Mahsum Kara/Mahsum Rençber
TİGRİS HABER - Diyarbakır’da son yıllarda artan kaçak yapı ve imar çalışmaları artarak devam ediyor. Kaçak yapılara dair değerlendirmeler yapan Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Eş Başkanı Ferit Kahraman, “Kent rant alanına dönüşmüş durumda. Devletin kamu kurumu bile kaçak yapıda faaliyet yürütüyor” dedi.
Seçim sürecine girilen Türkiye’de, imar affı beklentisi kaçak yapıların artmasına ve hız kazanmasına neden oldu. Diyarbakır’da son 6 yıl içerisinde yerel yönetimlerin denetlemediği ya da görmezden geldiği için kaçak yapı oranında ciddi artışlar olmaya başladı.
Kentte kaçak yapılaşama ve rant alanları ile ilgili tartışmalar sürerken, konuya dair konuştuğumuz TMMOB Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Eş Başkanı Ferit Kahraman, “Son zamanlarda kentteki kaçak yapılar ve imara aykırı yapılaşmalar yoğun bir şekilde artarak devam ediyor. Kaçak yapılar denetimsiz, mühendislik ve mimarlık habersiz bir şekilde yapılıyor. Kaçak yapılara ses çıkarmayan ve izin veren yerel yönetimler suç işliyor” diye konuştu.
Kaçak yapılar artarak devam ediyor
Son zamanlarda kentteki kaçak ve imara aykırı yapılaşmaların yoğun bir şekilde, artarak devam ettiğine dikkat çeken Kahraman, yaşanan imar ve kaçak yapı sorununa dair şunları söyledi: “Buradaki asıl sorun, hükümetin sürekli gündeme getirdiği imar aflarıdır. Bu tür haberler insanları kaçak yapılara teşvik ediyor. Devlet kendi eliyle kaçak yapılaşmaları teşvik edici paketler ya da yasal düzenlemeler yapmaz, yapmamalıdır. Doğal afetler, seller ve deprem riskleriyle karşı karşıya kaldığımız bir coğrafyada yaşıyoruz. Yakın zamanda da biliyorsun doğal afetlerden dolayı birçok yıkım meydana geldi. Kaçak yapılar denetimsiz, mühendislik ve mimarlık habersiz bir şekilde yapılıyor. Bundan dolayı yapıların yıkılması ve çökme riskleri bulunuyor. Bu durum beraberinde insan hayatını riske atıyor.”
Haksız kazanç ve rant alanı yaratılıyor
Kentlerde mimari yapılar organize edilirken, planlamaların, ince ayrıntıların dahi değerlendirilerek yapılması gerektiğini ifade eden Kahraman, “Bir yapının ruhsat alarak imara uygun bir şekilde yapılması beraberinde, belediyeye kamu yararına bir ruhsat harcının ödenmesi ve bir gelirin kaydedilmesi demektir. Dolayısıyla bu kaçak yapılar yapılınca, kamu yararına gelecek olan gelirlerden mahrum bırakılıyor. Aynı zamanda beraberinde haksız kazanç ve rant getirmiş oluyor. Çünkü eşit bir şekilde herkesin sahip olduğu haklar çerçevesinde varsa bir yapı, ikamet ya da ticari anlamda bir faaliyette bulunması gerekiyorken bunun dışına çıkılmaması lazım” dedi.
Otel ve hastanelerde izinsiz katlar yapılıyor
Kentte yapılan kaçak yapılara dair Kahraman, şu bilgileri verdi: “Kaçak yapılaşmalara baktığımızda Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün hemen karşısında imar izni olmayan katlar yükseliyor. Belediyenin karşısında ruhsatı olmayan düğün salonları, oteller yapılıyor. Oteller ve hastanelere izinsiz katlar ekleniyor. PTT devletin bir kamu kurumu, devletin kamu kurumu Diyarbakır’da kaçak bir yapıda faaliyet sürdürüyor. Kaçak yapılara işletme ruhsatı verilemez, ama bu konuda bile yerel yönetimler suç işlemiş oluyor. Yakın zamanda gündeme gelen bir durum var. Kayapınar Belediyesi, park alanına taziye evi yapılması için izin verdi. Bunların hepsi birer suçtur.”
Suç duyurusunda bulunduk
Geçmiş dönemde kentte bulunan kaçak yapılara ilişkin rapor oluşturduklarını hatırlatan Kahraman, “Bütün aykırılıkları fotoğraflarla belgeleyen bir başvuru dilekçesi hazırlamıştık. Raporu idarelere gönderdik, ama her hangi bir sonuç alamadığımız için Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduk. Suç duyurusu ile ilgili herhangi bir gelişme yok maalesef. Kaçak yapılarla ilgili devlet kurumlarının yapması gerek denetimi maalesef TMMO olarak yapmak zorunda kalıyoruz. Biz halkımız için bu çalışmaları yürütmekten yorulmuyoruz. Ama burada sorun, geri dönülemez ve önlenmesi zor olan bir takım sonuçların ortaya çıkmasıdır. Yakın zamanda Sur Belediyesi Dünya Mirası listesinde yer alan Dicle Nehri’nden kamyonlarla kum çıkardı. Bu olaya bile baktığımızda idarelerin kendileri bile bu aykırılıkları yapabiliyor” dedi.
Talan politikasına karşı ses çıkarmalıyız
Yaratılan rant, ortaya çıkan milyonluk kazançlar karşısında önemsiz cezaların verildiğini söyleyen Kahraman, “Bizim kamuoyuyla beraber büyük bir dayanışma göstererek yaşananlara karşı çıkmamız gerekiyor. Kent şu an talan alanı yapılmış durumda. Kayyumlar ne kadar bu talana ortak olmuş olsa da herkesi buna karşı ses çıkarmaya davet ediyorum” dedi.