AK Parti iktidarının, TBMM tatile girmeden geri adım atarak bütün partilerin ortak önergesiyle torba yasadan çıkarılan Hakkâri ve Şırnak’ın il statüsünden çıkarılması, belediyelere kayyım atanması ve özel bütçeli idarelerin özelleştirilmesine yönelik düzenlemeleri olağanüstü hal (OHAL) kapsamında kanun hükmünde kararname (KHK) aracılığıyla getirme hazırlığı parlamento kararının yok sayılması anlamına geliyor. OHAL döneminde çıkan KHK’lerin Anayasa Mahkemesi’ne taşınamıyor olması da muhalefetin yargı yolunu da kapatıyor.
Torba yasayla gündeme gelen Hakkâri ve Şırnak’ın il olmaktan çıkarılması, belediyelere kayyım ve özel bütçeli idarelerin özelleştirilmesine yönelik düzenlemeler TBMM tatile girmeden önce yoğun mesai yapan Genel Kurul’da büyük tartışmalara neden olmuştu. Muhalefetin tepkisi üzerine parlamento çatısı altında sağlanan uzlaşı kapsamında dört partinin imzasıyla söz konusu düzenlemeler torba yasadan çıkarılırken, hükümetin söz konusu düzenlemeleri KHK kapsamında tekrar gündeme getirme hazırlığı yaptığı belirtiliyor.
Muhalefetin tepkisiyle dört partinin ortak önergesiyle TBMM’den geri çekilen düzenlemelerin OHAL kapsamında KHK ile gelmesi hazırlığı parlamentoda ortaya çıkan iradenin de yok sayılması anlamına gelecek. Parlamentoda sağlanan uzlaşıya karşın hükümetin bu konuda adım atma hazırlığı aynı zamanda muhalefetin yargıya başvurma hakkını da tartışmalı hale getirecek.
Yargı yolu tartışmalı hale gelecek
Anayasa Mahkemesi’nin görev yetkilerini düzenleyen anayasanın 14.8 maddesinde “Olağanüstü hallerde, sıkıyönetim ve savaş hallerinde çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerin şekil ve esas bakımından anayasaya aykırılığı iddiasıyla, Anayasa Mahkemesi’nde dava açılamaz” hükmü bulunuyor. Buna göre muhalefetin TBMM’de geri çekilen düzenlemelerin torba yasayla geçmesi durumunda yargıya götürme hakkı bulunurken, aynı düzenlemelerin KHK aracılığıyla geçmesi durumunda AYM’ye başvuru hakkı tartışmalı hale geliyor. Bu kapsamda AKP iktidarının TBMM yerine KHK aracılığıyla bu düzenlemeleri hayata geçirmesi durumunda Meclis iradesinin yanı sıra yargı yolunu da by-pass edecek.
CHP’li Özel: Siyasi ahlaksızlık
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel de AKP’nin KHK hazırlığı içinde olduğunu doğrulayarak, TBMM iradesinin “Hakkâri, Şırnak il kalacak” demesine karşın hükümetin anayasal sınırlarını aşarak iki ili ilçeye çevirmeye çalıştığını açıklamıştı. Özel, “Hükümet bize, hem de Hakkâri ile Şırnak’a verdiği sözü çiğniyor. Yaptıkları iş nezaketsizliktir. Düpedüz siyasi ahlaksızlıktır. Eğer AKP bunu yaparsa Meclis açıkken alınan karara karşı, tatildeyken kanun hükmünde kararname ile Meclis’e karşı darbe yapmış olacaktır. Bu, Meclis iradesini hiçe saymaktır. Hakkâri ile Şırnak’a sesleniyoruz. Hepiniz il olarak kalmaktan dolayı sevindiniz. Şimdi AKP hükümeti sizi ve bizi kandırdığını ifade ediyor. Bu konuda tüm Türkiye’yi Meclis’e karşı hükümet darbesine dikkatli olmaya, direnmeye davet ediyoruz. Düzenleme olması halinde Anayasa Mahkemesi’ne gideceğiz. Anayasa Mahkemesi’ne gittiğimizde hükümet, ‘Olağanüstü dönemden geçiyoruz. Neden CHP bunu Anayasa Mahkemesi’ne götürdü?’ demesin. Söz verdikleri maddelerle ilgili bir adım attıklarında bir saniye tereddüdümüz olmaz. AKP aklını başına alsın, Meclis’e verdiği sözü çiğnerse tepkimiz çok sert olacak” açıklamasında bulunmuştu.
HDP: Yasa hilesi olur
HDP Parti Sözcüsü Ayhan Bilgen, Meclis kapanırken tüm partilerin ortak kararıyla Genel Kurul’dan çekilen düzenlemelerin KHK ile yeniden gündeme alınıyor olmasının yasaya dönük bir hile olacağını ifade etti. Parlamentoda üç muhalefet partisinin duyarlılığı üzerine varılan uzlaşıyla söz konusu düzenlemelerin geri çekildiğini anımsatan Bilgen, şunları dile getirdi:
“Aldığımız bilgilere göre parlamentodan yasa yoluyla geçirilemeyen düzenlemenin KHK ile yeniden gündemleştirilmesi söz konusu. Daha tehlikeli olan bir girişim riskiyle karşı karşıyayız. Kayyımla ilgili düzenleme bir torba yasa içerisinde getirilmiş olsaydı Anayasa Mahkemesi’ne götürmek farklı bir prosedüre tabi olacaktı. Muhtemelen de bu konuda hükümeti tedirgin edecek bir risk ortaya çıkacaktı. KHK’lerin doğrudan OHAL’le ilgili hazırlanması gerekiyor. Ama şimdi OHAL’le hiçbir ilgisi olmadığı halde; Hakkâri ve Şırnak’ın ilçe yapılması, belediyelere kayyım atanması düzenlemesi bir oldubittiyle Türkiye gündemine yeniden taşınma ihtimali bizde ciddi bir kaygı uyandırıyor.”