Hayalleri Sur’un taşlarına takılı kalan hayatlar…
Gençliğinden bu yana Sur’da yaşayan 80 yıllık çınar Hacı Emin Tulay’ı, 50 yıldır namaz kıldığı Alipaşa camisinin bahçesinde derin bir hüzün kaplamış. Yıllarca caminin arkasındaki evinden çıkıp namaza duran Tulay, artık Yenişehir’deki apartman dairesinden her gün Sur’a gelerek namazını kılıyor. Bir başına namaz kılan 80 yıllık çınar adeta cemaatsiz kalan caminin bekçisi gibi. Onu Sur’dan çıkardılar ama Sur’u onun kalbinden çıkaramadılar, tıpkı anıları Sur’un molozlarıyla çöpe atılan on binlerce Sur’lu gibi.
Sur bir yandan yıkılıyor bir yandan Sur’da bir inşaattır sürüyor. Alipaşa mahallesinde yıkım ve yeniden inşa bir arada yürürken, Alipaşa Camisinin avlusunda 80 yıllık bir çınar, Sur’da yıkılan evinin, kaybolan yıllarının hüznüne dalmış.
80 yaşını geride bırakmış olan Hacı Emin Tulay, Sur’dan çıkmak zorunda kalan hayatlardan sadece biri. Bingöl’ün merkez ilçesinin bir köyünde yılar önce gelip Sur’a yerleşen Tulay’ın Alipaşa cami arkasında bulunan evi şuan yıkılmış durumda. Sur’daki evinden aldığı para ile bir ev alan Sur’un 80 yıllık çınarı şimdi Yenişehir’de bir apartman dairesinde kalıyor. Beş çocuğundan ikisini kaybeden Tulay, eşi işe birlikte yalnız bir hayat yaşıyor. Tulay’ın artık Sur’da bir evi yok ama o ne Sur’u ne de 50 yıldır namaz kıldığı Alipaşa camisini terk etmek istemiyor. Her gün Sur’a gelen Tulay’a caminin bahçesinde derin derin düşünürken rastladık. 80 yılı deviren Tulay’ın cami bahçesinde nelere daldığını, ne düşündüğünü neler hissettiğini bilmiyoruz ama bildiğimiz bir şey var o da ömrünün yarım asırlık bölümünü Sur’da geçiren Tulay hala Sur’dan kopamamış, kopmak da istemiyor. Belki de onu hayata bağlayan tek şey Sur’daki yaşanmışlıklarıdır. Kimbilir belki de 80 yıllık çınarın Sur’daki tarihi dokuyla kurduğu bağ onun yaşamının olmazsa olmazıdır. Çocuklar büyümüş ve uçmuş yuvadan ve bir Köroğlu bir Ayvaz kalmışlar Sur’daki müstakil evlerinde. Ama sonra yıllarca yaşadıkları ev de kalmamış onlara, moloz yığınları arasında kaybolmuş anıları. Şimdi ise Sur’daki tek dert ortağı Alipaşa camisinin avlusunun tarih kokan bazalt taşları.
Alipaşa’daki evinin yerinden yeller esse de yaşlı çınar’ın yüreği hala Sur’la çarpıyor. Alipaşa caminin bahçesinden Sur’un eşsiz manzarasına dalan yaşlı çınar, ömrünün yaprak dökümünü yaşadığı Sur’a daha ne kadar gidip gelebilecek bilinmez ama bilinen bir şey var o da Sur’dan koparılan Sur’un dışına sürülen nice hayatların yüreği hal Sur için çarpıyor.
Ali Abbas Yılmaz / Özel