Diyarbakır Kasaplar Odası Başkanı Hacı Atlı, kentteki esnafların sorunlarına ve et fiyatlarının yüksekliğine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu. Atlı, “Bakanlık et fiyatları ve satışına ilişkin açıklama yaptı. Ancak bir hafta geçmesine rağmen Et Balık Kurumunda satış yok. Kasaplar satış olmadığı için et alamıyor” dedi.
Tigris Habere konuşan Diyarbakır Kasaplar Odası Başkanı Hacı Atlı, Diyarbakır’da Kasaplar Odasına kayıtlı olmayan esnaflarda satılan etleri denetimlerinin yapılmadığını söyledi. Atlı’nın açıklamalarından satırbaşları şöyle:
Diyarbakır Kasaplar Odası olarak ne tür çalışmalarınız, sorun ve sıkıntılarınız var?
‘Diyarbakır’da yaklaşık 500 kayıt dışı esnafımız vardır’
“Diyarbakır’da odamıza kayıtlı esnaf sayısı 180’dir. Diyarbakır’da yaklaşık 500 kişi kayıt dışı esnafımız vardır. Tabii ki, biz bu durumu defalarca dile getirdik. Hatta birkaç sefer vergi dairesi ile yaptığımız toplantılarda bu durumu dile getirdik. Kayıt dışı esnafların durumuna ilişkin bir çözüm üretmek için fikir alışverişinde bulunduk. Başka hiçbir vilayette bu kadar kayıt dışı çalışan esnaf bulamazsınız ve bu durum sadece Diyarbakır’a özgüdür. Bölgemizde birçok açıdan normalleşme sağlanamadığından dolayı burada denetimlerin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi de kolay olmuyor. Vergi dairesinden arkadaşların denetim yapmaları da haliyle zorlaşıyor.
Haksız kazanç!
Tabii böylesi bir tabloda haksız bir kazanç elde edilmesi gibi bir sonuçla karşı karşıya kalıyoruz. Biz hepimiz aynı memleketin insanıyız ve hepimiz bu şehirde yaşıyoruz. Bugün burada odaya kayıtlı olan vergisini ödeyen esnaflarımız varsa bunun yanında da kayıt dışı olan ve vergisini ödemeyen bir esnafın varlığı hakkaniyetli bir durum değildir. Böyle bir durumda kayıtlı olan esnafın hakkı kayıt dışı çalışanın boynuna geçiyor. Bugüne kadar vergi dairesi ile yaptığımız görüşmeler bu durumun aşılmasına yeterli olmadı.
Kayıt dışı çalışan kasaplarda haksız kazancın dışında ne tür sıkıntılar yaşanabilir?
Kayıt dışı olan esnaflarda denetim yapılmıyor!
Elbette ki, kayıt dışı çalışan esnafların haksız kazanç elde etmelerinin dışında haksız rekabet ve insan sağlığına yönelik sorun ve sıkıntıların yaşanmasına da zemin hazırlıyor. Böylesi esnaflarımızın hiçbir yere kaydı olmadığı için burada satılan etlerin sağlık denetimleri de yapılmış olmuyor. Kayıt dışı kasaplarda satılan etin ne eti olduğu, sağlık koşullarını taşıyıp taşımadığı konusunda herhangi bir denetim de yapılmamaktadır. Haliyle buralara yönelik herhangi bir işlem yapılması, tutanak tutulması vs… söz konusu olamamaktadır. Kayıtlı esnaflarımız bellidir ve buralar denetime açıktır ama aynı durum kayıt dışı esnaflar için mümkün değildir.
