Damar içindeki kanın damar duvarına yaptığı yüksek basınca hipertansiyon denir. Uzun dönemde kanın damar duvarlarındaki etkisi damarın iç yüzeyinde hasara yol açar. Yüksek tansiyon nedeniyle organları besleyen damarlarda tıkanma, genişleme veya yırtılma meydana gelebilir. Hipertansiyon organlara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine neden olabilir. Kan basıncının 140/90 mm Hg üzerinde olması hipertansiyon hastası olabileceğinizi gösterir. Dünya Sağlık Örgütüne göre hipertansiyon dünyada her sekiz ölümden birinin sorumlusudur. Kan basıncının yükselmesine yanlış beslenme, genetik etkenler, sigara, fiziksel aktivite azlığı, toksinler, psikososyal faktörler, bazı ilaç ve hastalıklar neden olmaktadır.
BELİRTİLERİ
-Halsizlik, yorgunluk
-Çarpıntı
-Burun kanaması
-Ensede zonklayıcı baş ağrısı
-Yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma
-Sıcak basması
-Bacaklarda şişlik gözlenebilir.
BESLENME TEDAVİSİ
-Ilımlı tip hipertansiyonda tek tedavi beslenme alışkanlığının değiştirilmesidir.
-Sigara kullanılıyorsa bırakılmalıdır.
-Gerekli durumlarda kilo verilmeli, normal BKİ ye ulaşılmalıdır.
-Mental stresten uzak durulmalıdır.
-Aşırı sodyum alımı azaltılmalı. Bu yüzden salamura peynir, tuzlu tereyağı, hazır çorba, bulyon, turşu, sakatat, şarküteri vb. ürün tüketimi azaltılmalı.
-Konserve besinlerden, fast food tarzı ürünlerden uzak durulmalı.
-Besin etiketleri dikkatlice okunmalı içerisindeki sodyum miktarına dikkat edilmeli.
-Tuz tüketimi günde 5 gramı aşmamalı.
-Aşırı alkol alımı azaltılmalı.
-Toplam ve doymuş yağ (hayvansal yağ) oranı azaltılmalı.
-Haftada en az 2 kere balık tüketmek kan basıncını düşürmede etkilidir.
-Kalsiyum alımının arttırılması kan basıncını düşürdüğü için kalsiyum içeriği yüksek süt ve süt ürünleri, pekmez, susam, kurubaklagil tüketimi arttırılmalı.
-Bazı çalışmalara göre diyetle alınan magnezyum miktarının arttırılması da kan basıncını düşürür bu yüzden yeşil yapraklı sebze, badem, fındık, kurubaklagil tüketimi arttırılmalı.
-Yüksek düzeyde potasyum tüketiminin inme riskine karşı koruyucu olduğu için muz, enginar, yumurta, ıspanak, karaciğer tüketimi arttırılmalı.
-Fiziksel aktivite arttırılmalı.
-Sıvı tüketimi 2-2. 5 litrenin altına düşmemelidir.
HİPERTANSİYONDA YASAKLI BESİNLER
-Sakatatlar (Karaciğer, beyin, böbrek, yürek, dil, dalak, ve işkembe
-Sucuk, pastırma, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri
-Konserve olmuş, tuzlanmış, tütsülenmiş, kurutulmuş, etler, tuzlu balıklar.
-Turşular, salamuralar, konserve, ve tuzlu zeytin, tuzlu peynir
-Her çeşit hazır yiyecekler ve içecekler, hazır domates veya diğer meyve suları
-Normal ekmek (tuzlu) pide, kraker, mısır veya patates cipsleri
-Margarin, mayonez, tereyağı, iç yağ kuyruk yağı
-Kuru yemişler(tuzlu), hazır çorbalar,
-Et suları ve fazla tüketilen salça, bütün hazır soslar
-Hazır şekerlemeler, karışık pudingler
-Peynir mayası
-Alkollü içecekler.