Harika Bir İnsan Hakkında Harika Bir Kitap:
İnsan bazen bir haber veya hediye aldığında çok sevinir. Tahir Yüksel’in Karanlıktaki Işık Yılmaz Güney kitabı elime ulaştığında ben de böylesi bir sevinci yaşadım.
Sevinmemin birinci nedeni harika bir insan hakkında harika bir kitabın yazılmış olması ise, ikincisi de her Diyarbakırlı gibi benim de Yılmaz Güney’e duyduğum sevgi ve hayranlığın yaratmış olduğu devrimci vefa bağının gönüllerde silinmez oluşudur; O’nu kalbimizde yaşatmamızdır. Diyarbakırlıların değil sadece, tüm güzel insanların ortak değeridir o. Atilla Dorsay’ın Yılmaz Güney’e dair söylediği güzelim ifadeyle: “Kimi sanatçılar ölümsüzdür. Her dönemde, her toplum için, hatta tüm dünyaya mâl olarak... Ve zaman içinde ölümsüzleşerek...”
1960’ların sonlarında ve 1970’li yıllarda, daha doğrusu 12 Eylül öncesinde, Yılmaz Güney’in filmleri Ergani ve Diyarbakır sinemalarına geldiğinde filmi kaçırmaz, gelecek olanı da dört gözle beklerdik. O zamanlar, Çirkin Kral, Hudutların Kanunu, Seyyithan, Aç Kurtlar, Pire Nuri, Kargacı Halil, Ağıt, Zavallılar, Endişe, Umut, Arkadaş gibi filmlerin görüntü ve replikleri beyaz perdeye yansıdığında hayal dünyamız zenginleşir, dünyaya biraz daha başka bir açıdan bakardık. Bizler, bizlere çizilen sınırların dışına taşardık.
Karanlıktaki Işık Yılmaz Güney kitabını Tahir Yüksel kaleme almış, Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığınca 500 adet basımı yapılmıştır. Satılmıyor. Belli şahıslara, kurumlara ve üniversitelere gönderiliyor. Aldığım duyuma göre ileri bir tarihte ticari amaçlı basımı yapılacakmış. Yayımlanan kitap ofset baskılı, renkli, büyük boy, her şeyiyle dört dörtlük. Yazar iğne ile kuyu kazarcasına yoğun bir emek harcayarak kitabında A’dan Z’ye Yılmaz Güney’i anlatarak sinema tarihine önemli bir not düşmenin yanında Yılmaz Güney’in sevenlerine ve edebiyat dünyasına değerli bir armağan sunmuş; Yılmaz Güney’in aile yaşantısından ödüllerine kadar her şeyi kitapta anlatmış. Hayranlık uyandıran 624 sayfalık bu arşiv çalışmasında yer alan afişlerin, fotoğrafların, gazete ve dergilerde çıkan haber ya da yazıların ve anlatılanların eski kuşakları anılara yolculuğa çıkaracağını, genç kuşakları ise dünü daha iyi anlamaya ve yeni şeyleri öğrenmeye yönlendireceğini düşünüyorum.
Tahir Yüksel, Yılmaz Güney’le ilişkisini anlatırken, 1966 yılında Kanlı Buğday filmini izledikten sonra Yılmaz Güney’den etkilendiğini, bu etkilenme sonucu, yıllarca Yılmaz Güney’in filmlerini sürekli takip ettiğini, gazete ve dergilerde çıkan yazı ve fotoğraflarını kesip sakladığını, İstanbul, İzmir, Uşak’taki film şirketlerine defalarca gidip Güney’le ilgili depolarındaki film, afiş, fotoğraf ne bulursa satın aldığını yazıyor. Ve sonrasında: “Ondan [Yılmaz Güney’den]çok şey öğrendim. Ailemin attığı temeller üzerine ondan öğrendiklerimle hayatımı şekillendirdim. Ondan; sevmeyi, saymayı öğrendim. Hak yememeyi, hak aramayı, adaletli olmayı öğrendim. Ondan boyun eğmemeyi, dik durmayı öğrendim. En önemlisi ondan vicdanlı olmayı öğrendim”(s.11) diyor.
Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar da yazdığı önsözde Yılmaz Güney’in sanatı ve evrenselliğinin önemini belirterek; “Yılmaz Güney de Adana’dan yetişip Avrupa’yı, dünyayı etkileyen filmlere ve senaryolara imza atmış, gurur kaynağımız olan büyük sanatçı, sinemacıdır. Yılmaz Güney evrensel düşünen ve bütün evrene sinema ile derin mesajlar veren hemşerimizdir” diyerek haklı gururunu okuyucularla paylaşmıştır.
Kitap beş bölümden oluşuyor. Birinci bölüm, Abim Yılmaz Güney (Yılmaz Güney’le tanışması ve arşiv serüveni anlatılıyor). İkinci bölüm, Yılmaz Güney, (çocukluğundan başlayarak) yaşamı. Üçüncü bölüm, Filmleri. Dördüncü bölüm, İsmi Değiştirilen Filmleri (bazı uyanıklar Yılmaz Güney’in filmlerinden bazılarının ismini değiştirilip yeniden piyasaya sürer, onlar ve asılları). Beşinci bölüm, İkinci Sezon Afişleri (yani tek renkli afişler). Kısacası, Yılmaz Güney’in çektiği tüm filmlerin öykü ve afişleri, fotoğrafları, gazete haber ve kupürleri kitapta yer alıyor.
Karanlıktaki Işık Yılmaz Güney gerçek anlamıyla tam bir başucu kaynağı. Bizlere böylesine güzel bir kitap armağan ettikleri için yazar Tahir Yüksel’i, Adana Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nı ve tüm emeği geçenleri gönülden kutluyorum. Kitabı benim için temin edip gönderen sevgili arkadaşım Neylan Yalçın’a ise teşekkürlerimi gönderiyorum.