Ali Abbas YILMAZ
Sokağa çıkma yasaklarının 22. gününe girdiği, yaşanan çatışmalardan kaynaklı yurttaşların evini barkını terk ederek göç etmek zorunda bırakıldığı, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yaşanan büyük yıkımın yaraları sarılmazken, Valiliğin Sur ile ilgili aldığı tedbir kararı Meclise taşındı. Olaylar nedeniyle ilçede sağlam ev kalmazken, uyanık emlakçıların evleri ucuz almak için şimdiden harekete geçtiği öğrenildi.
HDP Diyarbakır milletvekili Feleknas Uca'nın verdiği soru önergesiyle meclis gündemine de taşınan iddialar üzerine hükümet yetkilileri henüz bir açıklamada bulunmazken, söz konusu iddialar Sur'da göç etmek zorunda bırakılan yurttaşlarda ise hayal kırıklığına neden oldu.
Sur ilçesinde yaşanan ve 22. gününe giren sokağa çıkma yasağına karşı esnaflar Diyarbakır genelinde kepenk açmazken, Suriçi'nde yaşayan bir esnaf, emlakçıların şimdiden vatandaşların evlerini yok pahasına satın aldıklarına dair duyumları olduğunu söyledi. İsmini vermek istemeyen ayakkabı toptancısı esnaf, bölgede yaşananlardan dolayı çok mağdur olduklarını belirterek, "Üç haftadır büyük bir sıkıntı yaşıyoruz. Melik Amet'te dükkanım var ama bu olaylardan ve yasaklardan dolayı dükkanımı açamıyorum. Her iki tarafa da söylüyorum: çok mağduruz. Bize bu yapılanlar eziyettir. Sur için'de emlakçılar vatandaşın evini yok fiyatına satın alıyor. Olaylardan önce de Sur içinde toplu konut söylentileri vardı. O zaman evler, dükkanlar değerliydi ama bu olaylar başladı vatandaşın evleri, yakıldı, yıkıldı. Mahallelerimiz, sokaklarımız savaş alanına döndü. Şimdi ise, göç ediyor insanlar ve simsarlar vatandaşın evlerini ucuza satın alıyor. Bu çatışmalar, yasaklar neden oldu bilmiyorum ama burada mağdur olan vatandaştır bu durumdan yararlanan ise, emlak simsarlarıdır" dedi.
Bir süredir basına yansıyan ve 'Diyarbakır Valiliği'nin aldığı tedbir karar'ına dayandırılan, "Operasyon sonrasında sokak çatışmalarında hasar gören tarihi yapılar dışındaki sivil mekanlar onarılmayıp bedelleri hak sahiplerine ödenerek kentsel dönüşüm kapsamında hızla yıkımı sağlanacak" yönündeki haberler üzerine, HDP Diyarbakır Milletvekili Felaknas Uca söz konusu iddiaları verdiği soru önergesi ile Meclis’e taşıdı.
"Tarihi yapıları saran ve ömrünü tamamlayan 8 bin konutun yarısının kentsel dönüşüm kapsamına alındığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı harekete geçerek, Sur'da yaşayan vatandaşlar için ilk etapta 1600 konutluk yer tespit edildiği" yönündeki iddiaları, verdiği önergeyle meclis gündemine taşıyan Uca, Başbakan Davutoğlu’na şu soruları yöneltti:
"1- Valiliğin Diyarbakır’ın “Sur ilçesinde operasyon sonrasında kentsel dönüşüm kapsamında mahallenin yıkımının hızlıca sağlanması ve 4 bin konutluk kentsel dönüşüm uygulanması” şeklinde aldığı iddia edilen kararlar bilginiz dâhilinde midir?
2- 20 gündür sokağa çıkma yasağının yaşandığı ve 2009’da TOKİ’nin Diyarbakır’ın Sur ilçesinde uygulamaya çalıştığı “kentsel dönüşüm” ile ilgisi var mıdır?
3- Bu iddialar doğru ise burada yaşamakta olan yurttaşlar nereye gönderileceklerdir? Yine buraya kimler, hangi amaçla yerleştirileceklerdir?
4- Söz konusu iddialar doğru ise, bu karar devletin hangi organları tarafından ne zaman alınmıştır?
5- Temmuz 2015’ten beri Sur’da 16 kez sokağı çıkma yasağının ilan edilmesi, burada binlerce insanın yerinden edilmesi/mülksüzleştirilmesi; onlarca insanın yaralanması ve katledilmesi, yine evlerin ve yapıların yıkılmasının TOKİ’nin yapmayı planladığı “kentsel dönüşüm” ile bir ilişkisi içerisinde midir?
6- Bugüne kadar Diyarbakır’ın Sur ilçesinde 6 kez ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında kolluk kuvvetlerinin doğrudan mekânsal yıkımının bir amacı da burada yaşayan yurttaşların sürülmesi/mülksüzleştirilmesi ve buraya TOKİ konutlarının inşa edilmesi midir?
7- Bunlarla bağlantılı olarak, Sur’da askerlerin ve özel hareket timlerinin dâhil olduğu büyük operasyonda tarihi mekân ve yapıların özellikle hedef alınıp yıkılmasının amacı Sur ilçesinin tarihini yok etmek midir ?"