Diyarbekir kadim şehir; dört kapısı 82 burcu, beşbuçuk kilometre uzunluğunda şehri içine alan kalkan balıklı korumalı surlarıyla dünyanın en büyük kale şehridir… Daracık kıvrımlı taş döşeli sokakları, sokakların kesiştiği yerde Qastallar, mahalle meydanlarında tulumbalar, örtmeler, bazalt taşlı kale gibi evleri, yaşam alanları avlu, avlularında, tulumba, fıskiyeli havuzlar, zahirelik bodrumlar, yapılar iki katlı eyvanlı, pencere üstlerinde güvercinlikler, bazalt taşlar nakış-nakış işlenmiş, mevsimlik odalar, tarih kokmaz bu yapılar, tarihin kendisidir, yaşanır asude bir dinginlikle…
Bazen kentlerin hafızasını tazelemek ve temize çekmek gerek; kentin sur içinde olduğu dönemlerde şehir içi ulaşımını ilk zamanlar faytonlar, ilçe, köy, beldelere jipler ve zamanın Amerikan arabaları ile sağlanılırdı… Faytonlar ve araçlar seri hizmet verebilmek için duraklar kurularak bir sektör oluşturuldu...
Fayton Durakları…
Faytonlar hem görsel olarak hem de seyir olarak bizlere cazip gelirdiler, gezintisi keyif veren bir araçtı, atların giderken çıkardıkları ahenkli ses insana müziğin tınısını hissettirirdi, ruhu okşardı… Karanlık çökende faytonun sağ ve solundaki aplik içindeki mum yanardı güzel bir görsel sunardı, mesleğini seven bazı fayton sahipleri, atları giydirip renk-renk aksesuarlarla süslerdiler, turistlerin ilgilerini çekerdi…
Kentimizdeki fayton durağı İçkalede Artuklu-Aslan Çeşmesine varmadan Asker Çeşmesinin önündeydi, yanındaki kahveye de “Paytoncular Kahvesi” derlerdi…
Nebi Caminin önünde, Dağkapı Burcunun önünde, Sigorta Hastanesi, doğum Hastanesi, Numune Hastanesi önünde ve Ulu Cami önünde fayton durakları vardı…
Jeep Durakları…
Tek kapının girişinde jip durağı vardı, Dağkapı Cumhuriyet Garajının önünde, Ulucami ve Mardinkapı da jipler beklerdiler.
O dönemler taxi yoktu genelde yolcuları köylüler, avukatlar ve ilçeye giden vatandaşlarımızdılar, bu jipler iki çeşitti bir çeşidi askeri jiplerdi, Willys marka Amerikan malıydı İstanbul Tuzla’da montajları yapılıyordu, sadece renkleri değişikti, diğer çeşitse Landrover markaydı, daha büyük ve lüks araçtı…
Dörtyolda Şeyhmus Pastanesi-İzzetpaşa Caddesi köşesinde beş araçlık Kent Taxi durağı Salih Özbek tarafından kuruldu, araçlar; Chevrolet, İmpala ve Amerika menşeli araçlardı, yolcular genelde, avukatlar, dava vekilleri, savcılar, turistler ve ilçe-köylere yolculuk yaparlardı, şehiriçi ulaşımına pek çıkmazlardı…
Salih Özbek, Jip dönemi, Chevrolet dönemi, damalı taxi döneminde de vardı, taxi duraklarının kurucularından ve ilklerindendir…
Çelenkler Fırının önünde bekleşen, Chevrolet ve İmpala taksiler, As Taxi ismiyle hizmet verirdi, kurucusu Mardinli Cevat’tı, 4-5 araçlık duraktı…
DAMALI TAXİ DURAKLARI
As Taksi…
As Taxi: Çelenkler Fırını-Eğilli İşhanı önündeydi, yönetim ve durak ofisi telefonu,çağrı zili ağı yoktu, kurucusu Mardinli Cevat’tır, işlevini tamamlayıp, kapandı…
Ayhan Taxi…
Ayhan Taxi; Kurucusu Hacı Ayhan’dır, Ayhan Durağındadır, telefon ve çağrı zil ağı vardı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Aslan Taxi…
Aslan Taxi: Ofis TRT sokağındadır, Telefon ve çağrı zil ağı vardı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Berlin Taxi…
Berlin Taxi; Sur içinde Feyzi Temiz Ekmek Fırının yanındaydı, telefonu vardı, ama çağrı zil ağı yoktu, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Clay Taxi…
Clay Taxi: Sur dışında Pavyonlar Sokağında, Tüccarlar Klübü-Çağlayan Pavyonun bitişiğindeydi durak yönetim ofisi vardı, kurucusu Nezir Anık’tı, telefon numarası 1717 diydi… Sonradan el değiştirilip Doğan Taxi ismini aldı, çağrı zili ağı yoktu!
