Ramazan YAVUZ-ÖZEL HABER
TİGRİS HABER - Diyarbakır’da Bedensel engelli bireyler yaya üst geçitlerini kullanamamaktan yakınıyor. Yıllar önce Bağlar ilçesinin Koşu yolu caddesi üzerindeki yaya üst geçidi engelliler, yaşlılar ve hastalar düşünülerek asansörlü bir şekilde oldukça modern yapıldı. Üst geçitteki asansörler iddiaya göre madde bağımlılarının tahrip etmesi sonucu sık sık bozulunca iptal edildi, engelli bireyler mağduriyet yaşamaya başladı.
Bağlar ilçesinin Koşuyolu caddesinde kentin en büyük yaya üst geçitlerinden biri bulunuyor. Yolun iki tarafına dikilen kocaman beton kolonların üzerine oturtulmuş. Ayrıca kocaman demir bloklarla da desteklenmiş. Burası kentte trafik yoğunluğunun da en fazla olduğu yerlerden biri.
2012 YILINDA RAYLI SİSTEM DİKKATE ALINARAK YAPILMIŞ
Biraz araştırdım; 2012 yılında trafik kazalarının önüne geçilmesi için oldukça modern bir şekilde yapılmış. Yapıldığında gerçekten günün koşullarında oldukça modern bir üst geçit. Nedeni ise üst geçit yapılırken engelliler, hastalar ve yaşlıların unutulmaması. Üst geçidin tüm yükünü taşıyan caddenin iki tarafındaki kocaman beton blokların içine ayrıca asansörde yapılmış. Bu iki asansör ilk yıllarda çalışıyor ve kullanılıyordu da. Üst geçidin yapılmasıyla birlikte öğrencilerin yanı sıra yaşlılar ve özürlülerde rahat nefes almıştı. Engelliler ve yaşlılar üst geçide asansörle çıkıp diğer tarafta ise yine asansörle güvenli bir şekilde iniyordu. Yani söz konusu bu üst geçit, engelli erişimine uygun, asansörlü, özgün tasarımlı ve raylı sistem dikkate alınarak yapılmıştı.
ÜST GEÇİDİ ARTIK ENGELLİLER KULLANAMIYOR
Bu üst geçitte dikkat çeken şey, iki tarafında bulunan ve artık asansörlerin olmadığı yerlerin hali. Daha önce asansörlerin bulunduğu bölüm saclarla kapatılmış. Üst geçidin yukarısındaki asansörlerin çıktığı bölümler de yine sacla kapatılmış. Üst geçidi kullanıp diğer taraftan aşağı indim. Diğer tarafta aynı durumdaydı. Yani engellilerin üst geçidi kullanma olasılığı kalmamıştı. Sonra merak ettim mesela buradan karşıdan karşıya geçmek isteyen engelliler nasıl bir yol izliyordu. Çünkü bu yoğun trafikte bir engellinin karşıdan karşıya geçmesi hayli zordu. Mutlaka yardım sever vatandaşlar imdatlarına yetişiyordu.
MADDE BAĞIMLILARI BU HALE GETİRMİŞ !!
Vatandaşlar ve esnaflarla görüştüm, aslında bu asansörlerin iptal olma meselesi yeni bir şey değilmiş. Sorunun geçmişi 2014 yılına kadar gidiyor. İddiaya göre, Üst geçit 2012 yılında hizmete girdikten sonra madde bağımlıları bu asansörlere musallat olmuş. Geceleri içinde yatıp kalktıkları yetmiyormuş gibi bir de tahrip etmişler. Bu yetmemiş birde asansörlerin malzemelerini kırarak çalmışlar. Bu da yetmemiş asansörlerin kapılarını bile söküp götürmüşler. Büyükşehir Belediyesi defalarca onarmış, vatandaşların bu asansörlere sahip çıkmasını istemiş ancak, bu durumla baş edemeyince de asansörleri iptal etmiş. Kim bilir yapıldığı zaman ne paralar harcanmış.
