ABD'de yapılan bazı bilimsel araştırmalar, hava sıcaklığı ile koronavirüsün yayılma hızı arasında bir ilişki olduğunu gösterdi. Sıcaklıkları bu dönemde 25 ile 27 derece arasında değişen Malezya, Singapur ve Hong Kong'da vaka sayısının nispeten düşük olması da buna bağlanıyor.
Peki bu ilişki Türkiye'de de geçerli olur mu? Yani havaların ısınması virüsün yayılma hızına etki eder mi? Hürriyet gazetesinden Musa Kesler'in konuyu sorduğu uzmanlar temkinli. Bilim Kurulu üyeleri ise esas olanın izolasyon ve sosyal mesafe kurallarına uymak olduğunu belirtiyor. İşte görüşler:
"Haziran başında göreceğiz"
Prof. Dr. Orhan Şen (Tibbi Meteorolog): Virüsün yayılma hızı ile hava sıcaklığı arasında ilişki kuran bazı araştırmalar var. Bu 'Hava sıcaklığı veya güneş ışığı virüsü öldürür, yok eder' demek değil tabii. Sadece yayılma hızıyla ilgili bir durum. Mesela salgın başladığından beri Malezya, Singapur ve Hong Kong gibi ülkelerde sıcaklık ortalaması 25-27 derece civarında. İstatistikler yayılma hızının ve vaka sayısının düşük olduğunu gösteriyor. Bunun sebebiyle ilgili de çeşitli bilimsel açıklamalar var. Bunlardan biri UV ışınlarının bağışıklık sistemine etkisine dayandırıyor...
Yine bu konudaki araştırmalar virüsün 4-11 derece arasındaki sıcaklığı ideal olarak gördüğünü ortaya koyuyor. Türkiye; Malezya ve diğer ülkelerdeki sıcaklık ortalamasına mayıs sonu, haziran başından itibaren kavuşacaktır. Virüsün yayılma hızına nasıl etki edeceğini o zaman göreceğiz. Herkesin hava sıcaklığı ne olursa olsun izolasyon ve sosyal mesafe kurallarına sıkı bir şekilde uyması şart...
"Rehavete düşmemek lazım"
Prof. Dr. Levent Akın (Bilim Kurulu üyesi): Sıcaklığın artışının virüsün yayılma hızına etki ettiğine dair bazı değerlendirmeler var. Ancak bu bizim gündemimizde olan bir konu değil. Biz hava sıcaklığından veya diğer herhangi çevresel şartlardan bağımsız olarak bulaşmayı önleyecek tedbirleri almaya ve arttırmaya devam ediyoruz. Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı önlem ve tavsiyeler bu konudaki temel kılavuz. Vatandaşların hava şartlarına göre bir değerlendirme yaparak rehavete düşmemeleri gerekir. Kurallara uymadığınız her şartta virüs bulaşması riski altındasınız. Yaşına ve fiziğine de kimse güvenmesin, herkes belirtilen kurallara uysun.
"Bu çok yeni bir hastalık"
Prof. Dr. Levent Yamanel (Bilim Kurulu üyesi): Solunum yolu enfeksiyonuna yol açan virüsler genellikle havaların ısınmasıyla etkilerini kaybederler ve hastalıklar genellikle azalır. Koronavirüsün de ısıya ve UV ışınlarına duyarlı olduğuna dair araştırmalar var. Dünyanın belli bölgelerinde sıcaklığa dayalı olarak virüsün yayılma hızında azalma olduğuna dair de bazı bilimsel değerlendirmeler var. Bu nedenle havaların ısınmasıyla yayılma hızının azalacağını ümit ediyoruz. Ancak çok yeni bir hastalık etkeni olması nedeniyle bunu zaman gösterecek. Bilim Kurulu'nun aldığı tedbirlere dikkatle uymak virüse karşı en etkili silahımız.
"Her şartta önlem alınmalı"
Prof. Dr. Tevfik Özlü (Bilim Kurulu üyesi): Virüsün yayılma hızına etki eden birçok faktör var. Sıcaklık, nem ve UV ışınlar da bu faktörlerden. Bu faktörler ayrıca virüsün bulunduğu ortamda kalma süresine de etki ediyor. Fakat 'Sıcak varsa, virüs riski yoktur' gibi bir çıkarım kesinlikle hatalı olur. Her şart altında virüsten korunmak için gerekli tedbirleri almak virüsten korunmak için zorunludur.