Mahsum Kara
TİGRİS HABER - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanvekili Ekim Ayının ilk Pazartesi gününe denk gelen 'Dünya Çocuk Günü'ne ilişkin raporu açıkladı.
Raporda öne çıkan başlıklar şöyle:
Beslenme, eğitim ve sağlık
Türk-İş’in belirlemelerine göre Eylül Ayı itibariyle: Mutfak enflasyonu aylık yüzde 5,15, son on iki ayda yüzde 130,01 oranında artış gösterdi. Açlık sınırı 7.245 TL (asgari ücretin 1.745 TL üzerinde)… Dört kişilik ailenin yapması gereken toplam harcama (yoksulluk sınırı) 23.600 TL
-BM Dünya Gıda Programının (WFP) bu yılın Haziran Ayı verilerine göre ise, 82,3 milyon nüfuslu Türkiye’de 14,8 milyon kişi yeterli gıda tüketemiyor.
-Veriler 5 yaş altı çocukların yüzde 1,7’nin akut yetersiz beslenme, yüzde 6’nın ise kronik yetersiz beslenme yaşadığını ortaya koyuyor.
-Çocukların sağlıklı beslenmesine ilişkin bir başka örnek ise “Okul Gıdası Uygulaması”nın gerekçesiz bir biçimde ertelenmesi…
-2020 yılı Ekim ayında Resmi Gazete’de yayınlanan “Okul Gıdası Onayı ve Logosuna Dair Yönetmelik”in uygulanması 2023 yılı Eylül Ayına ertelendi.
-Çocukların sağlıklı beslenmesini amaçlayan yönetmeliğin sırf ticari kaygılarla ertelendiği ortada.
Eğitim
1. Milli Eğitim İstatistikleri-Örgün Eğitim 2021-2022 yılı verilerine göre, Türkiye’de geçen yıl okul öncesi eğitim, ilkokul ve ortaokul düzeyinde 19 milyon 155 bin 571 öğrenci örgün eğitim aldı.
2. Öğrencilerden 15 milyon 839 bin 140’nın resmi, 1 milyon 578 bin 233’nün özel ve 1 milyon 738 bin 198’nın ise açık öğretim kurumlarında eğitim gördüğü belirtiliyor.
3. Örgün eğitimdeki öğrencilerin 1 milyon 885 bin 4’ü okul öncesi eğitimde, 5 milyon 433 bin 901’i ilkokulda, 5 milyon 293 bin 67’si ortaokulda, 6 milyon 543 bin 599’u ortaöğretimde yer aldı. Özel öğretim kurumlarındaki öğrencilerin toplam örgün eğitim içindeki oranı yüzde 9 oldu.
4. Örgün eğitimde 2021-2022 eğitim - öğretim yılında 56 bin 200’ü resmi okul, 14 bin 179’u özel okul ve 4’ü açık öğretim okulu olmak üzere toplam 70 bin 383 okul hizmet verdi. Bu okulların 14 bin 124’ü okul öncesi eğitim, 24 bin 519’u ilkokul, 18 bin 936’sı ortaokul ve 12 bin 804’ü de ortaöğretim kademesinde yer aldı.
Cinsel istismar ve çocuğun yaşam hakkı
Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü 2019 yılında “Ceza Mahkemelerinde TCK Uyarınca Yıl İçinde Açılan Davalardaki Suç ve Sanık Sayıları” Raporunda değişikliğe gitti ve gerekçesi açıklanmayan bu değişiklikle, toplam verilerin altına her bir suç grubundan yargılananlara ilişkin verilerin erişime kapatılmasıyla eski hükümetlerle son 17 yılın karşılaştırmasının olanağı kalmadı.
TÜİK verilerine göre, 2014-2017 yılları arasında 7.466’ı erkek, 51.818’i kız olmak üzere toplam 59.284 çocuk cinsel istismara maruz kalmıştı.
Türkiye’nin 7 Aralık 2011 tarihinde onayladığı ve 2012 yılı Nisan Ayında yürürlüğe giren “Çocukların Cinsel Suiistimal ve Cinsel İstismara karşı Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi (Lanzarote Sözleşmesi)”, devletlere, hüküm giymiş cinsel suç faillerinin bilgilerini kayıt ve muhafaza etme sorumluluğu yüklemekte… Ancak bu yönde bir çalışma olduğuna dair hiçbir emare bulunmuyor.