ASANSÖR BOŞLUKLARI TEHLİKE ARZ EDİNCE KAPATILMIŞ
Asansörlerin kapılarının çalınmasından sonra üst geçidi kullanan öğrenciler için asansör boşlukları büyük tehlike oluşturunca 2022 yılında yetkililer harekete geçerek bütün girişlerini sac bloklarla kapatmış. Tabii asansörlerin iptal edilmesi engelliler ve yaşlıları olumsuz etkiledi. Engelliler artık yıllar önce olduğu gibi yine vatandaşların yardımıyla karşıdan karşıya geçebiliyor. Tabii yoğun trafikten fırsat bulabilseler.
“BİZİM İÇİN YAPILDI, ANCAK BİZ KULLANAMADIK”
Diyarbakır Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Ömer Askan, Koşu yolundaki üst geçit yapılırken engelli bireylerin de burayı kullanabilmesi için iki tarafına asansör konulduğunu, ancak bu asansörleri engelli bireylerden çok sağlıklı kişilerin kullandığını ve kısa sürede de bozulduğunu söyledi. Asansörlerin bozulduktan sonra bir iki kez onarıldığını ancak arızalar devam edince bir daha yapılmadığını ve daha sonra iptal edildiğini belirten Ömer Askan, “Yıllar önce yapılan Koşu yolu üst geçidinde Engelli bireylerin yaşamını kolaylaştırmak için asansör yaptılar. Asansörlü üst geçit kentte ilk kez yapılmıştı. Kentin asansörlü tek üst geçitiydi. Ama maalesef bir süre sonra kullanılamadı. Engelli bireyler bu asansörü kullanamadılar. Bu asansörleri engelli, yaşlı ve hastalar kullanması gerekirken sağlıklı olanlar buna meydan vermedi ve daha çok kullandı. Bozulduktan sonra öyle kaldı. Aslında insanlarımız bu asansörlerin engelli, yaşlı ve hasta bireyler için yapıldığının farkına varmıyor. Bu asansörleri sağlıklı bireyler daha fazla kullanıyor. Kullanırken de maalesef sağlıklı kullanmıyor." dedi.
ÜST GEÇİTLER ENGELLİER İÇİN DİZAYN EDİLMELİ
Üst geçitlerin engelli bireylerin de kullanabileceği hale getirilmesi gerektiğini kaydeden Diyarbakır Bedensel Engelliler Derneği Başkanı Ömer Askan, şunları söyledi:
Üst geçitlerin her iki tarafına da engelli, hasta ve yaşlı bireylerin kullanması için mutlaka asansör yapılması gerekiyor. Asansörleri sadece engelli, yaşlı ve hasta bireylerin kullanması için vatandaşların bilinçlendirilmesi gerekiyor. Bu da asansörlerin üzerine (sadece engelli, yaşlı ve hasta bireylerin kullanması içindir) gibi uyarı yazıları asılarak olabilir. Bütün üst geçitlerin bu şekilde uygun hale getirilmesi büyük bir ihtiyaçtır. Çünkü engelli vatandaşlar caddelerde karşıdan karşıya rahatlıkla geçemez. Araçlar onu caddeden geçerken gördüğü zaman beklemesi gerekiyor. Bu da trafiğin aksaması demektir. Bu nedenle üst geçitlerde engelliler için asansör olursa engelliler bu asansörleri kullanıp tehlikesiz ve rahat bir şekilde caddelerde karşıdan karşıya geçer.
DİNLENME PARKLARINA TUVALET YAPILSIN
Dinlenme parklarının birçoğunda engelliler için lavabo ve tuvalet bulunmamasından da yakınan Ömer Askan, "Kentteki dinlenme parklarının büyük bölümünde bedensel engelliler için tuvalet ve lavabo bulunmuyor. Kenti görmeye gelen yabancı bir bedensel engelli bu ihtiyacını gidermede büyük zorluk yaşıyor. Dinlenme parklarındaki bu sorunun da giderilmesi gerekiyor. "