‘Evet’ ya da ‘Hayır’ demiş olmanın karşılığı ‘vatanseverlik’ mi?
‘Evet’ ya da ‘hayır’ demenin karşılığı ‘hainlik’ mi?
Dünyadaki örneklerine baktığımızda karşılığı ikisi de değil.
Gerçekleşen referandum sonuçlarına rağmen, İngiltere ve Kolombiya da böyle bir suçlamaya tanık olmadık. Bizde henüz gerçekleşmediği halde kamplaşmaya zirve yaptırıldı. ‘Evet’ diyecek olanlar ‘vatansever’, ‘hayır’ diyecek olanlar ise ‘Hain’ ilan edildi. Referandumdan çıkacak sonuçların bizi nereye götüreceği konusunda tedirginlik başladı.
**
İngiltere'de gerçekleştirilen AB referandumunda seçmenler yüzde 48'e karşı Yüzde 52 oyla AB'den ayrılma yönünde oy kullandı. Yani yüzde 52 hayır çıktı kimse kimseyi ihanetle, vatan hainliği ile suçlamadı, karara saygı gösterildi.
**
AB'den çıkma yönünde oy kullanan 17 milyon seçmen yüzde 52'lik oy oranını yakaladı. Tercihini birlikte kalmaktan yana kullanan 15 milyon 812 bin seçmenin oy oranı ise yüzde 48'de kaldı. İki taraf arasında 1 milyondan fazla oy farkı oluştu. Ülke karışmadı, kimse kimseye hainlikle, ihanetle suçlamadı.
Kamplaşma, çatışma olmadığı için, demokrasiye saygı söz konusu olduğu için bir kez daha deneme şansları var. Bir sonraki denemede tercihler değişebilir çünkü tartışıp konuşuyorlar, AB ve dünyadaki gelişmeler, ülkelerinin menfaati, toplumun huzuru açısından verilmiş, verilecek olan kararlar halkın kontrolünde.
**
Kolombiya'da devlet ile solcu Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) örgütü arasında varılan barış anlaşmasının oylandığı referandumda sandıktan 'hayır' sonucu çıktı. Çok hassas bir durum olmasına rağmen, 50 yıllık silahlı çatışmanın daha da şiddetleneceği kaygıları tartışılırken, iki tarafta sandıktan çıkan sonuçlara saygı gösterdi, barış görüşmelerinin devam edeceğini açıkladılar.
**
Taraflar birbirini suçlamadı, iki tarafın da yönetenleri ‘Hayır’a rağmen Barış’tan yana tavırlarının süreceğini, görüşmelere devam edeceklerini açıkladılar, barışa giden yolda görüşmelerini sürdürüyorlar.
Bu iki örnek iyi mi, yeterli mi?