‘Damgasız, mühürsüz etler satılıyor’
Biz bu sorunu geçmiş yönetimler zamanında da defalarca dile getirdik. Bugün Bağlar Belediyesine defalarca yazı yazdık. Bağlar’dan aldığımız duyumları onlara ilettik. Bağlar’da ölü hayvan eti piyasası olduğunu söyledik. Köşe başlarında kaçak et kesimlerinin yapıldığını, mühürsüz et satışlarının olduğunu gördük. Bize bu konuda özellikle Bağlar’dan ihbarlar geliyor. Taşıma sırasında sıkışarak ölen hayvanların burada satıldığı üzerine ihbarlar yapılıyor. Bağlar Belediyesi maalesef yazdığımız hiçbir yazıya sağlıklı bir karşılık vermedi. Hangi koşullarda kesimleri yapıldığı bilinmeyen, damgasız, mühürsüz etler satılıyor. Eskiden, Et Balık Kurumuna günde 25 -30 hayvan gelir burada bu etler imha edilirdi, niçin; hastalıklı olduğu için. Bugün ise baktığımızda bir tane dahi hayvanın ET Balık Kurumuna geldiği, burada imha olduğunu göremezsiniz. Neden bu böyle, çünkü denetim yapılmıyor. Denetimleri yapması gerekenler görevlerini yapmıyor.
‘Aldığınız ete çok dikkat edin!’
Bir başka husus dinen dahi bu etlerin yenmesi caiz değildir, ölmüş hayvanın eti haramdır. Böyle bir eti satmak insan vicdanına sığmaz. Ben özellikle vatandaşlara seslenmek istiyorum; aldığınız ete çok dikkat edin. Kış ayları özellikle sucuk ve pastırmanın yapıldığı aylardır. Kötü niyetli biri At, Eşek etlerini sucuk, pastırma ya da kavurmalara koyarsa bunu insanlar anlayamaz. Bu etleri lokantalarda yemeklere katsalar yine hiç kimse anlayamaz. Bundan iki ay önce Eski Siverek yolunda 5- 6 tane Eşek kafası tespit edilmişti. Yanılmıyorsam iki tane lokantada da tek tırnaklı hayvan eti tespit edilmişti. Kış ayları özellikle kesime hazır hayvanların kıt olduğu aylardır. Domuz eti, At eti, Eşek eti her türlü eti vatandaşa yedirebilirler o yüzden vatandaş aldığı ete çok dikkat etmelidir. Vatandaşlar tanıdıkları, güvendikleri, sürekli alışveriş yaptıkları kasaplardan alışveriş yapsınlar. Vatandaşlarımız aldıkları etin mühürlü olup olmadığına dikkat etsinler. Vatandaşlar et alırken Kasaplar Odasına kayıtlı olan esnaflarımızdan alışveriş yapmaya özen göstersinler, zira bu esnaflarımızın her türlü denetimleri yapılmaktadır. Kayıtlı esnaflarımıza gelen etlerin nereden geldiği, nerede kesildiği, hangi koşullarda kasaplarımıza ulaştırıldığı bellidir. Kayıtlı olan esnaflarımıza gelen etler taze, sağlıklı ve her türlü denetimi, kontrolü yapılmış etlerdir.
Hazır kıymadan uzak durun!
Ayrıca şunu belirtmek isterim ki, Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı hazır kıymayı yasaklamışlardır. O nedenle hazır kıymalardan vatandaşların uzak durması gerekir. Yine, vatandaşlarımız özellikle marketlerden aldıkları etlere dikkat etsinler. Tabii ki, et fiyatları semtlere göre de farklılık gösterebiliyor. Bugün AVM’ de dükkân kiraları pahallı olduğu için burada satılan etin fiyatı artabiliyor. Bugün AVM’lerde etin fiyatı 43 TL’yi bulabiliyor. Mesela Tavuk eti esnaflarda 7,5 TL marketlerde ise 12 TL’ye kadar çıkabilmektedir.
Diyarbakır’da kuzu eti sıkıntısı mı var, Kuzu eti fiyatları neden gün geçtikçe yükseliyor?
Diyarbakır’da henüz ucuz et yok
Bugün Et Balık Kurumu Kuzu kesimi yapmıyor, sadece Dana kesimi yapıyorlar. Geçtiğimiz günlerde Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığının bir açıklaması oldu, Et Balık Kurumunda karkas et fiyatının 22,5 TL’den yapılacağına dair. Esnaflarımız Et Balık Kurumuna başvurdular ancak kendilerine bu konuda herhangi bir yazı gelmediğini söylediler. Piyasadaki et fiyatlarına Et Balık Kurumu üzerinden bir müdahalenin yapılacağını Bakan açıkladı ama bu açıklamanın henüz bir uygulamasını göremedik. Buradaki Et Balık Kurumu yetkilileri ile bu konuyu görüştük ama Diyarbakır için henüz böyle bir uygulama başlatmak için resmi yazı almadıklarını belirttiler. Şuan Yozgat, Sincan, Sakarya vb… illere Et Balık Kurumu et vermiş ancak henüz bizde böyle bir uygulama yok.
