Sigortada son 1 yıldır zorunlu trafik sigortası neredeyse tek gündem. Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre sektör son 10 yılda 7 milyar lira zarar edince şirketlerde sermaye erimeye başladı. Bunun üzerine yüzde 132’ye kadar çıkan oranda zamma başvuran şirketleri durdurmak için Hazine Müsteşarlığı yasal düzenlemeye gitti.
Buna göre kusurlu sürücüye tazminat ödenmemesi ve ödenecek tazminatların da düzenli ve öngörülebilir bir tabloya göre ödenmesi yasal güvenceye alındı. Yasal düzenleme sonucu fiyatlar biraz aşağı geldi ancak istenilen düşüş sağlanamadı. Çünkü sigorta şirketleri sermayelerinin eridiğini belirterek fiyat indirimlerinde yeni sermaye ihtiyaçlarının daha da artacağını ilettiler.
İşte sigorta şirketlerinin sermayesini yaklaşık 5 milyar lira rahatlatacak düzenleme bu nedenle devreye sokuldu. Şimdi adım adım düzenlemenin ne olduğunu anlamaya çalışalım.
Sigorta şirketleri gelecekteki muhtemel hasar ödemeleri için gelirlerinin bir kısmını karşılık olarak ayırıyor. Buna da Muallak Hasar Karşılığı deniliyor. Şirketlerin başta trafik olmak üzere gelecekle ilgili ayırdığı karşılık tutarı 15 milyar lira düzeyinde.
Bu karşılık kadar tutar bilançoda şirketlerin gelirinden indiriliyor. Şimdiye kadar bu tutar net olarak indirilmek zorundaydı. Düzenleme de bu alanda yapıldı. Hazine bir genelge ile karşılık tutarının bugünkü fiyat düzeyinden gösterilmesini kabul etti.
Düzenlemenin adı Muallak Tazminat Karşılığından Kaynaklanan Net Nakit Akışlarının İskonto Edilmesi Hakkında Genelge. Yeni genelgeye göre artık şirketin 5 yıl sonra ödeyeceği 10 liranın bugünkü karşılığı indirgenerek hesaplanacak ve bilançoya öyle konulacak. Bu tutar da faiz düzeyine göre örneğin bugünkü değer ile 5 lira olabilecek. İşte şimdi şirketler 10 lira yerine 5 lira karşılık ayıracak.
BANKALAR DA RAHATLAYACAK
Böylece şimdiye kadar şirketlerin eriyen sermayelerine destek sağlanacak. Sağlanacak destek az değil. Uzmanlar şu anda 15 milyar lira olan Muallak Hasar Karşılığı’nın yüzde 30 civarında etkileneceğini yani yaklaşık 5 milyar lira azalacağını hesaplıyor.
Buna göre muallak hasar karşılığı bilançoya 15 yerine 10 milyar lira olarak girecek yani kârlar 5 milyar lira artacak. Geçmişte trafik sigortasının yarattığı zarar nedeniyle sermaye koymak zorunda kalan birçok şirket artık bunu yapmak zorunda kalmayacak. Hazine böylece şirketlerin sermayesorunu olmadan trafik sigortası primlerini daha da aşağı çekmesini bekliyor.
Diğer yandan başta İş Bankası, Halkbank, Vakıfbank ve Akbank’ın bilançoları sigorta şirketleri ile konsolide yapıldığı için düzenlemeden olumlu etkileneceği tahmin ediliyor.
AB’YE UYUM KAPSAMINDA
Yapılan düzenleme aslında bir süredir tartışılıyordu. Çünkü Avrupa Birliği yasalarına uyum kapsamında Solvency 2 şartları gereği zaten yapılması gereken bir değişiklikti. Tüm Avrupa’da sigorta muallak hasarları Türkiye’deki yeni düzenlemede olduğu gibi indirgenerek hesaplanıyor. Ancak indirgenmiş hasar karşılığı zorunlu değil bu nedenle fazla vergi ödemek istemeyen şirketler eski sisteme devam edebiliyor.