TBMM'ye sunulan 18 maddelik Anayasa değişikliği geçtiğimiz ay yapılan oylamaların sonunda kabul edildi. Anayasa değişikliği teklifinin kabul edilmesinin ardından gözler Nisan ayında yapılacak referandumda. Peki Referanduma günler kala vatandaş bu konuda ne düşünüyor ve sandık başında nasıl bir karar verecek. Bugünde yaptığımız röportajlarda vatandaşlar hem görüş vermekten, hem de isim vermekten kaçındı. Ancak vatandaşların referandumdan çok tek beklentisi bölgeye barış ve huzurun gelmesi.
İşte vatandaşın referandumdan beklenti ve düşünceleri:
Zeynep adlı ev hanımı: Milletvekillerinin konuşmasına dokunulmazlık var da vatandaşın konuşmasına niye dokunulmazlık yok? Vatandaş niye konuşunca işinden gücünden oluyor? Başkanlık sistemi, rejimi her neyse, vatandaşın konuşmasına dokunulmazlık getirsin o zaman ben referandumda evet diyeyim.
"Bilmiyorum ama evet diyeceğim’
Emekli memur Emin Hocaoğlu, “ Ben şahsen bu anayasa değişikliğini istiyorum ve evet diyorum. Değişiklik paketinin içeriğini biliyorum, televizyonlardan seyretmişim. Bu değişikliğe taraftarım, memleket için çok güzel şeyler olacak. Tek kişinin yönetimi ayrıdır, iki kişinin yönetimi ayrıdır. Bir kişi dediğimiz de bu krallık değildir ya cumhuriyettir. Şuan dünyada nice memleketlerde bir kişi yönetiyor. Bu bir kişi her şeyde kendi başına buyruk kesilmiyor ki, yine meclis var, parlamento var. Bir konuda hüküm verdiğinde meclise de danışıyor tek başına karar vermiyor ki. Evet diyorum ve memleket için millet için hayırlı olsun.”
"Adının önemi yok icraatı ne olacak?"
İsmini vermek istemeyen bir memur ise şunları söyledi: “Memleketin başka bir derdi yokmuş gibi bir ‘rejim’ ‘sistem’ tartışmasıdır gidiyor. Allah aşkına bir bakın şu memlekete; asgari ücret kaç lira Milletvekili maaşları kaç lira. Bin 400 TL nere 17 bin TL nere, insanda biraz vicdan olur! Milletvekilleri hani milletin hizmetkârıydı; hizmetkârın maaşı milletin maaşının on katından fazla. Valla olacak iş değil ama Türkiye burası ne olmuyor ki, bu da olmasın. ‘Rejim’ değil ‘sistem’ değişiyormuş; peki, öyle olsun. Adının önemi yok icraatı ne olacak? Başkanlık gelince vekil maaşlarıyla milletin maaşları yer değiştirecek mi? Ne de olsa millet esastır, vekil adı üstünde millete vekâlet ediyor. Başkanlık eğer vekil maaşları ile milletin maaşının yerini değiştirecekse ben adı ne olursa olsun başkanlığa evet diyeceğim."
‘Halk bir daha darbeye tanıklık etmek istemiyorsa 'evet' demeli’
Esnaflık yapan Mehmet Demir : "Sayın cumhurbaşkanımız Erdoğan olmasaydı darbelerin önü arkası kesilmezdi. Bu halk, bir daha darbeye tanıklık etmek istemiyorsa kesinlikle referandumda "evet" demeli. Facede ,sosyal medyada görüyoruz bilmem Küçükçekmece referanduma "hayır " diyor . Sen neye istinaden ve nasıl bir araştırma yaptın ki bu sonuca vardın? Şu anda Erdoğan'ın kıymeti bilinmemekte ,emin olabilirsiniz ki onu kıymeti o öldükten on yıl sonra anlaşılacak tabi o zaman hiç bir önemi kalmayacak.
"Suriye gibi bombaların düşeceği bir yer olmak istemiyorsak evet demeliyiz"
Cumhurbaşkanımız "Hedef 2023" dedi dış güçlerin gözü korktu. Türkiye'nin büyümesinden korktular. Eeee İsrail;" büyük İsrail "dedi, İngiltere;"büyük Britanya" dedi kimsenin gıkı çıkmadı. Bence Cumhurbaşkanımızın tek suçu hedefini erken açıklaması oldu.Referandumdan "evet" çıkarsa koalisyonlar bitecek. Özal dönemini hatırlayın; koalisyon diye bir şey yoktu. Özal'dan sonra koalisyonlar arttı. Ne zaman ki AK Parti iktidara geldi koalisyonlar bitti. Eskiyi unutmadık SSK 'da ilaç kuyruklarını . Şu anda şükür öyle bir şey yok. Kitaplar bedava çantalarımıza girdi internetler cebimizde. Bunları Cumhurbaşkanımıza borçluyuz. Suriye gibi bombaların düşeceği bir yer olmak istemiyorsak evet demeliyiz. İnsanlar huzurlu ve mutlu yaşasınlar da sistemde ne varsa o olsun. Emeklilik yaşını 65 yaptılar. Vekillerin de halkın da emeklilik yaşı bir olmalı.Levent Kırca'nın skecinde olduğu gibi "mezarda mı emekli" olacağız. Bari emeklilik yaşı indirilsin."
