkat çekti. Kaya, “Dünyadaki ticaret döngüsüne baktığımız zaman, bu kent konum olarak en iyi yatırım alanlarından biri. Şu an yatırımın önündeki engellerden biri beşeri sermayedir. Türkiye’nin hiçbir yerinde olmayan beşeri sermaye bu bölgede var. Maalesef dışarıdan gelen akıl bu kentin hızını düşürdü. Hiçbir kent sadece bir kurum üzerinden gelişme sağlayamaz, biz bu durumu aşacağız. Bütün paydaşlar bir kent için bir masaya oturmuşsa o kent hızla yol almaya başlamıştır. Ama her kurum kendi başına çalışırsa biz bu durumu geliştiremeyiz. DTSO, Türkiye’nin Coğrafi İşaret sıralamasında birinci sırada. Ama biz ortak aklı birlikte oluşturmadığımız için sanayide 24’ncü sıradayız. Son dört yılda yaptığımız çalışmalara rağmen buralara geldik. Biz, mevcut organize sanayi bölgelerimizin bir iki katı daha organize sanayi bölgeleri yaratmak zorundayız. Bu kentin iç dinamiği çok güçlü. Bu gücün hızla gitmesi için ortak akıl bünyesinde toplanması lazım” dedi.
Sürekli değişimler kentin gelişmesini engelliyor
Kent insanını artık sürdürülebilir bir ekonomi ve yönettim anlayışını istediğini ifade eden Kaya, “İnsanlar sürekli değişen bir anlayış istemiyor. Sürekli değişimler bir kentin gelişmesini engeller. Kamu yatırımının kent ve yerelle ortak hareket etmesi gerekiyor. Bunu sağlamazsanız gecikmeler ve yanlış yatırımlar başlıyor. Kentin en önemli sorunu ilçelerdeki imar durumunun ortaya çıkmasıdır. Çünkü imar yapıldığı zaman hangi bölgenin sanayi alanı, konut alanı, ticaret alanı olduğu bir şekilde bittiriliyor. Yaptığımız ve planladığımız projelerin çoğu gelen bürokratlardan dolayı sekteye uğruyor. Bu durum sadece kente zarar verir” dedi.
Sur’a müdahale etmeye çalıştık
Seçildikleri dönemde Sur restorasyonuna müdahale etmeye çalıştıklarını belirten Kaya, “Biz ilk olarak Sur’da yapılması planlanan konutların yapımını durdurduk. Biz müdahil olmasaydık Sur’da bin 500’ün üzerinde konut yapılacaktı. Daha sonrasında yapılacak olan hileyi durdurup satışını engelledik. Biz mümkünse kötünün iyisini yapıp orada evleri yıkılmış olan insanların görüşünü alarak bir kiralama modeli çıkarmaya çalıştık. Maalesef kentin dışında bir akıl bu duruma müdahale edince, ortaya ihale sistemi çıktı” dedi.
Kürtçe dilinin ekonomide kullanılmasıyla ilgili eğitimler verdiklerini söyleyen Kaya, “ Kürtçe için kendi üyelerimiz üzerinden dönem, dönem kampanyalar yaptık. Diyarbakır’da kurulan Kürtçenin anadil eğitiminden tutun kullanımını yaygınlaştıran platformların içerisinde olduk. Bu bağlamda Kürtçeye yönelik yarışmalar yaptık. Dil konusunda biz sadece destek verebiliriz, ana motorları biz değiliz” dedi.
Kadınların ekonomide güçlü olmasını istiyoruz
2018 yılında kadın meclisi kurduklarını ifade eden Kaya,“ Bizim temel hedefimiz; kadın girişimci sayısını artırmak. Kadına yönelik istihdam ve yatırım konusunda neler yapılması gerektiğine yönelik çalışmalar yaptık. Kadınların sivil toplum kuruluşlarında yer almasının alt yapısını hazırladık. Göreve geldiğimizde sayısı 440 olan şirket sahibi ve ortağı olan kadınların sayısını 2 bin 700’e ulaştırdık. Özelikle kandın meclisi üyelerimiz her yatımcıyı ziyaret edip sorunlarını masaya yatırmaya çalıştık. Türkiye Borsalar Birliği yönetiminde kadın yokken, Diyarbakır’da bizim yönetim kurulunda ve meclis başkan vekilliğinde kadınlar var. 16 grubun içinde kadınlar olacak. Mecliste iki olan kadın sayısını altıya çıkarmak istiyoruz. 16 meslek komite başkanından 6’sının kadın olmasını hedefliyoruz. Türkiye’deki odalar içerisinde en farklı oda haline geleceğiz. Bölgede kadınlar siyasette güçlü, biz ekonomide de güçlü olmasını istiyoruz” dedi.
Diyarbakır fıstık merkezi olacak
Planladıkları hedeflere değinen Kaya, şunları söyledi: “ Bismil ilçesinde orta ölçekli bir organize sanayi bölgesi kurulmalı bunun için planlarımız var. Diyarbakır’da gıda organize sanayi bölgesi kuruyoruz. Silvan Barajı ile birlikte sulama bizim için çok önemli hale gelecek ve gıda organize sanayisini onun için kuruyoruz. Bizim kuzey ilçelerine yönelik fıstık yetiştirme projemiz var, buna bağlı olarak 2 milyon fıstık fidesi dağıtacağız. Diyarbakır’ı fıstık merkezi haline getirme hedefimiz var. Kent içerisinde bulunan bazı birimlerin taşınması lazım. Bunlarla ilgili yer çalışmalarımız vardı. Kenttin kiralarının aratmasına sebep olan mobilyacı merkezi kuracağız. En önemsediğimiz çalışmalardan bir tanesi Karacadağ küçük sanayi sitesiyle sanayi sitelerini kentin dışına taşıyacağız. Yeni bir fuar alanı yapacağız. Birinci çalışma alanımız, yöresel ürünlerimizdeki coğrafi işaret ve gastro inovasyon çalışma alanımız olacak. Borsamız ile birlikte lisanslı pamuk üretimimizi hayata geçireceğiz. Besi hayvancılını sanayi alt yapısını geliştireceğiz. Dicle Kral Kızı ve Silvan Barajının sulaması ile kentimizi hazır hale getireceğiz. Genç istihdam yaratacağız. Kent danışma merkezi kuracağız. Üniversite kurmak için halen çalışıyoruz. Maalesef Diyarbakır’da vakıf üniversitesi kurma yönünde büyük bir bariyer var. Önümüzdeki birçok engel kaldırıldığında çok önemli ilklere adım atacağız” dedi.