Norşin Öncel
TİGRİS HABER - Diyarbakır, son günlerde, arazi anlaşmazlığı kaynaklı kavgaların yoğun yaşandığı yerlerin başında geliyor. Geçtiğimiz hafta Bismil ilçesinin Serçeler köyünde aralarında arazi anlaşmazlığı olan 2 aile arasında çıkan çatışmada 9 kişi öldü, 2 kişi de yaralandı. Bugün ise merkez Bağlar ilçesi Selahattin Eyyubi Mahallesi’nde iki kardeş arazi anlaşmazlığı nedeniyle öldürüldü.
Tapu Kadastro sorunu
Sosyolog Prof. Dr. Rüstem Erkan arazi anlaşmazlığı kavgalarının toprak mülkiyetinin resmi olarak sınırlarının belirlenmemiş olmasından kaynaklandığını belirterek, “Arazi mülkiyetinin belirsizliğinden kaynaklanan bir durum söz konusu. Aslında bu yıllardır var olan bir durumdu. Beş on sene önce de yine Silvan yöresinde yüksek sayıda insanın ölümüyle sonuçlanmıştı. Yine son yıllarda bir artış var ve son günlerde de görüldüğü gibi arka arkaya gelen olaylar söz konusu. Şimdi daha çok , akrabalar, yakın akrabalar ve birçoğu da kuzenler arasında ortaya çıkan bir çatışma olarak görülüyor. Şimdi bu aslında mirasın yani büyüklerden, özellikle dededen kalan mirasın Tapu Kadastro meselesinin halledilmemesi ya da toplulaştırma işlemlerinin yanlışlığı yüzünden bir sorun ortaya çıkıyor. Burada yaşanan problemlerle çatışmaya, daha sonra da kan davasına dönüşüyor. Yani eskiden biz bölge dediğimizde daha çok böyle aşiretler arası bir kan davası, çatışma gibi aklımıza geliyordu, ama giderek aynı toprak üzerinde hak iddia eden insanlar arasında çatışmalar ortaya çıkmaya başladı. Tam olarak temelde toprak mülkiyetinin aslında resmi olarak sınırlarının belirlenmemiş olmasından kaynaklanıyor. Şimdi tarihsel olarak da bölgede bu toprak mülkiyetinde bilindiği gibi sorun vardı” şeklinde konuştu.
Rant, yeni arazi kavgalarını doğuruyor
Arazi değerinin arttığı bölgelerde çatışmaların daha sık yaşandığını belirten Erkan, “ Şimdi kaynağında şu an için hukuksal belirsizlikten kaynaklanıyor. Ama bunu böyle şiddetli çatışmaya dönüşmesi, bir güç ilişkisiyle kendi koymuş olduğu hukuku diğerine kabul ettirmesi geleneğinden kaynaklanan bir şey. Asıl mesele; büyük ölçüde buradaki bu toprakların mülkiyetinin ya da sınırının belli olmamasında kaynaklanıyor. Son yıllarda tarım arazilerindeki ya da şehre yakın yerlerdeki toprağın değerlenmesi de bunda çok önemli rol oynamaya başlıyor. Bildiğimiz gibi son yıllarda sadece tarım arazisi değil özellikle kent merkezine yakın yerlerde arazilerin imara açılması yoluyla büyük rantlar da ortaya çıkıyor. Yani toprak değerlendikçe de bunda hak sahibi olduğunu iddia edenlerin sayısı artıyor. Bu da yeni bir çatışma yaratıyor. Daha çok Silvan yöresinde ya da şehir merkezine yakın yerlerdeki topraklarla ilgili problemler çok ortaya çıkıyor. Silvan yöresindeki Silvan Barajı, toprağın değerini arttırdı. Arazilerin değerinin artması buradaki bu çatışma ya da hak iddia etme oranı da giderek şiddetlenmekte diye düşünüyorum” diye konuştu.
“Kurum-Kuruluşlara görev düşüyor”
Rüstem Erkan, çatışmaların çözüm aşamasında Tapu Kadastro gibi devlet kurumlarının özel olarak problemli olan yerlerde hızla harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Erkan konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Bildiğimiz gibi mahkeme meseleleri yıllarca sürebiliyor. Bu durum nefreti, kini artırmış oluyor. Onun dışında bölgede sözü geçenlerin de yani kamuoyunda kanaat önderleri diye bilinenlerin de bunu muhtarlardan tutun bölgedeki bu işi çözebilecek insanların bir an önce meseleyi yumuşatarak süreci hızlandırması gerekiyor. Burada tabii barolara da önemli görev düşüyor diye düşünüyorum. Hızla bir bölgedeki toprakların belirlenmesi lazım. Bunların mülkiyet ya da tapu meselesinin hızla çözülmesi doğal olarak bu çatışma ya da gerginliği de azaltır diye düşünüyorum. Burada çözüm için yapılacak en önemli girişim hızla bu toprak mülkiyetinin hakkaniyet içerisinde adil bir şekilde kime ait olduğunun belirlenmesidir. ”