Sevgili dostlar bugünkü yazımda takvim nasıl oluştu konusuna değinelim, aylar arasındaki farklılıkları inceleyelim…
Bilinen ilk yılbaşı kutlamaları Babil’de bahar (Mart ortası) Asur’da ise güz (Eylül ortası) en yakın ayda yapılırdı. Mısırlılar, Fenikeliler ve Persler yılbaşını 21 Eylül, Yunanlılar ise İ.Ö. 5’inci yüzyıla dek 21 Aralık’ta kutlarlardı.
Osmanlı Devleti döneminde Müslümanlar arasında yeni yıla girişi kutlama geleneği olmamasına rağmen, yüksek devlet görevlileri padişahı ziyaret ederek yeni yıl nedeniyle tebrik eder, padişah da onlara "Muharremiye" denen armağanlar ve para verirdi.
Devlet ileri gelenlerinin kendilerine bağlı memurlara aynı şekilde armağanlar vermeleri adettendi.
Şairler de boş durmaz "Muharremiye" kasideleri kaleme alarak padişah ve devlet görevlilerinden armağanlar toplarlardı.
Türkiye’nin Miladi Takvim’i kabul etmesi ise 1 Ocak 1926’da gerçekleşti. Saatli Maarif Takviminden dansöz tartışmasına ancak 1 Ocak 1936’da başladı.
İbrahim Alaettin Gövsa, Yedigün gazetesinde yılbaşı ve takvimle ilgili şu satırlara yer verdi:
"Memlekette fikir hayatı arttıkça, yaşayış medeniyetin karışık ve dallı budaklı olan şekillerine büründükçe, hele yabancı ülkelerle ve bütün cihanla temaslar ve münasebetler çoğaldıkça yılların ehemmiyeti katmerleşiyor. Basit insanlar için zamanın ne hesabı vardır, ne de değeri. On beş, yirmi sene evveline kadar yılın değiştiğini ve yenileştiğini, Muharrem’de aşureden ve Mart’ta Balıkhane merasiminden anlardık"
Takvim ilerleyen çağlarda birçok değişikliğe uğradı ama temel mantığı aynı kaldı…
*
Takvimi yeniden düzenleten Juluıs Sezardır… Her şey Roma İmparatoru Sezar’ın işe el atmasıyla başladı, o dönemde yılbaşı Mart ayında kutlanırdı, dolayısıyla Şubat son ay idi, Sezar’ın emriyle Şubattan 1 gün düşüldü, yılın ilk günü-nün bir Ocak olmasına da Sezar karar verdi, neden mi?
Sezar yeni bir takvim yapması için Mısırlı astronomi bilgini Sosigenes’e emir verir, Sosigenes de takvimin ilkelerini şöyle saptar:
“Her yıl 365 gün 6 saattir, artan saatler 4 yılda bir tam gün eder. Dördüncü yıla bir gün olarak eklenir, o yıl 366 gün olur. 366 gün 12 eşit parçaya bölünmediği için 6 ay 30 gün, diğer 6 ay 31 günden oluşur.”
Peki, 365 gün çeken yıllarda aylara göre dağılım nasıl olmalı?
Sezar emir verir:
“365 gün çeken yıllarda en son aydan bir gün düşülsün”
O zamanlar yılbaşı Mart ayında, yani Şubat yılın son ayı, böylece Şubat ayı 4 yılda bir 30 gün diğer yıllarda 29 gün olur. Sezar, bununla da yetinmeyip aylardan birine kendi ismini verir. Temmuz ayı 31 oluverir ve JULIUS, yani JULY Sezar’ın ön adını almış olur.
Sonradan imparator olan Augustus, Sezar'dan aşağı kalmaz ve sonraki aya kendi ismini verir. AUGUSTUS, yani AUGUST Ağustos ayı Augustus’un ön adını almış olur. Ancak Julius Sezar'ın ayı 31 günken Augustus'un ayı 30 gün olur mu?
O da emir verir:
”Yılın son ayından 1 gün daha alın, benim ayımı da 31 gün yapın!”
Ve böylece Şubattan 1 gün daha alınır ve Ağustos'a eklenir. O gün bu gündür Şubat ayı, 4 yılda bir 29 gün, diğer yıllarda 28 gün, Sezar'ın ayı Temmuz ve Augustus'un ayı Ağustosta 31 gün oluverir.
7. ay September
8. ay October
9. ay November
10. ay December de buradan gelir.
MEVSİMLER
İLKBAHAR:
Hayal gücünü ve iradeyi temsil eder, ütopyanın başlangıcı, doğuş, üreme, tabiat ananın doğuşu ve canlanışı...
YAZ:
İcraat ve eylem mevsimi…
Çalışkanlık ve rehavet...
Mavi ve yeşil...
SONBAHAR:
Romantizm, depresyon, çöküş mevsimi...
Hazan, sarı, kahverengi...
KIŞ:
Karar verme mevsimi; katılık ve acımasızlık,
Beyaz, gri, çivit mavisi...