TÜRK Silahlı Kuvvetleri’nden (TSK) , OHAL’in 2. Kanun Hükmünde Kararname’si (KHK) ile FETÖ bağlantılı ve milli güvenliğe tehdit oluşturdukları gerekçesiyle ihraç edilen 1684 askere yargı yolunun kapalı olduğu bildirildi.
Askerler, YAŞ kararı ile atılsalardı, anayasa gereği ihraç kararlarına karşı yargı yolu açık olduğu için Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde iptal davası açabileceklerdi. Ancak Hükümet, YAŞ’a saatler kala bir ilke imza attı ve olağanüstü hal KHK’sı ile ihraç yoluna giderek bu yolu kapattı.
İhraçlar, yasa hükmünde KHK ile yapıldığından bunun “idari” işlem sayılmadığı, bu nedenle de yargı yolunun kapalı olduğu bildirildi. KHK kapsamında işten çıkarılacak sivil memurlar için de yargı yolunun aynı şekilde kapalı olduğu savunuluyor. Askeri kaynaklar ve eski Genelkurmay eski Mahkemesi Başkanı Mehmet Sever, soru ve yanıtlarıyla KHK ile askerlerin ihraçlarına dönük hukuki durumu şöyle değerlendirdiler:
1-Soru: OHAL KHK’sı ile ihraç edilen 149 general ve 1099 subay dava açabilecek mi?
- KHK ile ihraç edilen askerlerin dava açamayacaklarını bildirdiler. Sever’e göre, “KHK ile ihraç edilen askerler, bu bir idari işlem olmadığı için Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde, dava açamayacaklar. Çünkü idari bir işlemle değil KHK ile yani kanunla atıldılar. Kanuna karşı dava açılması mümkün değil. Yargı yolu kapalı.
2-Neden YAŞ öncesi KHK ile atıldılar?
- Şayet bu askerler YAŞ kararı ile TSK’dan ihraç edilmiş olsalardı, bu bir idari karar olduğu için Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nde iptal talebiyle dava açabileceklerdi. Bunu engellemek için YAŞ kararıyla değil KHK ile atıldılar.
3-OHAL KHK’larına AYM yolu açık mı?
- Hayır kapalı. Anayasanın 148. maddesine göre, OHAL KHK’larına karşı iptal istemiyle AYM’de iptal davası açılamıyor.
4-İhraç edilenlerin emekli ikramiyesi ve maaşı alabilecekler mi?
- Evet. Emeklilik haklarını kazananlar emekli ikramiye ve maaşlarını alabilecekler.
5-İhracın hukuki sonuçları neler olacak?
- TSK ile ilişkileri kesilenler, rütbeleri alınacak, bir daha orduevlerine giremeyecekler. 15 gün içinde lojmanı boşaltacaklar. Pasaportları ve pilot lisansları iptal edilecek.
6-Devletten atılan siviller de dava açabilecek mi?
- Sever, “KHK ile atılan sivil devlet memurlarına da yargı yolu kapalı diye düşünüyorum. Aynı gerekçeyle onlar da dava açamaz” dedi.
7-YAŞ’tan önce emekli olan iki komutanın hukuki durumu ne olacak?
- KHK ile ihraç edilmeleri ya da YAŞ kararıyla atılmaları artık mümkün olmayacak. Çünkü kendi talepleri ile emekli oldular. Emeklilik haklarını kazandıkları için ikramiye, maaş ve özlük haklarını koruyacaklar.
8-Ölen askerlere ihracın hukuken ne anlama geliyor?
- Ailesi emeklilik hakkı varsa alabilecek. Ancak, 15 gün içinde lojmanı boşaltacaklar. Pasaportlarını iade edecekler. Bir daha orduevine girmeyecekler. Bu ihraca ve sonrası işlemlere karşı da dava açamayacaklar.