KOLOMBİYA HALKI KÜLLERİNDEN DOĞUYOR-2

Mümin Ağcakaya

 

 

1940’lı yılların ortalarında başlayan savaş, ülkede şiddet dolu onlu yılların yaşanacağı bir sürecin fitilini de ateşler. Günümüze kadar acımasızca süren bu savaş, yüzbinlerle ifade edilecek insanın hayatını kaybetmesine neden olur. 1946 yılında liberal politikacı Jorge Gaitan’ın öldürülmesinden 1958’e kadar liberal ve muhafazakâr kesimler arasında kıyasıya süren çatışmalarda 300 bin kişi hayatını kaybeder. 79 bin kişi kaybedilir. 10 milyona yakın insan savaşın şiddetinden korunmak için göç etmek zorunda bırakılır. 1966 yılına kadar değişik yoğunlukta devam eden çatışma sürecinde; devletin, iş adamlarının ve toprak ağalarının oluşturduğu ve ABD’nin de desteklediği; sağcı paramiliter grupların saldırı ve operasyonları ‘’La Violencia’’ (Şiddet Dönemi) diye adlandırılır ve çatışmaların şiddeti daha da yoğunlaşır. Bu süreçte büyük zarar gören köylüler kendi öz savunma birliklerini kurarak kendilerini korumaya çalışırlar. Günümüze kadar ara kesintiler olsa da, bu iç savaş da ölenlerin sayısının 500 bine yaklaştığı dile getirilmektedir.

Ülke solunun arayışları ve Küba Devriminin etkisiyle 1966’da Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC), 350 kişilik bir grupla yapılan konferans sonunda resmi olarak kuruluşunu ilan eder. FARC’ın kurulmasında; 1950’lerde Liberal ve Muhafazakâr gruplar arasındaki çatışmaların sonunda yüzbinlerle ifade edilen insanın hayatına mal olması, tırmanan ekonomik ve toplumsal sonuçlar doğuran ‘’La Violencia’’ (Şiddet Dönemi)’nin etkileri ve bu Şiddet Dönemine karşı 27 Mayıs 1964’de Tolima bölgesinde; köylü grubunun ayaklanma başlatması hareket noktası oluyor. 1965’de Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN), 1967’de Halk Kurtuluş Ordusu (EPL), 1970’te şehir gerilla grubu M-19 doğar.

1982 Yılında başlayan barış görüşmeleri, 1984’te anlaşmayla sonuçlanır. FARC ana yapısını koruyarak sivilleşir. Barış anlaşmasına rağmen; FARC’ın desteklediği Yurtsever Cephenin; iki başkan adayı ve dokuz milletvekilinin de bulunduğu 5 bine yakın kişinin öldürmesiyle 1987’de bu ateşkes de sona erer.

1990 yılında M-19 hareketi ve Maocu Halk Kurtuluş Ordusu (EPL) silahlarını teslim ederek başkanlık seçimlerine katılmayı kabul eder. Seçimlerden önce M-19 hareketi önderi ve devlet başkan adayı Carlos Pizarro Leongomez öldürülür. Devlet Halk Kurtuluş Ordusu’nun bazı üyelerini kontra olarak FARC’a karşı kullanır. Süreç; barış yapan hareketlerin tasfiyesiyle sonuçlanır.

            1991’deki barış görüşmeleri de devletin saldırılarıyla son bulur. 1988’deki FARC ve ELN ile yapılan görüşmeler anlaşmayla sonuçlansa da ömrü uzun olmaz. 2002’de Alvaro Uribe başkanlığında halka karşı topyekûn savaş başlatılır. Paramiliter güçler yoğun olarak kullanılır. FARC liderlerinden Raul Reyes, Mono Jojoy ve Alfonso Cano öldürülür.

         2010 Ağustosunda, sertlik yanlısı ve paramiliter grupların sorumlusu da olduğu söylenen Juan Manuel Santos Kolombiya Devlet Başkanı olduktan sonra; ‘’FARC’ın elindeki esirleri serbest bırakması karşılığında görüşmelere başlama’’ sözü veriyor. FARC elindeki esirleri bırakır. 2011 yılı Mayıs ayında görüşmeler yeniden başlar. Bazı paramiliter grup sorumluları yargılanarak ceza alır.

            FARC’ın barış sürecinde taleplerini şöyle açıklamışlardır:

            Dokuz bin tutsağın serbest bırakılması, bunun karşılığında FARC’ın esir tuttuğu esirleri serbest bırakacaktır.

         Toprakların yüzde 85’ini elinde tutan ve nüfusun yüzde 2’sinden az olan ülkede toprak reformunun gerçekleştirilmesi.

         Vatandaşların bedava sağlık ve eğitimden faydalanması, karşılıklı işlenen suç ve hataların ortaya çıkarılması için araştırma komisyonunu kurulması,

         FARC ve diğer gerilla güçlerinin silahsızlandırılması ve gerilla güçlerinin asayiş, halkı savunma güçlerine dönüştürülmesi;

         Toplum kesimlerinin de katılımıyla yeni geniş bir anayasa kurucu meclisi oluşturularak, temel hak ve özgürlükleri garanti altına alan yeni bir anayasanın oluşturulması.

 

 

 

İlk yorum yazan siz olun
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.