"Başkanlık gelirse her şey daha da çok zamlanacak"
Ev hanımı Özlem, “ Milletvekili sayısı 600’e çıkarılıyormuş, bence yanlış. Her şey bizim cebimizden çıkıyor, her şeye zam her şeye zam. İnsan çocuklarına bakamıyor. Asgari ücretle geçinen insanlarız. Eskiden nasıldıysa öyle kalsın istiyorum, şimdiki yasayı istemiyorum. Eskiden daha mutluyduk. Artık çocuklarımızı bir yere çıkaramıyoruz. Bugün çocuğuma bir mama almak istiyorum 40 45 TL ve düşünün bu ayda kaç para eder. Her şeye zam yapmışlar; primaya zam, ona zam buna zam, yemeğe zam içmeye zam; asgari ücretle kim ne yapabilir? Baş
"Başkanlık gelince işsizlik bitecek mi?"
İsmini vermek istemeyen bir Üniversite öğrencisi: "Başkanlık gelince işsizlik bitecek mi? Üniversiteyi bitiren gençler yıllardır atama bekliyor. Öğretmenlik okuyan birine git başka iş yap deniyor, olacak iş mi şimdi bu; yılların emeği çöpe mi gitsin? Ülkenin bütçesi vatandaştan alınan vergilerle oluşuyor ama vatandaş hala ilaca, hastaneye para ödüyor. Başkanlık gelince herkesin işi, iş güvencesi, güvenli bir geleceği olacak mı? Başkanlık geldiğinde emeklinin hali ne olacak; emeklilere insanca yaşayabilecekleri bir maaş verilecek mi? Başkanlık vatandaşın hangi derdine çare olacak. Bırakın tek adamı, çift adamı; referandumda evet de çıksa hayır da çıksa vatandaşın hali ne olacak siz ondan haber edin.
"Referanduma da gerek yok, zaten Başkanlık sistemi ile yönetiliyoruz"
Başkanlık sistemi için referandum yapılıyor, nedir maliyeti: 194 Milyon TL. Bu para ile kimsesiz çocuklara, sokakta yaşayan çocuklara olanak sağlansın daha hayırlı bir iş yapılmış olur. Referanduma da gerek yok, zaten ‘fiili durum’ yok mu zaten Başkanlık sistemi ile yönetiliyoruz, bırakın hukuk da eksik kalsın. Sanki memlekette çok hukuk var!
"Milletin vekili milletin derdine düşeceğine ihale peşine düşüyor"
Ne ‘rejim’ değişiyor diyenler ne de ‘hükümet sistemi’ değişiyor diyenlerin söyledikleri bir vatandaş beni ikna etmiyor. Bugüne kadar parlamenter sistemle yönetildik de ne oldu, sanki parlamentoya giden vekiller vatandaşın derdiyle ilgilendi. Zaten çoğunun meclise uğradığı da yok. Milletin vekili milletin derdine düşeceğine ihale peşine düşüyor. Anlayacağınız herkes paranın peşinde vatandaş da geçinsin asgari ücretle nasıl geçinirse.
"Muhalefet mi abartıyor, hükümet mi küçümsüyor?"
İktidar partisi yapılan değişikliğe ‘hükümet sistemi’ değişikliği diyor muhalefetin bir kısmı ise ‘rejim değişikliği’ diyor. Muhalefet mi abartıyor, hükümet mi küçümsüyor bu değişikliği bilmiyorum ama benim bildiğim, sistem değişikliği daha kapsamlı bir şey. Bana göre adına ne derseler desinler ikisi de sistem içinde bir yönetim sorunu, yani rejim sorunudur. Rejim, sistem ne değişiyorsa değişsin ama önemli olan vatandaşın hayatına yararı ne olacak ben buna bakarım.”
"Huzuru kim getirirse ben oyumu ona veririm"
Yenişehir esnaflarından Şeyhmus Oluk, “ Anayasa değişikliği paketinin içeriğini bilmiyorum. Şuan zaten Türkiye’de hukuk var mı ki, kimin parası varsa onun sözü geçiyor. Vatandaş olarak bizim bir şey söylememize gerek yok. Vatandaş olarak isteğim memlekette huzur olsun, bu ülke hepimize yeterlidir. Cumhurbaşkanı zaten istediğini yapmıyor mu? Başkan olmuş nedir olmamış nedir. Zaten her şey onun elindedir. Mademki, o kadar başkanlık istiyor gelsin yani ne olacak. Zaten kim gelse de ondan iyi olamaz. Huzur her şeyden daha önemlidir. Benim5 tane çocuğum var, ben onların geleceğini düşünmek zorundayım. Huzuru kim getirirse ben ondan yanayım. Huzuru isterse Yahudi getirsin, Ermeni getirsin, kim getirirse getirsin fark etmez. Yeter ki, memlekete huzur gelsin. Ben bir Müslümanım ama bu kanı kim durdurursa, huzuru kim getirirse ben oyumu ona veririm. 40 senedir bu ateşin içindeyiz, kimse buna bir el atmamış. Para bugün ondadır yarın başkasındadır. Para gelip geçicidir ama dürüstlük hazinedir. Bugün kaybetsen de yarın mutlaka kazanırsın. Anayasa değişikliğinin içeriğini görmeden evet diyemem. İçeriği olumlu olursa evet derim ama bu şekil olsa hayır derim. Seçilme yaşının indirilmesi yanlış olur, 18 yaş çok az, o daha çocuktur. Milletvekili sayısının arttırılmasını da istemiyorum, ben buna karşıyım.”
Dilek AKIN-
Foto: Ali Abbas YILMAZ