Bianet’in düzenli olarak sürdürdüğü “erkek şiddeti çetelesi” çocukların yaşam hakkı ve cinsel istismar konusunda ülkemizin durumuna ışık tutuyor.
1.Bu çalışmaya göre, 2021 yılında 34 çocuğu öldürdü, 208 kız ve erkek çocuğu istismar etti.
2.2022 yılının Ocak-Ağustos Aylarında ise erkekler -en az-30 çocuğu öldürdü, 175 çocuğu istismar etti…
-Resmi verilere göre 31 Mart 2022 itibariyle cezaevlerinde 12-18 yaş arasında 2.007’i erkek toplam 2.076 çocuk bulunuyor…
-Yaşam Hakları Derneğinin Eylül 2021 tarihli “Anneleriyle Birlikte Mahpus Olan Çocuklar” başlıklı raporuna göre, 2020 yılı sonu itibariyle 800’den fazla çocuk, Mart 2021’de yayınlanan resmi rakamlara göre ise 345 çocuk anneleriyle birlikte cezaevinde tutuluyor.
-Cezaevlerinde kalan 14 kadınla görüşülerek hazırlanan raporda, çocukların anneleriyle birlikte kötü muameleye maruz kaldıkları, sağlık haklarının, beslenme haklarının ihlal edildiği, eğitim ve oyun haklarından mahrum bırakıldıkları vurgulandı.
Çocuk işçiler
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) 12 Haziran’ı “Dünya Çocuk İşçiliği ile Mücadele Günü” olarak kabul ediyor. Örgütün 2020 yılına ilişkin son verilerine göre dünyada toplam 160 milyon çocuk işgücünde yer alıyor.
-Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından aynı yıl yayımlanan verilere göre Türkiye’de 5-17 yaş Aralığında 720 bin çocuk, işçi olarak çalışıyor.
-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi verilerine göre, 2021 yılında Türkiye’de en az 62 çocuk işçi yaşamını yitirdi.
2013 yılından bu yana ise yaşamını yitiren çocuk işçi sayısı -en az-556’ya (88 kız ve 468 erkek çocuk) ulaştı.
1. 2013 yılında -en az- 59 çocuk işçi
2. 2014 yılında -en az- 54 çocuk işçi
3. 2015 yılında -en az- 63 çocuk işçi
4. 2016 yılında -en az- 56 çocuk işçi
5. 2017 yılında -en az- 60 çocuk işçi
6. 2018 yılında -en az- 67 çocuk işçi
7. 2019 yılında -en az- 67 çocuk işçi
8. 2020 yılında -en az- 68 çocuk işçi
9. 2021 yılında -en az- 62 çocuk işçi
2022 yılının ilk sekiz ayında ise iş cinayetleri sonucunda 14 yaş ve altında 18 çocuk işçi, 15-17 yaş arasında 30 çocuk/genç işçi yaşamını yitirdi.
Dünya Çocuklar Günü hakkında
Birleşmiş Milletler tarafından 1954 yılında kabul edilen “Dünya Çocuk Günü”, bu yıl 3 Ekim gününe denk geliyor.
Çocukların iyi yetiştirilmesi amacıyla 1923 yılında başlayan çalışmalar kapsamında “Uluslararası Çocukları Koruma Birliği” kuruldu. 54 ülkenin katılımıyla 1925 yılında Cenevre’de yapılan “Çocukların Refahı için Dünya Konferansı”nda da “Çocukların Korunmasına Dair Cenevre Bildirgesi” kabul edildi.
“Uluslararası Çocukları Koruma Birliği”, Birleşmiş Milletlerin kurulmasının ardından “Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu”na (UNICEF) dönüştü. Birleşmiş Milletler, 1954 yılında oybirliği ile Ekim Ayının ilk Pazartesi Gününü “Dünya Çocuk Günü” (bu yıl 3 Ekim) olarak kabul etti.