Diyarbakır’da neden bu uygulama başlatılmadı, bu konuda bir bilginiz var mı?
‘Bu yıl önceki yıllara nazaran Kuzu eti fiyatı daha yüksektir’
Bizim herhangi bir bilgimiz yok. Bu durumu Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığına sormak lazım, neden başka illerde başlatılan bir uygulama Diyarbakır’da başlatılmadı? Kuzu eti fiyatlarının yüksekliğine gelince; evet, bu yıl önceki yıllara nazaran Kuzu eti fiyatı daha yüksektir. Bunu da ben bölgenin coğrafyasına, bölgedeki hayvancılığın kısıtlanmasına bağlamak istiyorum. Bölgemizde eski hayvancılık kalmadı. Eskiden bir köye gittiğinizde binden fazla küçükbaş hayvan olurdu, şimdi ise aynı köylerde 10 tane kuzu bulmak zordur. Bir başka husus ise gebe hayvanların kesilmesidir. Tabii ki, yetkililerin bu konuda da denetimleri sıklaştırması gerektiği kanaatindeyim.
Son iki yılda bölgede yaşanan ortamın hayvancılığa bir etkisi oldu mu?
Kuzu eti fiyatları daha da düşecek
Tabii ki, etkisi olmaz mı, bugün insanların rahat ve huzurlu olmadığı bir ortamda hayvan beslemeleri de söz konusu olmuyor. Köylerde huzur olmadığı zaman bırakın hayvan beslemeyi insanlar kendi canının derdine düşmüş. Bir başka husus ise süt kuzusu döneminde fiyatların bir miktar yükseldiğini görüyoruz. Bundan 10 gün önce hayvan borsasında kuzu etinin fiyatı 33 TL’ye kadar çıkmıştı. Şimdi ise Kuzu etinin fiyatı 2 – 3 TL kadar düştü. Tabii ileriki günlerde kuzuların otlaklara çıkmasıyla bu fiyatların biraz daha düşme ihtimali vardır. İki aya kadar kuzu eti fiyatlarının 2 TL kadar düşeceğini tahmin ediyorum. Ayrıca bölgedeki hayvancılığın geliştirilmesi için devletin desteği de yeterli olmalıdır. Eski Tarım Bakanı Mehdi Eker, işinin ehli ve çekirdekten yetişen bir insandı. Eker’in Tarım Bakanlığı döneminde sıkıntılarımız büyük oranda giderilmişti.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Huzur ve Barış
Biran önce bölgeye huzurun gelmesini istiyoruz. Bir yerde huzur, barış olmasa orada her türlü sıkıntı olur. Huzur ve Barış bizim için en önemli olan şeydir. Biz burada yaşayan bir esnaf olarak da vatanda olarak da biran önce barış sürecine dönülmesini istiyoruz.”
BAKAN ÇELİK AÇIKLAMA YAPMIŞTI
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, et fiyatlarına ilişkin geçtiğimiz günlerde açıklama yapmıştı. Bakan Çelik, yazılı açıklamasında, Türkiye'de kesimlik hayvan arzında bir sıkıntı olduğuna ilişkin iddialara karşı, Türkiye'de yeterli miktarda kesim olgunluğuna gelmiş kasaplık sığır bulunduğunu ifade etti. Buna rağmen son günlerde spekülatörlerin boş durmadığını vurgulayan Çelik, "Kırmızı et piyasasında fiyatlarları tırmandırma gayreti içinde olanları görmezden gelemeyiz. Piyasaları speküle edici girişimlere kesinlikle izin vermeyeceğiz. Et ve Süt Kurumumuz devreye girmiş bulunuyor. Pazartesiden itibaren, kasaplarımıza kilogramı 22,5 lira fiyatla taze karkas sığır eti, yemek ve et sanayicilerine de 20,5 lira fiyatla dondurulmuş karkas sığır eti satışı yapılacak" değerlendirmesinde bulunmuştu.
Ali ABBAS YILMAZ-ÖZEL HABER