Çamlıca Taxi…
Çamlıca Taxi: Sur dışındadır, Lise Caddesi-Çamlıca Kahvesine yakın sokak başındaydı, telefon ve çağrı zil ağı vardı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Dağkapı Taxi…
Dağkapı Taxi: Sur içindedir, kurucusu Dağkapı Burcunun ön kısmındaydı, durak yönetim ofisi, telefon numarası ve çağrı zili ağı yoktu…
Dilek Taxi…
Dilek Taxi; Tekel Kooperatifleri karşındaydı, kurucusu telefon ve çağrı zil ağı vardı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Diyar Taxi…
Diyar Taxi: Sur içindedir, Çiftkapıda PTT binasının bitişiğindeydi, kurucusu Ahmet Satıcı’dır. Yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı çağrı zili ağı yoktu…
Girne Taxi… Girne Taxi; Ofis-Sanat Sokağı girişinde sağdaydı, kurucusu Ramazan Saran’dı, yönetim ve durak ofisi bulunmakta, telefonu vardı, çağrı zili ağı yoktu, durak özelliğini kaybetmiştir, işlevini tamamladı atıl vaziyettedir…
Hey Taxi…
Hey Taxi: Sur dışında Doğum Hastanesi karşısında, Fetih Kapısının ön kısmındaydı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, telefonu 1515 çağrı zili ağı vardı. Kurucusu Ahmet Dabanoğlu’dur…
İpekçi Taxi…
İpekçi Taxi; Trafik Bahçesi cıvarındadır, kurucusu; Hamit İpekçi’dir! Yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, telefonu, çağrı zili ağı vardı.
Kent Taxi…
Kent Taxi; Diyarbekirin en eski duraklarındandır, kurucusu Salih Özbek’tir… Dörtyol Şeyhmus Pastanesi-İzzetpaşa Caddesi köşesindeydi, Helvacı Hasan’ın önündeydi, durak yönetim ofisi ve telefon numarası yoktu…
Sur içi yeniden yapılandırmadan dolayı kapandı…
Kervan Taxi…
Kervan Taxi; Tek Kapıdaydı suriçinden çıkışta sağdaydı!
Yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı işlevini tamamladı şu an atıl vaziyettedir…
Laçin Taxi…
Laçin Taxi; Zirai Donatım Kurumu bitişindeydi, yönetim ve durak ofisi bulunmakta, telefonu var,çağrı zili ağı yoktu…
Lise Taxi…
Lise Taxi: Lise Caddesindeydi, telefonu ve çağrı zili ağı vardı. Durak ofisi bulunmaktaydı…
Murat Taxi…
Murat Taxi: Sur dışındadır, Dilan Sineması ve Pavyonlar Sokağının girişindeydi, kurucusu Tuğlacı Çetin’dir, yönetim ve durak ofisi bulunmakta, çağrı zili ağı yoktur, telefon numarası 1212 dir…
Numune Taxi…
Numune Taxi: Numune hastanesi ve doğum hastanesi arasında kurulan bir duraktır. Yönetim ve durak ofisi bulunmakta, telefonu var, çağrı zili ağı yoktur...
Ray Taxi…
Ray Taxi: isminden de anlaşılacağı gibi istasyon girişinde soldadır. Telefonu vardır ama çağrı zili ağı yoktur, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Otoşark Taxi...
Otoşark Taxi: Balıkçılarbaşı dolmuş durağının yanındaydı, yönetim ve durak ofisi, telefonu, çağrı zili yoktu…
Kurucusu Tahsin Seviş’ti….
Özbay Taxi…
Özbay Taxi; Urfakapıdaki sebze-meyve hainin köşesindeydi, kurucusu, Özbay Ailesidir. Yönetim-durak ofisi, telefonu ve çağrı zili vardı…
Saray Taxi…
Saray Taxi: Sur içinde İçkaledeydi, Artuklu kemeri ve Aslanlı Çeşmeye yetişmeden Asker Çeşmesinin bitişiğindeydi, yönetim-durak ofisi ve çağrı zili ağı vardı, telefonu 3535… Adiye-cezaevi taşındıktan sonra işlevini tamamlamış oldu ve misyonu bitince kepengini kapadı… Kurucusu Osman Özkan’dır…
Sağlık Taxi…
Sağlık Taxi; Ordu Evi satış mağazası bitişiği-Göğüs Hastanesi karşısındaydı. yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, telefonu vardı ama çağrı zili ağı yoktu… Numune hastanesi kapanınca Numune taxi’den ayrılan bir grup şoför tarafından kuruldu. Kurucusu Aydın beydir…
Ses Taxi…
Ses Taxi; Ofis Tmmo duvarına bitişikti, kurucusu yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, telefonu vardı ama çağrı zili ağı yoktu, işlevini tamamladı, atıldır…
Stat Taxi…
Stat Taxi; isminden de anlaşılacağı gibi, Stadyum civarındadır. Telefonu ve çağrı zili ağı vardı, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Sur Taxi…
Sur Taxi; Kurucusu Şeyh Güzel’in oğlu Mehmed Barslan’dır, Ulu Cami önündeydi, telefonu var ama çağrı zili ağı yoktu, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, Suriçi çevra düzenlemesinden dolayı faaliyeti son verilmiştir…
Şafak Taxi…
Şafak Taxi: Şehitlik Et Balık Kurumun köşesindeydi, telefonu vardı ama çağrı zil ağı yoktur. Yönetim ve durak ofisi bulunmakta, kurucusu Mesut Hasetoğulları…
Varan Taxi…
Varan Taxi: Sigorta Hastanesinin önündeydi, kurucusu telefonu vardı ama çağrı zili yoktur. Yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı…
Yüksel Taxi:
Yüksel Taxi; İçofistedir, yönetim ve durak ofisi bulunmaktaydı, telefon ve çağrı zili ağı vardı, kurucusu Hacı Yükseldir… Yurtdışına çalışan tek taxi durağıydı…
Büyükşehir Ulaşım Daire Başkanlığı bünyesinde tüm duraklar yeniden yapılandırma adı altında lağvedilip, Ulaşım Daire Başkanlığınca gerekli olan semt mahalle, bulvarlara tespit edilen noktalara taxi durakları konulmaya başlandı bu duraklar Ulaşım Dairesi Başkanlığına bağlandı…